Eğitimin “iyilik hali”

İnsan ve toplum psikolojisi; öne çıkan "örnek"lere öykünme eğilimi içindedir. Genel kabule göre; iyi örneklerin öne çıkarılması ile "iyilik", kötü örneklerin öne çıkarılması ile "kötülük" teşvik edilip desteklenir.

Onun için, uzmanlar; hayatın bütün alanlarında ve konularında, iyi örneklerin öne çıkarılmasını tavsiye ediyorlar. "Karanlık bölgeleri aydınlatmaya kalkışmak yerine, aydınlık bölgeleri genişletmeye çalışın; çünkü, aydınlık bölgeler genişledikçe, karanlık bölgeler kendiliğinden aydınlanır" diyorlar.

İşte bu noktadan hareketle; örgün ve yaygın eğitim hizmetlerinin "iyilik hali"ne dair bazı güncel örnekleri ve öyküleri, sizlerle paylaşmak istiyoruz. Belki, böylece; zihinlerde oluşacak "olumlu çağrışım"larla, kendi çapımızda, "beyazı besleme" sürecine katkıda bulunmayı ümit ve temenni ediyoruz.

ŞİİR SOKAKTA

Trabzon'da, Ahmet Can Bali Anadolu Lisesi'nin Edebiyat Öğretmeni ile öğrencileri; "Şiir Sokakta" adlı bir etkinlik yapmışlar. Ünlü şairlerin şiirlerini, renkli kartonlara yazıp, hediye paketi gibi süsleyerek; cadde ve sokaklardan geçen yahut gezinen vatandaşlara dağıtmışlar.

Etkinliğin hazırlık süreci; başlıbaşına bir "uygulamalı eğitim" çalışması olmuş. Şiirler ve şairleri; o günün güncel gündemi ve sohbet konusu haline gelmiş.

OKUYAN ÇOBAN

Siirt'in kırsal kesiminde, merada koyun otlatan lise öğrencisi bir genç kız; fırsat buldukça, sürekli kitap okuyormuş. Onun bu örnek hali; bazı noktalarda, MOBESE kameraları tarafından kayda geçiyormuş.

Kayıtları inceleyen Emniyet Teşkilatı mensupları; durumun farkına varıp memnun olmuşlar ve amirlerine bildirmişler. Onlar da çoban kızla ve ailesiyle iletişim kurup; okuma aşkını ödüllendirmişler.

Söz konusu lise öğrencisi; "Biz Anadoluyuz" projesine dahil edilmiş. Kendisi gibi, ödüllendirilme hakkını elde etmiş yüz öğrenci ile birlikte; İstanbul'u ve Çanakkale'yi gezecekmiş.

KİTAP AVCILARI

Tokat'ın Erbaa İlçesi'nde, Halk Kütüphanesi tarafından; "Kitap Avcıları" adlı bir etkinlik organize edilmiş. Çocukları kitapla buluşturma işi; eğlenceli bir serüven haline getirilmiş.

Cahit Zarifoğlu'nun "Kuşların Dili" adlı kitabını, değerli bir hazine gibi; şehir merkezinde bulunan muhtelif dükkanlara, özenle saklamışlar. Arayan çocukların bulabilmeleri için; üzerinde işaretler ve ip uçları bulunan bir "Define Haritası" hazırlamışlar.

Etkinliğe, 26 okuldan 500 öğrenci katılmış. Kitabı bulanlar, beraberinde cazip oyuncaklar da almış.

BEYAZ BAYRAK

Eskiden, okul kantinlerinde; sağlığa uygun olup olmadığına bakılmaksızın, her türlü yiyecek ve içecek satılıyordu. Son yıllarda, Milli Eğitim Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığı'nın işbirliği yapması sonucu; belli standartlara bağlanıp, kontrol altına alınmış oldu.

Bu durum, doğal olarak; sağlıklı beslenme bilgisini ve bilincini de gündeme getirdi. Arkasından, "Beslenme Dostu Okul" projesiyle; idareciler, öğretmenler, öğrenciler, öğrenci velileri teşvik edildi.

Şimdilerde, yetkili kurumlar tarafından; sağlıklı beslenme anlayışını ve alışkanlığını belirli bir seviyeye getirenlere "Beyaz Bayrak" veriliyor. 2005 Yılından bu yana, Türkiye genelinde; altmış bin civarındaki okulun, üçte birinden fazlasının bu bayrağı aldığı bildiriliyor.

ORTAK DİL, ORTAK TARİH

Dünyanın geniş bir coğrafyasında; çok sayıda, Türkçe konuşan ülkeler ve toplumlar var. Bu ülkeler ve toplumlar, uluslararası organizasyonlardan birisi olarak; Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi'ni oluşturuyorlar.

Bu günlerde, Milli Eğitim Bakanlığı; çok yönlü faydaya vesile olacak bir karar almış. Söz konusu ülkelerin tamamında okutulacak olan "Ortak Türk Tarihi"; gelecek öğretim yılından ve sekizinci sınıftan itibaren, bizim okullarımızda da seçmeli ders olarak okutulacakmış.

OSMANLICA YARIŞMA

İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü, Bağcılar Belediyesi, Uluslararası Eğitimciler Derneği ve Hayrat Vakfı; ortak bir projeye imza atmaya hazırlanıyorlar. Osmanlıca öğrenmeyi ve öğretmeyi teşvik konusunda; birlikte, yeni bir hamle yapıyorlar.

39 İlçeden 96 lisenin 5000 öğrencisine; iki ay içinde Osmanlıca öğretilecek. Sonra sınavlar yapılarak; okul, ilçe ve il bazında dereceye giren öğrenciler belirlenecek.

Böylece; asırlardır kullanıp, bir savaş zayiatı gibi kayıp hanesine yazılan alfabemiz hatırlanacak. Hafıza kaybına uğratılan nesillerin, kendi geçmişleri ile bir nebze bağlantı kurulacak.

EĞİTİM HARİTASI

Değişik konularda, kaybedilen değerleri geri kazanma süreci devam ediyor. Bu bağlamda, insanı ve inceliklerini keşfetme yolunda; klasik dönemlerde kullanılıp, modern zamanlarda terk edilen bazı metotlar ve usuller, yeniden gündeme geliyor.

Bir vakıf üniversitesi; "Enneagram Metodolojisi" ile kişilik tiplerini tespit etme konusunu, kendi öğrencileri üzerinde uyguluyormuş. Elde ettiği sonuçlara göre, herkesin kendi "Eğitim Haritası"nı çıkarıp; kişisel gelişim planları yapıyormuş.

Bize göre, çocukların ve gençlerin madenlerinin keşfi; ilk okul ve orta okul düzeyinde tamamlanmalı. Fıtri kabiliyet ve kapasitelerine göre, alan ya da bölüm tercihi yapılıp yetiştirilmeleri meselesi; liseden itibaren netleşmiş olmalı.

DAHİLER BULUŞMASI

İki binli yılların başlarından itibaren, üstün zekalı çocukların ve gençlerin eğitimiyle ilgili AR-GE çalışmaları yapıp; yetkili kişilere ve kurumlara sunmuştuk. Kamu kurumları ve sivil toplum kuruluşları aracılığıyla uyguladığımız yahut uygulanmasına vesile olduğumuz özgün projeler sayesinde; toplumsal duyarlılığın oluşmasına ve gelişmesine katkıda bulunmuştuk.

Zamanla, bu konu; geniş kesimlerin gündemi oldu. Devlet, özel sektör ve sivil toplum kimliğiyle; muhtelif birimler, kurumlar, organizasyonlar oluşturuldu.

5 Mayıs 2018 tarihinde, eski ve yeni, yerli ve yabancı "dahi"ler; tecrübe paylaşımı için, İstanbul'da buluşacaklar. Türkiye Üstün Zekalılar Derneği, İstanbul Teknik Üniversitesi, Yıldız Teknik Üniversitesi ve Uluslararası Eğitimde Yenilikler Birliği; ortak bir faaliyet yaparak, 6. Dahiler ve Üstün Zekalılar Günü programını organize etmiş olacaklar.

Eğitim camiası içinde bulunan kişiler ve kurumlar olarak; iyi örnekler oluşturma ve geliştirme sürecine, hepimiz katılmalıyız. Böyle özel ve güzel projelerle; eğitimin "iyilik hali"ni artırmalıyız.

Zekeriya Erdim