NÖRON DEPOLARİZASYON NE DEMEKTİR?
Kalbin atmayı durdurduktan 5 dakika sonra bile beyin tsunamisi olabilir. Yani kalp atışı olmasa da, nöronlarımız çalışmaya devam edebilir. Ama kalp durduğunda, nöronlar yavaş yavaş elektrokimyasal potansiyellerini kaybederler. Bu, bilim adamlarının nöron depolarizasyon adını verdiği bir olgudur.
"Kan dolaşımı durduktan sonra, depolarizasyon yayılması beyin hücrelerinde depolanmış elektrokimyasal enerjinin kaybına ve sonunda ölümle sonuçlanan zehirli süreçlerin başlamasına işaret eder. Önemlisi, -bir noktaya kadar- kan dolaşımını yeniden kurarak durum tersine çevrilebilir."
Prof. Dr. Jens Dreier
ŞİDDETLİ KAFA TRAVMASI EN BÜYÜK SEBEBİDİR
"Beyin tsunamisi" olarak adlandırılan nörolojik olaylar şiddetli kafa travmasından birkaç gün sonra ortaya çıkar ve yeni bir araştırmaya göre beyin hasarına neden olmaktan sorumlu olabilir. Bu tsunamilerin veya "katil dalgaların" önlenmesi, şiddetli kafa travması olan hastaların daha fazla beyin hasarından kaçınmasına ve muhtemelen beyin fonksiyonlarının çoğunu korumasına yardımcı olabilir.
"Beyin tsunamileri" aslında büyük depolarizasyonlara maruz kalan beyin hücrelerinin büyük nüfusudur. Dünya üzerindeki tsunamiler gibi, depolarizasyonların bu büyük dalgaları beyin boyunca yavaş ama ısrarla yayılır ve yaygın beyin işlev bozukluğuna neden olur.
BEYİN HAKKINDA ŞAŞIRTICI BİLGİLER BEYİN TSUNAMİLERİ ABD ORDULARININ DİKKATİNİ ÇEKTİ
Bu dalga benzeri depolarizasyonlar yıllardır beyin travması hastalarında incelendi. Ancak yeni araştırma, beyin tsunamilerinin, etkilenen hastalarda daha fazla beyin hasarına neden olmasından ilk kez sorumlu olduğunu gösterdi. Baş yaralanmaları Irak ve Afganistan savaşlarının gazileri arasında çok yaygın bir yaralanma olduğu için beyin tsunamileri ABD ordusunun dikkatini çekti.
Çalışma, Londra Kings College Hastanesi ve Ohio Tıp Cincinnati Okulu Üniversitesi arasında işbirliği olarak yapıldı. Araştırmacılar, büyük kafa travması geçiren 103 kişiyi dünya çapında yedi farklı beyin, omurilik ve sinir cerrahisi merkezinde izledi. Bu hastalar, elli sekiz beyin zarı içinde hücre depolarizasyonlarının yayılmasına yol açan" beyin tsunamisi" olayı yaşadı.
BEYNİN YÜZEYİNE ELEKTROT ŞERİDİ YERLEŞTİRDİLER
Araştırmacılar, hastanın beyninin yüzeyine doğrusal bir elektrot şeridi yerleştirerek depolarizasyonların kapsamını ölçtü. Hastalar daha sonra ameliyat sonrası bakım süresince sonucunun olumlu olup olmadığını görmek için takip edildi.
Araştırmacılar, sonuçlarının beyin travması hastalarının uzun süreli tedavisini daha iyi sonuçlara yol açabilecek şekilde değiştirebileceğini umuyorlar. Önceki çalışmalarla beyin hasarı ile insanlarda sonuçlarını iyileştirmek için başka yollar belirlenmişti.
BEYNİ KORUYAN ÜÇ SİLAHŞÖRLER "BEYİN KARA BİR KUTU GİBİDİR"
Bu durumda, araştırmacılar, cerrahi operasyon geçiren hastalarında travma başlamadan önce yayılan kortikal depolarizasyonların bir şekilde durdurulabileceğini umuyorlar. Ancak şimdiye kadar, araştırmacılar bunun nasıl başarılabileceğini spekülasyon yapmadılar.
Cincinnati Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden baş araştırmacı Jed Hartings konuyla alakalı, "Ciddi bir yaralanmadan sonra beyinde neler olduğunu izleme ve anlama yeteneğimiz onlarca yıldır önemli ölçüde ilerlemedi. Beyin kara bir kutu gibidir, ancak depolarizasyonların yayılması süreci şimdi bize o kutuya ait bir pencere verir" dedi.
İKİ BÜYÜK KEŞFİN KAPISINI ARALADI
Beyin tsunamisi hakkında yapılan çalışmalarla iki büyük keşif de ortaya çıktı. İlk olarak, bilincin vücudun geri kalan kısmından daha uzun süre aktif kaldığı keşfedildi. İkincisi ise, beyin ölümü sürecini yani aktif bilinç – aktif olmayan beden sırasındaki zamanı biraz daha geciktirme şansının daha yüksek olduğunun bulunmasıydı.
Araştırmalarda alınan sonuçlara göre keşif, kalp krizi ve serebrovasküler kazalar (CVA) için strateji geliştirmede gerçekten yararlı olabilir. Bu öncü araştırmanın sonuçları ölümün nörobiyolojisi hakkında bazı şaşırtıcı ve umutlu bilgiler verdi. Yani, beyin ölümünden dolayı kalp krizi geçiren biri kurtulabilir.
(Derlenmiştir.)