Filistinli uzmanlar, Fetih ile Hamas arasında imzalanan anlaşmanın uygulanması durumunda Gazze'de ekonomik durumun değişeceğini, abluka ve bölünmüşlüğün sona ereceğini ifade ediyor.
Altyapı ile ekonominin iyileşmesinin yanında, istatistik verilere göre, Gazze'de yüzde 44'e ulaşan işsizlik oranlarının düşmesi ve sosyal yapıda olumlu yansımaların gerçekleşmesi umuluyor.
Gazze'de 2006 yılında yapılan seçim sonucunda Hamas'ın iş başına gelmesiyle bölünme gerçekleşti. İsrail Hamas'ın Gazze'deki hakimiyetini kırmak hedefiyle kente başta inşaat malzemesi olmak üzere birçok ürünün girmemesi için abluka uygulamaya başladı. Abluka nedeniyle çok sayıda fabrika ve üretim sektörü olumsuz olarak etkilendi. Ancak 12 Ekim'de Kahire'de imzalanan Filistin uzlaşı anlaşmasının ardından Gazze'de insani durumun iyileşmesi bekleniyor.
GAZZE'DE İMAR ÇALIŞMALARI
Grupların anlaşmasının Gazze kenti üzerine yapacağı etkileri hakkında sorularını cevaplandıran Filistinli ekonomi uzmanı Mazin El-Acle, "Gazze'de sosyal ve ekonomik iyileşme söz konusu anlaşmanın hayata geçirilmesine ve uygulanmasına bağlıdır." dedi.
Anlaşma maddelerinin uygulanması durumunda Gazze'de iyileşme yönünde hızlı gelişmeler beklediğini dile getiren Acle, kentte altyapının oldukça yıpranmış olmasından dolayı bu gelişmenin sonuçlarının gelecek yıllarda daha net bir şekilde ortaya çıkacağına dikkati çekti.
Filistin Yönetimi'nin Gazze'ye hakim olmasının önemini vurgulayan ve yurtdışından gelecek yardımlarda artış yaşanacağını söyleyen Acle, kentte yönetimin el değiştirmesi durumunda yardım etmeyi düşünen ülkelerin bu konuda daha hızlı hareket edeceğini savundu.
İsrail'in Gazze kentine yönelik 2008 ila 2014 yılları arasında üç kez saldırması sonucunda altyapı büyük oranda ağır darbe almıştı. Bununla birlikte İsrail, Hamas tarafından tünel yapımında kullanıldığını ileri sürdüğü inşaat malzemelerinin kente girişine yasak getirmişti.
Mısır'ın başkenti Kahire'de Ekim 2014'te düzenlenen "Gazze'nin Yeniden İmarı" konulu uluslararası konferansa katılan donör ülkeler, bölgenin imarı için 3,4 milyar dolarlık yardım taahhüdünde bulunmuştu. Ancak İsrail toplanan yardımın Gazze'ye ulaşmasına engel olmuştu.
GAZZE'DE İSTİHDAM VE İŞ İMKANLARI
Anlaşmanın Gazze'ye büyük katkı sağlayacağını dile getiren Acle, Gazze'ye girecek olan inşaat malzemelerinin şehirde bir çok sektörde hareket kazandıracağını ve bundan dolayı da istihdamda büyük atılım sağlanacağını söyledi.
Elektrik sorununun çözümüyle Gazze Şeridi'nde üretimde farklılık yaşanacağını söyleyen Acle, bunun fiyatlara ve üretime de yansıyacağını dile getirdi.
Anlaşmadan doğacak iyileşmenin en çok Gazze'ye girecek olan mal ve ürün fiyatlarında yaşanacağının altını çizen Acle, "Hem Filistin yönetimine hem de Hamas'a gümrük vergisi ödeyen tüccarlar bundan sonra tek bir vergi ödeyecek." şeklinde konuştu. Gazze'ye dışarıdan gelen herhangi bir ürün önce Filistin yönetimine, ardından da kente hakim olan Hamas yönetimine ödenmek üzere gümrük vergisine tabi tutuluyor.
SINIR KAPILARININ AÇILMASI
Gazze'de yedi sınır kapısı var. Bunlardan altısı İsrail'in, Rafah Sınır kapısı ise Mısır'ın denetiminde bulunuyor. Hamas hareketi 2006'daki seçim sonucunda Gazze'ye tamamen hakim olmasından sonra İsrail ablukayı genişleterek çok sayıda ürünün girişini tamamen yasaklamıştı. 2007'den sonra İsrail sınır kapılarının dördünü kapattı. Ticari ürünlerin geçişini kontrol eden İsrail, Kerm Ebu Salim Kapısı ile insanların giriş çıkışının yapıldığı Erez kapılarını açık bıraktı.
Gazze Ticaret Odaları Başkanı Mahir Tabba, bölünmüşlüğün ardından kentin çok kötü günler yaşadığına işaret ederek, "Gazze'nin iyileşmesi için Filistin uzlaşı anlaşmasının uygulanması gerekir." ifadelerini kullandı.
Uzun yıllar büyük ekonomik sıkıntılar yaşandığını belirten Tabba, bu anlaşma sonrasında bölgeye çok sayıda ekonomik imkanların sağlanacağını ve yaşam standartlarının yükseleceğini savundu.
İTHALAT VE İHRACAT
Söz konusu anlaşma sonrasında Gazze'de üretilen malların dışarıya ihracat imkanının doğacağını dile getiren Tabba, böylelikle bir çok sektörde canlanmanın beklendiğini söyledi.
Tabba, ihracatın engellenmesinden dolayı Gazze'de yüzlerce fabrikanın kapandığı, yeni gelişmelerle ihracatın yeniden üretim piyasasını harekete geçireceği değerlendirmesinde bulundu.
Benzeri iyileşmenin tarım alanında da yaşanması beklenirken, Gazzeli balıkçıların Akdeniz'de avlanma menzillerinin 6'dan 9 mile çıkarıldığının duyurulması konu hakkında ilk işaretler olarak değerlendirildi.
Anlaşma sonrasında Ramallah'taki Filistin yönetimi tarafından Gazze'ye uygulanmakta olan ablukanın kaldırılacağı belirtildi. 2014 yılında Hamas hükümeti tarafından Gazze'de idare komitesi oluşturulmuştu. Bu durum Filistin yönetiminin büyük tepkisine yol açmış ve Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın Gazze'ye yönelik bir dizi karar almasına neden olmuştu. Son olarak Hamas'ın söz konusu komitenin ilga edildiğini duyurması uzlaşı anlaşması için olumlu bir adım olarak değerlendirildi.
ELEKTRİK VE SU SIKINTISI
Uzlaşı anlaşmasının ardından Gazze'de elektrik sıkıntısının kalkacağını dile getiren Tabba, Gazze'de bir günlük elektrik tüketiminin 450 megavat olduğunu bunun ancak 210 megavatının karşılanabildiğini söyledi.
Gazze'de bazı bölgelere günlerce su verilemediğini söyleyen Tabba, elektrik sıkıntısından dolayı bir çok yüksek bölgeye su akışının sağlanamadığını ifade etti.
Kanalizasyon ve atık suların arıtılmadan denize bırakıldığını belirten Tabba, Gazze sahillerinde kirlilik oranının yüzde 63 oranına ulaştığını vurguladı.
GAZZE'DE SAĞLIK SEKTÖRÜ
Ablukadan en çok sağlık sektörünün etkilendiğini aktaran Tabba, "Yoklar listesinde 170 çeşit ilaç var. Ayrıca 270 tıbbi malzeme Gazze'de bulunmuyor." dedi.
Hamas ve Fetih heyetleri Mısır'ın başkenti Kahire'de devam eden müzakereler kapsamında Filistin'deki bölünmüşlüğü bitiren "uzlaşı anlaşmasını" imzalamıştı. Anlaşma kapsamında, Filistin Ulusal Uzlaşı Hükümetinin, en geç 1 Aralık 2017 tarihine kadar Gazze'deki tüm görevlerini Batı Şeria'da olduğu gibi yerine getireceği açıklanmıştı.