Mısır'da darbenin ardından Mursi hakkında 6 ayrı dava açıldı. Kamuoyunda "Terör listesine alınması talebi", "Katar adına casusluk", "İttihadiye Sarayı olayları", "Yargıya hakaret", "Hapishaneler baskını" ve "Hamas adına casusluk" isimleriyle bilinen davalardan 3'ünde nihai karar verilirken, diğer 3 davada yargı süreci devam ediyor.
İnsan hakları kuruluşları Mursi'nin içinde bulunduğu durumu ve yargılamaları "siyasi" olarak yorumluyor. Mısır'da yaşayan bazı siyaset bilimciler de gelişmeleri siyasi rekabetin bir sonucu olduğunu değerlendiriyor.
İnsan Haklarını Koruma Örgütü "Salam" Başkanı Ala Abdulmunsıf, Muhammed Mursi'ye uygulananları "intikam" olarak nitelendirdi.
Abdulmunsıf, Mursi'nin askeri müdahalenin ardından ortadan kaybolması, bu sürede tutulduğu yerin bilinmemesi, ardından yargıç karşısına çıkarılması, yargı süresi boyunca tek başına bir hücrede tutulması ve Mursi'nin sadece belirli hakimler tarafından yargılanması gibi uygulamaları "bir tür intikam" olarak değerlendirdi.
Mursi'nin yargılama sürecinin yerel ve uluslararası hukuk kriterlerine uymadığını vurgulayan Abdulmunsıf, "Mursi hakkındaki yargı kararları siyasi. Rejim, Mursi'den bir şekilde kurtulmak istiyor." dedi.
"Rejim, İhvan ile uzlaşmayı düşünmez"
Kahire Amerikan Üniversitesi Siyaset Sosyolojisi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Said Sadık da Mursi hakkındaki yargılamaların Mısır'da son yıllarda yaşanan siyasi rekabetin bir sonucu olduğunu söyledi.
Mısır'da yönetimin son derece güçlü olduğunu dile getiren Sadık, "Mursi davalarının nereye kadar süreceğini kestiremeyiz. Rejim şu anda çok güçlü ve Müslüman Kardeşler Teşkilatı (İhvan) ile uzlaşmayı düşünmeyecektir. Mursi'yi devirenler nasıl olur da onu serbest bırakabilir ki?" ifadelerini kullandı.
Mursi hakkındaki davalar
Mursi hakkındaki davalardan üçü sonuçlandı ve nihai karar verildi. Bunlardan ilki "İttihadiye Sarayı olayları" ile ilgiliydi. Mahkeme 22 Ekim 2016'de Mursi hakkında 20 yıl hapis cezası verdi.
Terör listesi ile ilgili dava 21 Mart 2017 tarihinde Yargıtay'da görüldü. Yargıtay, Muhammed Mursi ile aralarında İhvan Rehberlik Konseyi Başkanı Muhammed Bedi'nin (75) de olduğu diğer 26 kişinin üç yıl boyunca terör listesine alınması ile ilgili mahkeme kararını onadı. Söz konusu mahkeme kararı Nisan 2016'da verilmişti.
Mursi hakkındaki üçüncü kesin karar ise "Katar adına casusluk" davasında çıktı. Yargıtay, 16 Eylül 2017'de söz konusu davada 40 yıl hapis cezasına çarptırılan Mursi'nin cezasını 20 yıla indirdi. Bu davadaki karar ise 18 Haziran 2016'da verilmişti.
Mursi "Yargıya hakaret" davasında üç yıl hapis cezasına çarptırıldı. Ancak karara itiraz edildi. Bu davada henüz nihai karar verilmedi.
İdam cezası aldığı dava bozuldu
Temyiz Mahkemesi 15 Kasım 2016'de, "Vadi'n-Natrun Hapishanesi Olayı" olarak da bilinen "Hapishaneler baskını" davasında idam cezasına çarptırılan Mursi'nin yeniden yargılanmasına hükmetti.
Verilen idam kararı 16 Mayıs 2015 yılında bozulduğundan dolayı bu davadaki yargılama devam ediyor.
Askeri darbeyle 5 yıl önce bugün devrilen Mursi'nın devam eden 6'ncı yargılanması ise "Hamas adına casusluk" davasıdır.