Cebir ilminin kurucusu Abdülhamid İbn Türk kimdir?
Cebir ilminin kurucularından biri olan Abdülhamid İbn Türk, yaptığı çalışmalarla kendinden sonra gelen bilim adamlarına yön verdi. Tarihte künyesinde Türk yazan ilk âlim olan Abdülhamid İbn Türk, döneminde çok okunan ve kullanılan yayınlar yazdı.
9. yüzyılda yaşamış olan Abdülhamid İbn Türk, cebir ilminin kurucularından biriydi.
Doğum tarihi belli olmayan İbn Türk'ün, Hazar denizinin güneyindeki Gîlân yahut Çin Türkistanı'nın batısındaki Huttal'da doğduğu tahmin edilir.
Dünya tarihine yön vermiş Müslüman bilim insanları için tıklayın.
Tarihte künyesinde Türk yazan ilk âlim olan Abdülhamid İbn Türk hakkında bilgi veren İbnü'l Kıfti, onun hesap ilminde çok bilgili ve maharet sahibi olduğunu, bu ilmin mensuplarının daima ondan bahsettiklerini söyler.
Kâtib Çelebi Keşfü'z-zunûn adlı eserinde, Abdülhamid İbn Türk'ün kendisi gibi matematikçi olan torunu Ebû Berze'nin dedesi hakkında bilgi verdiğini, onun cebir ilminin kurucusu olduğuna ve hatta bu konuda Hârizmî'den önce geldiğini söylediğini nakleder.
Katip Çelebi kimdir? Katip Çelebi'nin bilinen tüm eserleri...
Bilim tarihçisi olan ve Abdülhamid İbn Türk hakkında araştırmalar yapan Aydın Sayılı, bu bilim adamının Harezmî'den biraz daha önce yaşamış olduğunu belirtir.
Ayrıca Hârizmî'nin bu ilim dalında öncü olduğu iddiasında bulunmayışının da Abdülhamid İbn Türk'ün torunu Ebû Berze'ye hak verdirebileceğini söyler.
Matematiğin temelini atan Müslüman âlim; Battani için tıklayın.
Tam adı Abdülhamid İbn Vasi İbn Türk Ebu Fazl olan âlim, "sayılar teorisi ve cebir" konularında çalışmalar yaptı.
Eserleri Kitab-ül Cami fi'l hisap, Kitab'ül Muamelat ve bazı kaynaklarda Kitâbü Nevâdiri'l-hisâb ve Havâssü'l-adâd adlı iki kitabının daha varlığı bildirilir. Ancak bu iki adın bir tek esere ait olması da mümkündür.
Abdülhamîd ibn Türk'ün cebir üzerine El-Kitâb el-Cebr ve'l-Mukâbele adlı kitabının sadece birkaç sayfalık bir bölümü zamanımıza ulaştı.
Eski tarihçilerden İbn Kıftî Abdülhamîd ibn Türk için şunları söyler: "O, sahasında önceliği olan bir hesaplama sanatı uzmanıdır ve bu meslekten insanlar ondan söz etmişlerdir.
İbn Türk el-Cîlî olarak bilinir ve Ebû Muhammed de takma adıdır. Aritmetik alanında üne sahiptir; çok okunan ve kullanılan yayınlar yapmıştır. Altı kitaptan oluşan Kapsamlı Aritmetik Kitabı ve Aritmetikte Az Bilinen Şeylerin Kitabı ve Sayıların Nitelikleri bunlardandır."
