ABD’de ırkçılıkla mücadelenin sembol isimleri
Irkçılık ve ayrımcılık konusunda sicili bir hayli kabarık olan ABD tarihinin bazı dönüm noktaları, bugün siyahilerin ellerinde bulundurdukları hakların mihenk taşını oluşturuyor. ABD'de ırkçılıkla mücadelenin sembolleri haline gelen, ayrımcılığın karşısında duran ve kitleleri harekete geçirerek sivil haklar konusunda devrim yaratan isimleri derledik.
Irkçılığa karşı mücadelesi ile tarihe geçen Amerikalı insan hakları savunucusu Rosa Parks, 1913 yılında ABD'nin Alabama eyaletinde doğdu. 1943'te Amerikan Yurttaş Hakları hareketine katıldı.
1 Aralık 1955 tarihinde Rosa Parks, Jim Crow Yasaları gereği "yerini bir beyaz vatandaşa vermemesi" nedeniyle tutuklandı. Onun siyahilere uygulanan ayrımcılığa karşı gösterdiği bu tavır, büyük bir hareketin başlangıcı oldu.
O yıllarda Amerika Birleşik Devletleri'nin güney eyaletlerinde siyahilerle beyazlar otobüslere ayrı kapılardan biniyor, kendilerine ayrılmış ayrı yerlere oturuyorlardı.
Beyaz bir vatandaş, beyazlara ayrılan yerde yer bulamayınca, siyahilere ait bölümde oturmakta olan Rosa Parks'tan koltuğundan kalkmasını ve kendisine yer vermesini istedi. Şoför de kalkması için uyarılarda bulundu. Ancak Rosa Parks yerinden kalkmadı. Bu nedenle tutuklandı ve hapse girdi.
Bu olayın ardından tepkiler çığ gibi büyüdü. Bir yıldan daha uzun bir süre boyunca siyahiler, otobüslere binmediler, her yere yürüyerek gittiler. Protesto eylemleri bir yıl sonra meyvesini verdi ve ABD Federal Mahkemesi, otobüslerdeki bu uygulamayı yasakladı. Ancak Rosa Parks, Alabama'da beyazlar tarafından taciz edildiği için kuzeye taşınmak zorunda kaldı.
Aynı tarihlerde, siyahileri üniversitelere almama konusu gündeme gelmiş ve bunun sonucu büyük protestolar gerçekleşmişti. Giderek büyüyen hareket, 1964'te çıkarılan yasa ile başarıya ulaşmış; Rosa Park bu direnişin sembolü haline gelmişti.
"Bir hayalim var!" konuşmasıyla hafızalarımıza kazınan Martin Luther King, 1929 yılında ABD'nin Georgia eyaletinin Atlanta şehrinde doğdu.
Rosa Parks'ın direnişinin ardından ırkçılığa karşı büyük mücadeleler verdi. Parks'ın tutuklanmasının ardından, siyahilere yönelik adaletsizlikleri, şiddet içermeyen eylemlere dönüştürdü ve kısa sürede bu eylemleri geniş kitlelere yaymayı başardı.
(x) 'Bir hayalim var' sözüyle hafızalara kazınan: Martin Luther King
Rosa Parks'ın tutuklanmasının ardından Martin Luther King, Montogomery Otobüs Boykotunu düzenledi. Bu boykot bir yıldan uzun sürdü. Dikkatleri üzerine çeken King, boykot nedeniyle tutuklandı.
Boykot, Amerikan Yüksek Mahkemesi'nin eyaletler arası otobüslerde ve diğer ulaşım araçlarında ırk ayrımcılığının sona ermesine kadar sürdü.
