Ahmet Haşim Paris'te neden mahsur kaldı?

Halil adındaki arkadaşına Paris'ten yazdığı 19 Temmuz 1924 tarihli mektupta, 5 Ağustos'ta Marsilya'dan hareket edecek vapurla dönebileceğini bildirerek telgrafla 1000 Frank göndermesini rica eden Hâşim, istediği para gelmeyince Hayri adındaki arkadaşına da tayyare postasıyla mektup üstüne mektup göndermiş.

Panik hâlinde yazıldığı için bazı bölümleri zor okunan bu mektuplarından anlaşıldığına göre, Venedik'te kaldığı Hotel Terminus'un ücretini bile ödeyemeyecek duruma düşen zavallı şair, her gün bankalara uğrayarak paranın gelip gelmediğini sormuş, sürekli olumsuz cevap aldığı için büyük bir korkuya kapılmıştı.

Mektuplardan birindeki şu cümleleri, yaşadığı endişenin büyüklüğünü göstermekteydi: "Paranın havalesini geciktirmekle hayatımın en müthiş günlerini bana yaşattın. Benim için en müthiş felaketleri isteyenlerin arzusunu bilmeyerek yerine getirmiş oldun (...) Ben bu dakikada bir insana mukadder olabilecek ızdırabın azamisini çekmiş bulunuyorum (...) Bunu düşünmek bana ölüm ra'şesi veriyor."

Halil ve Hayri Beyler'in istenen parayı niçin göndermediklerini, Ahmet Hâşim'in Venedik'te para meselesini nasıl hallettiğini, Türkiye'ye nasıl döndüğü maalesef henüz belirlenemedi. Belki Paris izlenimlerini yazmamasının sebeplerinden biri, "Paris'i Görmüş Zat" yazısındaki eleştirinin kendisine de yöneltilmesinden duyduğu endişeyse, biri de çok tatsız biten bu seyahati hatırlamak istememesiydi.

I

Sevgili Halil,
Dün sana taahhütlü bir mektup yazdım. Geç kalır ihtimaline binaen bugün de (aynı mesele hakkında) taahhütlü bir mektup yazıyorum.
Param bitti. Cebimdeki parayla ancak ayın sonunu bulabilirim. Ağustos 5'te Marsilya'dan hareket edecek vapurla dönebileceğim için bana icab ederse telgrafla bin Frank gönder. "İcab ederse" diyorum, postayla zamanında gelemeyeceğini anlarsan telgrafı tercih etmeni rica ederim.

Galata'daki Amerikan Express Bank vasıtasıyla gelirse zannederim ki sür'atle gelir. Gözlerinden öperim.

19 Temmuz 1924
Hâşim