Cengiz Aytmatov’un edebiyata kazandırdığı 10 kitap
Cengiz Aytmatov, eserleri 176 dilde tercüme edilen ve dünya edebiyatında en fazla tanınan Türk yazar olarak tarihe ismini yazdırmış bir isim. Kültürümüzün zenginliğini bütün dünyaya tanıtan Cengiz Aytmatov, aynı zamanda Türk sinemasının başyapıtlarından biri olan Selvi Boylum Al Yazmalım'ın kitabının da yazarı. Onlarca edebi esere sahip olan Aytmatov, eserlerinin çoğunda tema olarak aşk, dostluk, savaş döneminin acıları ve kahramanlıklarını konu aldı. Cengiz Aytmatov'un edebiyat dünyamıza kazandırdığı 10 kitabı derledik.
Cengiz Aytmatov'un hayatını okumak için tıklayın.
Toprak Ana kitabının konusu: Cengiz Aytmatov, Toprak Ana ile devrimlerin ve savaşların ortasında altüst olmuş "sıradan" bir insanın yaşamına ışık tutuyor. Savaşın patlak vermesiyle köyün genç erkekleri cepheye gidince, geride kalanların sorumluluğunu üstlenen Tolgonay; toprağa, Toprak Ana'ya anlatır derdini. O anlatırken, savaşın yol açtığı altüst oluşlar karşısında köy halkının mücadelesine, bu sırada verilen kayıplara, yarım kalan hayallere tanık oluruz biz de.
"Toprak Ana, Savankul gibi, Kasım gibi insanlar ölüyor da neden dağlar devrilmiyor, göller taşmıyor? Babasıyla oğul toprağı işleyen, çalışkan iki insandı. […] Onlar da didinmelerinin karşılığını başkalarından kat kat görecekleri için yaşamda pek çok mutluluk tadacaklardı. Söyle bana Toprak Ana, doğrusunu söyle:
Savaşmadan yaşayamaz mı insanoğlu?"
Cengiz Han'a Küsen Bulut kitabının konusu: Cengiz Han'a Küsen Bulut, Aytmatov'un olgunluk döneminin en güzel yapıtlarından biri, hatta en güzeli olarak tanımlanmaktadır. Totalitarizmin ve mutlak güç talebinin nihai sonucunu ve yarattığı emsalsiz tahribatı anlatmaktan öte, her sonun bir başlangıç olduğunu, umudun direnmek demek olduğunu da son derece edebi ve estetik bir biçimde ifade eder. Bu eser, Sovyet Rusya'nın dağılmasından sonra yayınlanabilmiş ve güçlü bir eleştiri olarak görülmüştür.
"Ve davullar gümbürdüyordu. Onların sabahları böyle gümbürdemesi askerlerin kalkması için bir sinyalden çok daha fazlasıydı. İşte bu gürleyen davullar vasıtasıyla Cengiz Han o büyük sefere katılan her bir askerini tek tek uyarıyor, teşvik ediyordu. Talepkâr ve yenilmez bir iradeye sahip Hükümdar, çalınan bu davullar vasıtasıyla kapalı kapıları aşıyor, uyananların zihnine giriyor ve böylece kendinden kaynaklananlar hariç diğer tüm olası düşüncelerin önüne geçmiş, insanlara kendi iradesini dayatmış oluyordu."
Kızıl Elma-Oğulla Buluşma kitabının konusu: Yazdığı her eseri büyük bir zevkle okunan Aytmatov, bir arada sunduğumuz bu iki hikâyesinde güçlü bir sembolizm kullanmıştır. Kızıl Elma, Aytmatov'un ilk dönem eserlerindedir ve bir şehir hikâyesi olmasının yanında aynı zamanda bir aşk hikâyesidir. Kızıl Elma'da aşkın o tertemiz heyecanı; Oğulla Buluşma'da ise bir babanın evladına duyduğu ıstıraplı hasreti anlatılıyor...
Her iki hikâyenin ortak özelliği ise, Aytmatov'un bu hikâyelerdeki duyguları en net, en saf halde okuyucuyla buluşturmuş olmasıdır. Bu yönüyle de onun hikâyeleri, bir solukta okunacak kadar sürükleyicidir.
Gün Olur Asra Bedel kitabının konusu: Bir güne kaç hatıra, kaç yaşanmışlık, kaç hikâye sığdırılabilir? Söz konusu olan uzun bir yolculuksa, sayısız... Yeri doldurulamaz bir geçmişi paylaştığı dostunun cenazesini taşıyan Yedigey'in yolculuğu, bütünüyle yaşamı soruşturan bir yolculuk olacaktır elbette; uzak hatıralardan söylencelere, sade mutluluklardan acılı ölümlere, maddi yoksulluklardan manevi zenginliklere, geçmişin özünde ve kıyılarında dolaştıran bir yolculuk…
İnsanın en güçlü ve en zayıf, en bağımlı ve en özgür, en seven ve en vazgeçen yanlarını derin ve çarpıcı bir dille anlatan Cengiz Aytmatov bu romanında, tıpkı bir madalyonun diğer yüzünü çevirir gibi, içimizdeki "öteki"yi gözler önüne seriyor.
Elveda Gülsarı kitabının konusu: Elveda Gülsarı, ünlü bir atın doğumundan ölümüne kadarki tüm hayat hikâyesini anlatır. Kitap boyunca Gülsarı'nın ve sahibi Tanabay'ın, aslında biraz da kendimizin ve içinde yaşadığımız toplumun yaşadıklarına tanık oluruz.
Bir atın yaşam döngüsüyle insanın ve toplumun yaşam döngüsünü, "evcilleşme" ile "modernleşme"nin trajik sonuçlarını mükemmel bir biçimde anlatan dev bir ağıttır Elveda Gülsarı. Yitirilen özgürlüğe ve eşitliğe yakılan bir ağıt…
