Arama
Kim, neyi, nasıl icat etti?
İcatlar insan bilgisinin, deneyiminin ya da kabiliyetinin sınırlarını genişletir. Peki, günümüzde sıklıkla kullandığımız icatların nasıl ortaya çıktığını hiç düşündünüz mü? Bazıları tamamen tesadüfen, bazıları anlık bir pratik çözümden, bazıları ise uzun uğraşlar sonucunda… Sizler için, "Kim, neyi, nasıl icat etti?" isimli yeni serimiz ile hayatı kolaylaştıran icatların ilginç hikayelerini derledik.
Ne zaman icat edildi? 1960'lar
Kim tarafından icat edildi? Douglas Engelbart
Ne işe yarar? Fare, genellikle avuç içinde tutulan, hareketleri bilgisayar ekranındaki imlecin hareketlerini kontrol eden, bilgi giriş aygıtıdır.
Nasıl keşfedildi? Engelbart, 1960'larda geliştirdiği iki metal tekerliği olan ahşap kabuk şeklindeki farenin patenti 1970'te alındı. İlk fare tahtadan yapılmıştı ve tekerlekleri vardı. Farenin bilgisayarla beraber kullanılması ve piyasaya sürülmesi ise neredeyse 15 yıl sürdü. Stanford Araştırma Enstitüsü'nde ilk prototipi üretildiği halde neredeyse yirmi yıl boyunca yaygınlaşmadı.
Ne zaman icat edildi? 1968
Kim tarafından icat edildi? Thomas Newcomen
Ne işe yarar? Buhar makinesi, buharın içinde var olan ısı enerjisini, mekanik enerjiye dönüştüren bir dıştan yanmalı motordur. Buhar makineleri, lokomotifler, buharlı gemiler, pompalar, buharlı traktörler ve endüstriyel devreler olabilir.
Nasıl keşfedildi? Buhar motoru Sanayi Devrimi'nin başlamasına neden oldu. Endüstrinin gelişmesinde buhar makinesinin büyük rolü vardı. Çünkü buhar makinesinin çalışmasını sağlayan güç, o zamana kadar kullanılan makinelerdeki gibi belli bir yere bağlı değildir. İki asra yakın bir zamana kadar endüstriye ve ulaşım araçlarına hakim oldu. Sanayi Devrimi'nin en önemli gelişmelerinden birisi buharlı makinenin bulunuşudur. Avrupa ülkelerinin sömürgecilik ve savaşlardan elde ettikleri para ve hazinenin Avrupa'ya aktarılması, sermayenin birikmesine burjuva sınıfın oluşmasına ve yeni yatırım alanları aranmaya başlanmasına neden oldu.
Ne zaman icat edildi? 1899
Kim tarafından icat edildi? Johann Vaaler
Ne işe yarar? Kağıtları sıkıca tutabilmek için, iç içe geçmiş iki halka oluşturan metal bir teldir.
Nasıl keşfedildi? Ataşın icat edilmesine kadar olan süreçte bazı öncü icatlar bulunmaktadır. Ataşın işini görebilecek 50 tane patent alınmıştır. Fakat patent başvurularında, hiç birisinin asıl kullanım amacı olarak kağıtları tutturmak olarak belirtilmemiştir. Ataş ya da tutturgaç, 1900 yılında Norveçli Johann Vaaler tarafından icat edilmiştir. Kağıtları sıkıca tutabilmek için, iç içe geçmiş iki halka oluşturan metal bir telden ibaret olan tasarım bugüne kadar hemen hemen hiç değişmemiştir.
Ne zaman icat edildi? 1700
Kim tarafından icat edildi? Anton van Leeuwenhoe
Ne işe yarar? Mikroskop, çıplak gözle görülemeyecek kadar küçük cisimlerin birkaç mercek yardımıyla büyütülerek görüntüsünün incelenmesini sağlayan optik bir alettir.
Nasıl keşfedildi? Bilimin gelişmesinde büyük rol oynayan bir diğer teknolojik buluş ise mikroskoptur. Antik Yunanlılar lensleri çok daha önceden keşfetmişti fakat onlar bu lenslerin büyüteç özelliğiyle değil kenarlarındaki kristallerin özellikleriyle ilgileniyordu. 1650 senesinde oğluyla beraber gözlük imalatı yapan Zaccharis Janssen, bir tüpün içersine dizdiği lensler sayesinde ilk mikroskobu icat etti. Bu tüpün diğer ucundan bakıldığı zaman, görülen cismi 10 kat büyüttüklerini keşfeden Janssen ve oğlu Hans, bu aracı biraz daha geliştirdi. Bu buluştan yola çıkan Anton van Leeuwenhoek, 1700'lü yılların başında 270 kat büyüten mikroskop icat ederek, bilime ve teknolojiye en büyük katkısını yaptı.
Ne zaman icat edildi? 1920
Kim tarafından icat edildi? Earle E. Dickinson
Ne işe yarar? Yara bandı açık yaraların daha kısa zamanda iyileşmesini sağlar.
Nasıl keşfedildi? Dickson adlı bir çalışan, genç ve oldukça sakar bir kadınla yeni evliydi. Onun ufak tefek kesik ve yanıkları, firmanın cerrahi bezlerine göre çok küçük kalıyordu. Bu yüzden Earle, bir ilham anında, küçük kare şeklinde bir gazlı bezi keser ve onu yapışkan bir bantla eşinin parmağına sardı. Earle, sakar karısı için bu bantlardan çok sayıda yapmak zorunda kaldı ve onların küçük ölçekli üretimi için bir metot düşündü. Yapışkan kısımların birbirine yapışmasını önlemek için içlerini krolin kumaşla kapladı. Daha sonra ünlü bir firma Earle'ün buluşunu üretmeye başladı.