Koca Ragıp Paşa'nın hafızalarda yer edinen beyitleri ve anlamları

Meyân-ı güft u gûyda bed-meniş îhâm eder kubhun
Şecâat arz ederken merd-i kıbtî sirkatin söyler.

Mayası bozuk olanlar konuşma esnasında kendilerini hemen ele verirler. Hani Çingene beyi de kahramanlığından söz edeceği vakit "Şöyle çaldım, böyle çırptım!" diye hırsızlığını anlatır ya!

Kubh: Günah ve çirkin hareket, kabahat, suç.
Bed-meniş: Kötü huy, tabiat, karakter
Güft u gû: Konuşma

Ragıb müdahaneyle riyadır zemanede
Dünyayı sanma cevr ü sitemdir harab eden

Ey Ragıp! Zannetme ki dünyayı eziyetler ve zulümler bozuyor; bilakis onu harap eden şey, zamane insanlarının yaltaklanmaları ile riyadır.

Cevr: Zulüm, haksızlık

Muvafıkdır yine elbet mizaca şive-i hikmet
Tabibin olsa da kizbi marizin sıhhatın söyler

Hikmetli iş yapanların gidişatı yaratılışa uygun düşer. Hani, doktorlar yalan da olsa hep hastanın iyileşeceğinden bahseder ya, onun gibi.

Muvafık: Uygun, yerinde, denk.
Kizb: Yalan
Mariz: Hasta

Bir kere dokunsan teline saz-ı derunun
Bin türlü nevazişle düzelmez bozulunca

Gönül sazının teline bir kere dokunsan öyle bozulur ki artık bin türlü akort ile düzelmez.

Saz-ı derunun: Gönül sazı
Nevaziş: Akort

Turfe dükkan-ı hikemdir bu kühen tak-ı felek
Ne ararsan bulunur derde devadan gayrı

Şu dokuz kat felek sanki yepyeni bir hikmet veya hekimlik dükkânıdır da derde devadan gayrı ne ararsan bulunur.

*Ünlü hekim Abdülhak Molla'nın bu beyti ecza dolabının üzerine yazdırttığı rivayet olunur.

Turfe: Nimet
Tak-ı felek: Dokuz kat felek
Kühen: Eski