Nesillerin hocası Nurettin Topçu kimdir?
Hareket felsefesi ile Müslüman ve aksiyoner kuşakların yetişmesinde büyük katkıları olan Nurettin Topçu, eserleri ile gençlere ve topluma hala yol göstermeye devam ediyor. Büyük bir ahlak ve dava adamı olan Topçu, yazdığı eserler ve konuşmaları ile yirminci asır düşünce tarihine damga vurdu. Büyük düşünce adamı Nurettin Topçu'yu vefatının 48. yılında rahmetle anıyoruz.
İSYAN AHLAKI
📌 Nurettin Topçu esas olarak bir akademisyendir. Üniversite hocalığının Türkiye'de gasp edilmesi bu hakikati değiştirmez. İsyan Ahlakı Topçu'nun Sorbonne'da yayınlanan doktora tezidir. Aslı Fransızca olan eser altmış yıl sonra, 1994'te Türkçeye kazandırılır.
(X) 🔍 Bilgi Notu:
Nurettin Topçu, Adalet Partisi'nin kurucuları arasındadır. Ancak, Cumhurbaşkanlığı adaylığı sırasında Ali Fuat Başgil'in gördüğü muamele sebebiyle siyasetle ilişiğini keser.
Eserden alıntılar
↪ "Biz, hem uysallığa, hem de anarşizme karşıyız. Her türlü sosyalizme, yani toplum gerçeğinin her şey olduğu anlayışına karşı olduğumuz kadar, bencil ve katı ferdiyetçiliğin de karşısındayız."
↪ "İnsan tabiatı itibariyle endişeli ve dolayısıyla mutsuz bir varlıktır... Tabiat bize sükûnet sunmaktadır."
📌 İsyan Ahlakı insanı kendini ve toplumu sorgulamaya iten, üzerine düşünülmesi gereken bir eserdir. Topçu'nun eserde isyan olarak nitelediği kavram, aslında hareketsizliğe, üretmemeye, yerinde saymaya ve anarşizme isyandır. Bu isyanın bir ahlaktan geldiğini savunan yazar, bizlere kavramların ne denli önemli olduğunu hatırlatıyor.
AMERİKAN MEKTUPLARI - DÜŞÜNEN ADAM ARANIZDA
📌 Nurettin Topçu'nun bu eseri iki yazı dizisinin kitap haline getirilmesi ile ortaya çıkar. Yazar eserde, ülkenin içindeki bulunduğu durumu izah eder. Hayali bir karakter olan Amerikalı Cim' e yazılan mektuplar "Amerikan Mektupları"nı, Düşünen Adam dergisinde yayınlanan muhtelif yazılarda "Düşünen Adam Aranızda"yı oluşturur.
(X) 🔍 Bilgi Notu:
Nurettin Topçu coğrafya olarak Anadolu'yu, düşünce yapısı olarak da Selçuklu ve Osmanlı tecrübesini merkeze alır. Bu minvalde Anadolu merkezli bir zihin dünyası inşa eder.
Eserden alıntılar
↪ "Hülyası alt üst edilen, mukaddes kitapları elinden alınıp yırtılan derin bakışlı Türkmen çocuğu, sokak kenarlarında boynu bükük duran ecdat mezarlarına, tramvay raylarının bozuk gürültüleri arasında gizlice Fatihâ okuyabiliyor."
↪ "Dostum Cim, ben İstanbul'da hemen bütün Türkleri Avrupalılığın hayranı gördüm. Yalnız İslâm dinine bağlı bir takım eskiler var ki bunların, vaktiyle küstahlık yapan Avrupalı elçileri koğan Türk âlemini temsil edercesine Avrupalılığa sert bakışları var."
📌 Kitapta "Amerikan Mektupları" bölümü 1940'lı yıllar Türkiye'sini tasviri sebebiyle önemli bir yer tutar. Topçu hayali bir Amerikalıya yazdığı mektuplarda ülkenin ahlaki meselelerini ve durumunu detaylıca anlatarak çözüm önerileri sunar. Nurettin Topçu eleştirdiği her hususa bir çözüm sunarak kitapta eleştirinin hakkını verir.
Necip Fazıl ve Nurettin Topçu neden küstü, nasıl barıştı? Okumak için tıklayın
İRADENİN DAVASI / DEVLET VE DEMOKRASİ
📌 Bir fikir adamı karşılaştığı her problem karşısında bir çözüm üretir. Nurettin Topçu'da kendine has yorumu ile devlet ve demokrasi gibi çetrefilli meseleleri "İradenin Davası- Devlet ve Demokrasi" adlı eserinde dile getirir.
(X) 🔍 Bilgi Notu:
Cumhuriyet döneminde "ahlak" hususunda Nurettin Topçu öne çıkar. O, ahlak hakkında en fazla yazan münevverimizdir.
Eserden alıntılar
↪ "Bir milletin kendi tarihini inkâr etmesiyle ferdin intihara karar vermesi arasında fark yoktur."
↪ "Konuşmayan, yazmayan, okumayan, hareket edemeyen insanın fikrî hayatı da inkişâf edemez."
📌 Eserde, Topçu'nun devlet ve demokrasi kavramlarına atfettiği anlam öne çıkar. Devletin unsurları, görevleri, tehdide maruz kalan ögeler gibi meselelerde kitapta yer alır. Nurettin Topçu devlet ve demokrasi anlayışını; merkeziyet, otorite ve sorumluluk duygusu olmak üzere üç temele dayandırır. Bu üç temelin merkezine de diğer filozoflardan ayrı olarak ahlakı yerleştirir.
Nurettin Topçu "Var Olmak" ile ilgili neler söyledi? Okumak için tıklayın
YARINKİ TÜRKİYE
📌 Her yazarın kitapları içinde diğerlerinden ayrılan daha mühim bir kitap vardır. "Yarınki Türkiye" de Nurettin Topçu'nun öne çıkan eseridir. Anadolu dirilişinin manifestosu olarak ele alabileceğimiz eser, Doğu-Batı meselelerinden şahsiyet ve topluma bağlanır. Kitap bir fikir adamının toplumuna karşı olan borcunu fikri olarak ödemesi olarak da görülebilir. Kitabın sunuş yazısını Ali Fuat Başgil kaleme alır.
(X) 🔍 Bilgi Notu:
Topçu inançsızlık ve liberal eğilimlerden kaynaklı olan modern "hürriyet" kavramını, "anarşi" olarak görür.
Eserden alıntılar
↪ "Kur'an'ı çok okuyor ve az düşünüyoruz. Büyük kitap bir musiki güftesi midir? Ne münasebet! Onu karşılayacak kalbimiz mi yok? Buna da inanılmaz."
↪ "Allah'a kalbiyle yaklaşamayanlar, mitolojiyi ve dinlere sokulan efsaneleri icad etmişlerdir."
📌 Nurettin Topçu eserinde, nesillerin gidişatına dikkat çekiyor. Bu nesillerin nasıl yetiştirilmesi gerektiğinden bilhassa bahseden yazar, bir yandan milletimiz içindeki zararlı cemiyetlere işaret ederken bir yandan da şahsi özgürlüğü anlatıyor. Kurtuluşun Batı'dan ziyade içimizde olduğunu eserde birçok kez dile getiren Topçu, bizlere köklerimize sarılmamızı tavsiye ediyor.
Nurettin Topçu'nun "Yarınki Türkiye" eserinden daha fazla alıntı okumak için tıklayın
MANTIK
📌 Nurettin Topçu salt bir düşünce insanından önce büyük bir muallimdir. İhtisası olduğu alanlarda kalem oynatan Topçu'nun, ders kitabı olarak okutulan eserlerinden biri de "Mantık"tır. Kitap sadece mantığın ne olduğunu tanımlamakla kalmaz. Ayrıca diğer ilimlerle olan bağlantısını da ortaya koyar.
(X) 🔍 Bilgi Notu:
Topçu'nun aksiyon felsefesinin kurucusu olan Maurice Blondel ile tanışması Aix Lisesi dönemine rastlar.
Maurice Blondel
1861-1949 yılları arası yaşayan filozof. Düşünce sistemini "varlık, düşünce ve özne" arasındaki ilişki üzerine kurmuştur.
Eserden alıntılar
↪ "Âlim, kanaatlerini kendi menfaat ve duygularının olduğu gibi yabancı otoritelerin tesirinden de korur."
↪ "Mantık, hakikate ulaşmak için zorunlu olan kaideleri ortaya koyan ilimdir. Böylelikle mantık, doğru düşünme kaidelerinin bütününden ibaret bir ilim olmuş oluyor."
📌 Topçu mantığa "mantık, doğru düşünme kaidelerinin bütününden ibaret bir ilim" cümlesindeki zaviyeden bakar. Ona göre mantık, insanların ilimlerle olan münasebetini kuvvetlendiren bir ana ilim dalıdır.
Nurettin Topçu'nun hayatı hakkında daha fazla detay öğrenmek için tıklayın