Türk lehçelerinde "göçmen"
Dünya genelinde göçmenlerin haklarını ve maruz kaldıkları zorlukları vurgulamak, toplumun farkındalığını artırmak ve uluslararası iş birliğini teşvik etmek amacıyla 2020 yılının 18 Aralık günü, Uluslararası Göçmenler Günü olarak kabul edilmiştir. Bu kapsamda Türk topluluklarından başta Uygur Türkleri olmak üzere Ahıska, Kırım, Kazak Türklerinin de bazı ülkelerde bu konumda olduğunu biliyoruz. Peki bu minvalde, "göçmen" sözcüğü Türk lehçelerinde nasıl karşılık buluyor? Sizler için araştırdık.
Giriş Tarihi: 18.12.2023
15:01
Güncelleme Tarihi: 18.12.2023
15:36
AZERBAYCAN TÜRKÇESİ
Göçmen - Köçkün
🔹 Oğuz grubunda yer alan Azerbaycan lehçesi, eskicil dil özelliklerini bünyesinde barındırmaktadır.
🔹 Güneybatı Türk grubunun en tanınan lehçelerinden olan Azerbaycan Türkçesinde göçmen sözcüğünü "miqrant, köçkün, qaçqın, mühacir" sözcükleri karşılar.
➡ Bu gün 18 dekabr Beynəlxalq köçkünler Günüdür.
➡ Bugün 18 Aralık Uluslarası Göçmenler Günü.
TÜRKMEN TÜRKÇESİ
Göçmen - Göçgün
🔹 Türkmen Türkçesi, Azerbaycan Türkçesinden sonra Oğuz grubunda en bilinen lehçelerden biridir. Bulunduğu coğrafyanın tanınırlığını artırma da payı büyüktür.
🔹 Türkmen lehçesinde göçmen sözcüğü, "göçgün, göçkün, göçmel" kelimeleriyle karşılık bulmaktadır.
➡ Şu gün, 18-nji dekabr, Halkara göçgünler güni.
➡ Bugün 18 Aralık Uluslarası Göçmenler Günü.
Türk lehçelerinde aralık ayı
ÖZBEK TÜRKÇESİ
Göçmen - Qochoq
🔹 Güneybatıdan sonra güneydoğu grubuna baktığımız da ise bu sınıfta iki ana lehçe bulunur. Bunlardan ilki, yuvarlaklaşma özellikleriyle bilinen Özbek Türkçesidir.
🔹 Özbek lehçesinde göçmen sözcüğünü, "qochoq, ko'chmanchi, muhojir" kelimeleri karşılamaktadır.
➡ Bugun, 18 dekabr - Xalqaro qochoq kuni.
➡ Bugün 18 Aralık Uluslarası Göçmenler Günü.
UYGUR TÜRKÇESİ
Göçmen - Köçman
🔹 Özbek Türkçesi ile güneydoğu yani Karluk grubuna dahil olan Uygur Türkçesi, diğer lehçelerdeki dil özelliklerini bünyesinde bulundurmaktadır.
🔹 Özbek lehçesinde göçmen sözcüğünü, "köçman " ifadesi karşılar.
➡ Bu dastan uygurlarnin köçmançi qabilalar hücumiga ḳarşi alib bargan ḳahramanana küraşlarini özida aks etdirdi.
➡ Bu destan Uygurların göçmen kabilelerine karşı verdiği kahramanca mücadeleyi yansıttı.
Türk lehçelerinde soykırım kelimesi
KAZAK TÜRKÇESİ
Göçmen - Köşkin
🔹 Kıpçak grubunda Kazak, Kırgız, Tatar, Başkurt, Karaçay - Malkar, Karakalpak gibi Türkçeler mevcuttur. Bu grubun en yaygın lehçelerinden biri ise Kazak Türkçesidir.
🔹 Kazak lehçesinde göçmen kelimesi, "kelimsek, köşkin, köşpeli, kirme" sözcükleriyle karşılık bulur.
➡ Bügin, 18 jeltoqsan - Xalıqaralıq köşkinler küni.
➡ Bugün 18 Aralık Uluslarası Göçmenler Günü.