Arama
Yedi Meşalecilerin edebiyatımızda açtığı yenilikler
Yedi Meşaleciler, Cumhuriyet dönemi edebiyatında beyanname ile ortaya çıkan ilk edebi topluluktu. İlk kez Servet-i Fünun dergisinde bir araya geldiler. Yaşar Nabi Nayır, Cevdet Kudret Solok, Vasfi Mahir Kocatürk, Muammer Lütfü Bahşi, Sabri Esat Siyavuşgil, Ziya Osman Saba ve Kenan Hulusi Koray'dan oluşan topluluk iddialı bir ön sözü bulunan Yedi Meşale isimli kitaplarını çıkardılar. Bu kitap edebi çevrelerce çok ses getirdi. Kitaba duyulan ilgiden alınan cesaretle çok geçmeden dergi etrafında toplandılar. Fakat Meşale dergisi latin alfabesine geçişin bir kurbanı oldu ve yalnızca 8 sayı yayımlanabildi. Peki, Yedi Meşalecilerin iddialı çıkışları neydi? Bir grup genç edebiyatımızda hangi yeniliklere yol açtı?
📌Yedi Meşalecilerin çıkış noktası Servet-i Fünuncuları ve Beş Hececileri eleştirmek üzerine gerçekleşti. Beş Hececiler, Orhan Seyfi Orhon, Enis Behiç Koryürek, Halit Fahri Ozansoy, Yusuf Ziya Ortaç ve Faruk Nafiz Çamlıbel'di. Bu şairler Ziya Gökalp'in tesiriyle de hece vezniyle şiir yazmaya çalışan isimlerdi. Yedi Meşale'ye nazaran ortak bir sanat bildirisi kaleme almadılar. Bu şairler semai, mani ve türkü gibi daha çok halk edebiyatı ürünlerinden şiirler ortaya koydu.
Garip akımına ilk ciddi eleştiriyi yapan Hisarcılar
📌Cenap Şahabettin ve Muammer Lütfi, Servet- Fünun'un en önemli edebiyatçılarından Cenap Şahabettin'e gönderdikleri mektupta hece vezni hususunda şunları dile getirdi:
"Şiir ki musikinin kardeşidir, onunla omuz omuza yürümesi lazım gelmez mi? Biz 'hece vezni'ni sevmeyenlerden değiliz, o da nazım lisanının bir kaidesidir; fakat aruzun ahengini hecede bulabilmemize ve aruzla ifade ettiğimiz her fikri, her mevzuyu aynı kuvvetle heceye nakledebilmemize şimdilik imkân var mı" derler.
📌Aruzun milli bir hece olmadığına ise bu şairler şiddetle karşı çıkıyordu. Nitekim bu vezin "Türk şairleri tarafından asırlarca işlenmişti." Topluluk, aruz konusunda yol göstermesi için Cenap Şahabettin'den yardım istedi.
📚Yedi Meşaleciler çok geçmeden kendi özgün seslerini duyuracakları Yedi Meşale isimli kitaplarını yayımladı. Bu gençler daha sonrasında toplanıp bir dergi çıkarmaya karar verdi. Yaşar Nabi Nayır, Varlık dergisinde kitap ve dergi çıkarma hikayelerini şu şekilde anlatır:
"Kaç edebiyat nesline yuvalık etmiş olan Servet-i Fünûn'da, 1926-1928'lerde ilk şiir denemelerini yayınlayan gençler arasında yedisinin aralarında yakın dostluk kurulmuştu. Ahmet İhsan'ın matbaasında karşılaşarak arkadaşlık kuran bu yedi genç günün birinde yeterince ustalığa eriştiğini düşünerek son şiirlerinden birer demeti kitap halinde yayınlamayı kararlaştırdılar. Aralarında para toplayıp son şiirlerinden ve Kenan Hulusi'nin nesirlerinden oluşan bir küçük yapıtı 'Yedi Meşale' adıyla yayınladılar.
Edebiyatımızın hayli durgun bir döneminde çıkan bu küçük kitap hiç ummadığımız bir ilgiyle karşılanmıştı. Gazete ve dergilerde birçok yazılar çıktı bu kitap üzerine. Yerenler de oldu ama daha çok övücü yazılardı çıkan yazılar"
7 güzel adamın çıkardığı Mavera dergisinin kuruluş hikayesi
Cevdet Kudret, Varlık dergisinde kitabın çıkış hikayesine dair şu detayları aktardı.
"Günün birinde, kim önerdi hatırlamıyorum, o güne dek yazdıklarımızdan seçmeleri bir araya getirip ortaklaşa bir kitap çıkarmayı düşündük. Yaşar Nabi'nin evinde o iş için özel toplantılar yapıp el birliğiyle şiirleri ve yazıları seçtik. Kitaba bir ad bulmak gerekiyordu. Yedi kişi idik. İlk akla gelen, Fransız edebiyatındaki Pleiade topluluğu oldu. O adın Türkçedeki karşılığı Süreyya uygun değildi; hem yabancı kökenli idi, hem ilk ağızda kişi adı hatıra getiriyordu, hem de yıldız kümesi adı olarak yaygınlığı yoktu; onun Türkçesi Ülker de yaygın değildi. Yedi Yıldıız, Yediveren Gülü, Yedi Kollu Şamdan. . . gibi adlar düşünüldü. Sonunda Yedi Meşale adı üzerinde birleşildi. (bunu Sabri Esat bulmuştu galiba.)"
