Zarf nedir? Zarf türleri ve özellikleri nelerdir? Zarf örnekleri...
Tükçe dil bilgisi konuları arasında yer alan zarflar, eğitim hayatı boyunca öğrencilerin karşısına çıkmaktadır. Bu sebeple dil bilgisinin en temel konuları arasında yer alıyor. Kimi zaman sıfatlar ile karıştırılmasından ötürü öğrenciler tarafından kafa karışıklığına sebep olduğundan bu konu hakkındaki zarf nedir? zarf türleri ve çeşitleri nelerdir? Zarf örnekleri, zarf konu anlatımı nasıldır? gibi soruları sizler için cevaplıyoruz. İşte fiilleri niteleyen durum zarfı, zaman zarfı, miktar zarfı, yer yön zarfı ve soru zarfları hakkındaki detaylar…
📌Türkçede pek çok sıfat aynı zamanda zarf olarak da kullanılabilir. Bu sebeple bir kelimenin zarf mı, sıfat mı olduğu tespit edilirken cümledeki işlevi ve diğer kelimelerle ilişkisi incelenir. Sıfatlar gibi zarflar da tek başına kullanıldıklarında isim hâline gelir.
📌Zarflar da tıpkı sıfatlar gibi tek başlarına kullanıldıklarında isim görevindedir. Zarf görevini cümle içerisinde kullanımına bağlı olarak kazanır.
📌Bir sözcük fiille bağlantılıysa, fiili niteliyorsa zarf; isimle bağlantılı olup ismi niteliyorsa sıfat görevindedir.
Örnekler
hızlı (isim)
Arkadaşım, İngilizce'yi hızlı öğrendi. (öğrenme fiilini nitelediği için zarf)
Arkadaşım, hızlı arabaları çok seviyor. (araba ismini nitelediği için sıfat)
📌Cümle içerisinde genelde zarf tümleci olarak kullanılırlar.
📌 Zarflar; durum zarfı, zaman zarfı, miktar zarfı, yer-yön zarfı ve soru zarfı olmak üzere beşe ayrılır:
1-Durum/Hal (Nasıllık-Nicelik) Zarfı
2-Zaman Zarfı
3-Yer-Yön Zarfı
4-Azlık-Çokluk (Miktar) Zarfı
5-Soru Zarfı
Fiilde belirtilen eylem veya hareketin ne zaman yapıldığını bildiren kelimelere veya kelime gruplarına zaman zarfı denir. "Dün, bugün, yarın, akşam, kışın, geceleyin, ilkin, şimdilik, yine, demin, daha, hâlâ, henüz, derhal, bazen" gibi kelimeler, cümlede zaman zarfı görevinde kullanılabilirler. Fiile sorulan "Ne zaman?" sorusunun yanıtı zaman zarfıdır:
Örnekler
Ağabeyim henüz gelmedi.
Babam eve şimdi geldi.
Kendimi henüz sınav için hazır hissetmiyorum.
Test sonuçları elimize bugün ulaştı.
Yarın akşam sınıfça tiyatroya gideceğiz.
Durum veya hâl zarfları fiillerin durumlarını anlatan; fiilde bildirilen hareketin nasıl yapıldığını bildiren kelimelerdir. Hemen hemen bütün niteleme sıfatları zarf olarak da kullanılabileceğinden, sayıları oldukça fazladır. Hızlı, hızla, tek tek, iyice, sora sora, geze geze, böyle, şöyle gibi kelimeler ve kelime grupları durum zarflarına örnek olarak verilebilir.
Durum zarflarının cümle içinde ayırt edilebilmesi için fiile nasıl sorusu sorulur:
Örnekler
Adam koşarak yanımıza geldi.
Bardağı yavaşça masaya bıraktım.
Otomobili, sürat limitine rağmen, çok hızlı kullanıyordu.
Bir fiil, birden fazla durum zarfı tarafından nitelenebilir:
Mermerleri ova ova, iyice temizledim.
Sonuna vasıta eki (-le) eklenen pek çok kelime cümlede durum zarfı görevinde kullanılabilir:
Azarlamak yerine güzellikle anlatmalısın.
Odanın kapısını hızla kapattım.
Öğretmen öğrencilerine sevgiyle bakıyordu.
Sanatçı, resimdeki ince detayları özenle boyadı.