Arama
İslam tarihindeki ilk kadın denizci; Seyyide Hurra
Emrindeki gemilerle Batı Akdeniz'de Avrupalılarla mücadele eden Seyyide Hurra, İslam tarihindeki ilk kadın denizciydi. İspanyol ve Portekizlerle amansız mücadele veren Seyyide, Barbaros Hayrettin Paşa ile de ittifak kurmuş hatta bu nedenle de Tetvanlı Barbaros olarak anılmıştı.
Seyyide Hurra, kaynaklarda kesin olmamakla birlikte Fatıma yahut Aişe olduğu söylenir. 1493'te Fas'ın Seyyide Hurra şehrinde doğdu. Bu şehir ise Seyyide Hurra'nın babası Ali bin Musa bin Raşid tarafından 1471'de kuruldu. Seyyide Hurra'nın babası Ali bin Musa bin Raşid; yeniden fetih olarak bilinen, İber Yarımadası'nın Katoliklerce yeniden kontrolüyle sonlanan dönemde, 1492'den evvel Mağrib topraklarına geçen Endülüslülerdendi. Annesi ise günümüz İspanyasının güney kısmında bulunan Cadiz şehrinden Caterina Fernandez adında bir Katolik'ti. Daha sonradan Müslüman olsa da Zehra Fernandez olarak eski ismini de kullandı. Zehra Fernandez'in kardeşi de İslam'ı kabul eden bir İspanyol'u.
Raşid ailesinin soyu, Hz. Muhammed'e dayanan asil bir aileydi. Aynı zamanda soyu 8. yüzyılda Fas'taki ilk İslami hanedanı tesis eden I. İdrisi'ye dayandığı da ifade edilir.
Seyyide Hurra'nın ailesi, Katolik İspanyolların saldırısına uğrayan Gırnata şehrinden kaçarak Oran ve Tunus gibi bölgelere sığınan binlerce Müslüman mülteci aileden yalnızca biriydi.
Seyyide Hurra'nın çocukluğu ve ilk gençlik yıllarına ait pek fazla bilgi bulunmasa da iyi bir eğitim aldığı, İspanyolcanın yanında Portekizceyi de konuşabildiği bilinir. Hocaları arasında, Faslı âlim Abdullah el Gazvani de vardı.
15'inci yüzyılın sonları, Fas için bir otorite boşluğunun bulunduğu bir dönemdir. Bu dönemde özellikle Akdeniz kıyılarındaki bazı şehirlerin birer şehir-devlet gibi hareket ediyordu. Aynı dönemde Fas, doğuda bulunan Osmanlılar ile İber Yarımadası'ndaki İspanyol ve Portekizlilerin ilerleyişi arasında kalmıştı. Fas'ın özellikle Akdeniz kıyısındaki şehirleri İspanyol ve Portekizlerce işgal edilmişti. İşte Seyyide Hurra böyle bir dönemde Fas'taki otorite boşluğunda Fas'ın Akdeniz'e doğru kuzeyinde bulunan şehri Şafşavan'da doğup yetişti.
Seyyide Hurra, 1510 senesinde Tetvan hâkimi olan Muhammed El-Mandari ile evlendi. Daha sonra ise bu iki şehir-devlet Şafşavan ve Tetvan, İspanyol-Portekiz saldırılarına karşı olan cephelerini birleştirdi. Seyyide Hurra, 1518 senesine kadar da Al-Hurra tüm birikimini yönetime yansıttı.
1518'de eşinin vefatından sonra Seyyide Hurra tüm otoriteyi eline aldı. Tetvan, Batı Akdeniz'in kontrolü için oldukça önemliydi. Şehrin konumunu ve gelişmiş tersanelerini iyi kullanan Seyyide Hurra, kısa zamanda denizcilikte önemli başarılar elde etti. Cebelitarık'ın Portekizlilerin hâkim olduğu bir dönemde fidye gelirleriyle de şehri kısa sürede Fas'ın en zengin kentlerinden biri yaptı.