Fitre nasıl hesaplanır? 2019'da fitre ne kadar? Fitre ne zamana kadar verilmeli? Kimler fitre vermek zorundadır?
Bin aydan hayırlı olan Ramazan ayının sonuna geldik. Bereketin, paylaşmanın, duaların, ibadetin bol olduğu bu ayda yoksul Müslüman kardeşlerimizi de unutmamak gerekir. O halde, fitre nedir? Fitre nasıl hesaplanır? Fitre ne zamana kadar verilmelidir? Kimler fitre vermek zorundadır? Kimlere fitre verilir? Kimlere fitre verilmez? Her yıl Diyanet tarafından belirlenen fitre miktarı 2019'da ne kadar?
Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu, Dr. Ekrem Keleş başkanlığında 2019 sadaka-i fıtır (fitre) miktarını belirledi. Din İşleri Yüksek Kurulu üyelerinin katılımıyla yapılan değerlendirmeler sonucunda, mevcut sosyo-ekonomik hayat şartları ve bir kişinin günlük asgari gıda ihtiyacı göz önünde bulundurularak, 2019 Ramazan ayının başlangıcından 2020 Ramazan ayının başlangıcına kadar olan sürede fitre miktarının en az 23.00 Türk Lirası olmasına karar verildi.
Din İşleri Yüksek Kurulu Başkan Vekili Prof. Dr. Cenksu Üçer müminleri fitrenin miktarını belirlerken dikkat etmeleri gereken hususlar konusunda uyardı. Üçer; "Diyelim ki, siz en az 23 lirayla gününüzü geçiriyorsanız, 23 lira. Ama başka birisi 100 lirayla geçiniyorsa 100 lira, 500 lirayla geçiniyorsa 500 lira. Herkesin kendi durumuna göre o ibadeti yerine getirmesi gerektiğini burada hatırlatmamız gerekiyor." dedi.
Halk arasında fitre diye bilinen fıtır sadakası (sadaka-i fıtır); insan olarak yaratılmanın ve Ramazan orucunu tutup bayrama ulaşmanın bir şükrü olarak; dinen zengin olup Ramazan ayının sonuna yetişen Müslümanın, belirli kimselere vermesi vacip olan bir sadakadır (Nevevî, el-Mecmû', VI, 103-105. Vacip oluşu, sünnetle sabittir. (Buhârî, Zekât, 70-78; Müslim, Zekât, 12-16; Ebû Dâvûd, Zekât, 18; İbn Mâce, Zekât, 21)
Kişi, kendisinin ve küçük çocuklarının fitrelerini vermekle yükümlüdür. Hz. Peygamber, köle-hür, büyük-küçük, kadın-erkek her Müslümana fitrenin gerektiğini ifade etmiştir (Ebû Dâvûd, Zekât, 20).
Fıtır sadakasının vacip olma zamanı Ramazan bayramının birinci günü olmakla birlikte, bayramdan önce de verilebilir. Hatta bu daha faziletlidir. Bununla birlikte, bayram günü veya daha sonra da verilebilir. Ancak, bayram namazından önce verilmesi sevap olarak kabul edilmiştir.
Şâfiî mezhebinde ise; fitreyi, meşru bir mazeret bulunmadıkça bayramın birinci gününün gün batımından sonraya bırakmak haramdır. Fitreyi Ramazan'ın ilk günlerinde vermek de caizdir (Nevevî, el-Mecmû', VI, 128).
Ramazan bayramına kavuşan, temel ihtiyaçlarının ve bir yıllık borçlarının dışında nisap miktarı (80.18 gr. altın veya bu değerde) mala sahip olan Müslümanlar kendileri ve velayetleri altındaki kişiler için fıtır sadakası vermekle yükümlüdürler (Kâsânî, Bedâî', II, 70, 72).
Ancak fıtır sadakası ile yükümlü olmak için bulunması gereken nisap miktarı malın, "artıcı" özellikte olması ve üzerinden "bir kameri yıl" geçmiş olması gerekmez.
