Eyyam-ı Biyd orucu nedir? Receb ayının 13., 14., 15. günü oruç tutmanın faziletleri
"Aydınlık günler" anlamına gelen Eyyâm-ı biyd, ayın en parlak olduğu hicri ayların 13, 14 ve 15. geceleridir. Bir hadis-i şerife göre Peygamber Efendimiz (SAV), her ayın bu günlerinde oruç tutmayı tavsiye etmiş ve o günlerde oruç tutmanın tüm seneyi oruçlu geçirmek gibi olduğunu söylemiştir. Peki, Eyyam-ı biyd (aydınlık günler) oruçlarının faziletleri nelerdir? İşte detaylar...
Oruç nedir?
◾ İslam'ın 5 şartından biri olan oruç tutmak, Allah Teala'nın emridir. Arapça savm olarak ifade edilen oruç; sözlükte "bir şeyden uzak durmak, bir şeye karşı kendini tutmak" anlamına gelir. Her Müslümanın sorumlu olduğu oruç ibadeti hicretin 2. yılında Kameri aylardan biri olan Şaban ayında farz kılınmıştır.
İslam'ın 5 şartı nedir?
Müslümanların yerine getirmesi 5 sorumluktur. Bunlar: Kelime-i Şehadet getirmek, Namaz kılmak, Oruç tutmak, Zekat vermek, Hacca gitmek'tir.
Kameri ay ne demektir?
Hicri takvim de denen Kameri takvim, ayın dünyanın etrafındaki dönüşüne göre tanımlanır.
Kameri aylar nelerdir?
Kameri aylar: Muharrem, Safer, Rebiülevvel, Rebiülahir, Cemaziyelevvel, Cemaziyelahir, Recep, Şaban, Ramazan, Şevval, Zilkade ve Zilhicce aylarıdır.
Orucun dinimizdeki hükmü
◾ İslam'da oruç, Müslümanlara Bakara Suresi'nin 183. ayetiyle farz kılınmıştır. Oruç, üç aylar biri olan Ramazan ayında tutulması farzdır. Diğer aylarda ise oruç tutulması nafile ibadet yerine geçer.
◾ Nitekim Hz. Peygamber (SAV), Receb ayı girdiğinde
"Allah'ım! Receb ve Şaban'ı bize mübarek kıl ve bizi Ramazan'a ulaştır." diye dua etmiştir.
(Taberânî, el-Mu'cemü'l-evsat, 4/189 [3939]; Beyhakî, Şuabü'l-îmân, 5/348-349 [3534])
◾ Ramazan ayında Müslümanların oruç tutması farzdır.
Peygamber Efendimiz (SAV), Receb ve Şaban'da diğer aylara oranla daha fazla nâfile oruç tutar, ancak Ramazan'ın dışında hiçbir ayın tamamını oruçlu geçirmezdi.
(Buhârî, Savm, 52-53 [1969-1973]; Müslim, Sıyâm, 173-179 [1156-1157]; Ebû Dâvûd, Savm, 54 [2428]; İbn Mâce, Sıyâm, 43 [1741]).
Nafile oruç nedir?
◾ "Nafile oruç", farz ve vacip oruçların dışında kalan oruç çeşididir. Müslümanların Allah'a daha çok yaklaşmak için tuttuğu nafile oruç,
"fıkıhta nâfile ve nefl kelimeleri, geniş anlamıyla dinen farz ve vâcip niteliğinde olmaksızın mükelleften yapılması istenen malî ve bedenî ibadetleri, dar anlamıyla farz, vâcip ve sünnet ibadetler dışında kişinin daha fazla sevap kazanmak için kendi isteğiyle yaptığı malî ve bedenî ibadetleri ifade eder."
(Tehânevî, Keşşâf, II, 1325)
Nafile oruç tutmanın dinimizdeki hükmü nedir?
◾ Kur'n-ı Kerim'de birçok âyette, Allah'a ibadet edenler övülmüş (et-Tevbe 9/112; ez-Zümer 39/9), Cenab-ı Hakk'ın Müslümanların iyi işlerde birbiriyle yarışmasını söylemiş (el-Mâide 5/48) aynı zamanda Müslümanların iyilikte yardımlaşması vurgulanmış (el-Mâide 5/2) tavsiye ve teşvik edilmiş, kişilerin gönüllü olarak ibadet etmesinin hayır ve sevap olduğu belirtilmiştir (el-Bakara 2/158, 184; et-Tevbe 9/79). Bazı tefsirciler, "Allah adaleti ve ihsanı emreder" meâlindeki âyette geçen (en-Nahl 16/90) adaleti farzlar, ihsanı nâfileler olarak yorumlamışlardır. (Şevkânî, III, 187-188).
◾ Nâfile oruç, kişiye farz veya vacip olmadığı takdirde isteğe bağlı olarak Ramazan ayının dışında tutulan oruca denir. Nâfile de olsa başlanan bir ibadetin tamamlanması gerekir. Bu nedenle diğer nâfile ibadetlerde olduğu gibi bozulan nâfile orucun da kaza edilmesi Hanefîlere göre vaciptir (Merğinânî, el-Hidâye, 1/125).
◾ Nafile oruç çeşitlerinden biri de eyyâm-ı biyddir.
