Hadis ilminde Rihle yolculukları
Allah Resulü'nün (SAV) her biri inci değerinde olan sözleri Kur'an-ı Kerim'den sonra dinimizin ikinci kaynağını oluşturur. Bu sebepten dolayı İslam alimleri yüzyıllar boyunca farklı coğrafyalara seyahat ederek ilim yolculukları yapmışlardı. Rihletu'l İlm olarak anılan bu yolculuklarda alimler pek çok sıkıntıya, zorluğa göğüs gererek hadislerin sıhhati konusunda örnek bir çaba göstermişlerdi. Peki, hadis ilminde çok önemli bir nokta olan Rihle yolculukları neydi? Sizler için Rihle yolculuklarını araştırdık.
Önceki Resimler için Tıklayınız
📍 İslam dünyasının Hz. Ömer (RA) döneminde fetihler yolu ile büyümesi beraber sahabiler de yeni fethedilen topraklara yerleşerek oralarda İslam'ın yayılmasını sağlamışlardı.
📍 Bu hadise tabiun döneminde geniş çaplı rihlelerin başlamasına sebep oldu. Çok sayıda tabiun devri alimi haftalar, aylar süren yolculuklar yaparak hadis-i şerifleri nakletti.
📍 Bu süreç hadis kitaplarının ortaya çıkışına dek sürdü. Yüzlerce alimin adeta mahalle mahalle gezerek topladıkları hadis-i şerifler sonrasında büyük kitaplar olarak ortaya çıktı.
📍 Burada verilen emeği anlamak için Endülüslü alim Baki b. Mahled'i anlamamız gerekiyor. Öyle ki Baki b. Mahled, Endülüs'ten yaya olarak iki defa rihle yapmıştı. İlk rihlesi dört yıl sürerken ikincisi yirmi yıl sürmüştü.
📍 Kitapların toplandığı ve çoğaltılarak diğer şehirlere yayıldığı tedvin döneminde itibaren rihleler ciddi ölçüde azalmaya başladı. Buradan itibaren ehl-i vukuf kitap seyahatlerine başladı.
📍 Alimler yine de önemli isimlerle görüşmek, ders almak ve kitaplarını kopyalamak için rihleleri sürdürdü. Öyle ki bu seyahatler modern bilim tarihini de etkiledi.
📍 Tarih boyunca binlerce Müslüman alim rihleler yaparak İslam kültür ve medeniyetini besledi. Bunlardan bazıları bu amaç uğruna bugün dahi anlayamayacağımız yolları aştı.
📍 Öyle ki 976 senesinde vefat eden Endülüs Kurtuba doğumlu bir alim olan muhaddis Ebu'l-Esbağ Nasr el-Endülüsi, Buhara'da vefat etmişti. Yani rihle uğruna İspanya'dan Türkistan'a yolculuk etmişti.
📍 Rihlelerin bir müddet sonra sona ermesinin ardından Müslüman alimlerin seyahatleri ve bu seyahatler etrafında şehirlerin dönüşümü dikkat çekmeye devam etti.
📍 İbnü'l Arabi'nin seyahatleri buna verilecek en güzel örneklerden biri. O'nun seyahatleri ile Kuzey Afrika ve Hicaz bölgesinde ilmi hareketlilik başlamış Anadolu ciddi ölçüde şekillendi.
