Hastalık nedeniyle oruç tutamayanlar ne yapmalı?
Hastaların oruç tutmaması konusu, İslam'da önemli bir meseledir ve Ramazan ayında hastalık sebebiyle oruç tutamayan kişilerin ne yapması gerektiği sıkça merak edilir. Diyanet, bu konuda İslam'ın hükümlerini açıklamış ve oruç tutamayan kişilerin durumunu değerlendirmiştir. Peki, oruç tutamayan ne yapmalı? Oruç fidyesi nasıl verilir? 2024 oruç fidyesi ne kadar? Hangi durumlarda oruç tutulmayabilir? Kimler oruç tutamaz?
Önceki Resimler için Tıklayınız
🔷 İleri derecede açlık veya susuzluk
Beden ve ruh sağlığının ciddi derecede zarar görmesi söz konusu olan kimse, açlık veya susuzluktan dolayı orucunu bozabilir. Sağlık şartları düzeldiğinde bozulan oruç Ramazan'dan sonra kaza edilir. Ancak, orucun devam etmesi ölüm riski taşıyacak derecede ise, orucunu açmaması, yani oruca devam etmesi haram olur.
🔷 Gebe ve emzikli olmak
Kendisinin veya çocuğunun zarar görmesi muhtemel olan gebe veya emzikli kadınlar da sağlık durumu oruç tutmak için elverişli olmayanlar arasında değerlendirilir. Bu durumda olanlar, oruç tutmayabilirler. Hatta zarar görme ihtimali kuvvetli ise oruç tutmamaları gerekir. Sağlık durumları normale döndüğünde tutamadıkları oruçları kaza etmelidirler.
🔷 Oruç için fidye verilmesi, oruç tutmaya gücü yetmeyen yaşlı kimseler ile iyileşme ümidi olmayan hastalar için geçerlidir. Hz. Peygamber (SAV) ve sahabenin uygulaması, fidyeden bahseden âyetteki "oruç tutmakta zorluk çekenler." (el-Bakara, 2/184) ifadesinin yalnızca yukarıda sayılan kimseleri kapsadığını göstermektedir. Buna göre, oruç tutmaya gücü yettiği hâlde tutmayan veya geçici bir sebeple tutamayan kimseler hakkında fidye hükmü yoktur. (Buhârî, Tefsîr (Bakara))
🔷 Mazeretsiz oruç tutmayanların, tutmadıkları oruçları kaza etmeleri ve tövbe istiğfar etmeleri gerekir. Ayrıca, oruç tutmaya gücü yetmeyen yaşlılar ile iyileşme ümidi olmayan hastalar, fidye vermiş bile olsalar, ileride tutabilecek duruma gelirlerse tutamadıkları oruçları Hanefîler'e göre kaza etmeleri gerekir
🔷 Senenin hiçbir mevsiminde oruç tutamayacak kadar yaşlı olan (pîr-i fâni) kimselerin, maddî durumları uygunsa Ramazan'ın her bir günü için bir fakire fidye (yani bir fitre) vermeleri gerekir. İyileşme umudu olmayan hasta da bu hükme tâbidir (el-Bakara, 2/184).
🔷 Fidye verecek gücü olmayanlar ise fidyeden sorumlu olmazlar (İbn Kudâme, el-Muğnî, 3/38). Ancak kasten tutmadıkları oruçların uhrevî sorumluluğunu taşırlar. Bu durumda olanların yapabileceği Cenâb-ı Hak'tan bağışlanma dilemektir.
