Hz. Ebubekir'in Halife olarak yerine tavsiyesi
Allah Resulü'nün vefatının ardından Müslümanlar toplanarak Hz. Ebubekir'i kendilerine halife seçmişlerdi. Lakin Hz. Ebubekir'in bir müddet sonra sağlığı bozuldu. Müslümanlar yeni halifenin kim olacağını merak ettiler. Hz. Ebubekir ise katibi Hz. Osman'a kendisinden sonraki halife olarak Hz. Ömer'in adını yazdırdı. Peki bu hadise nasıl gerçekleşti, Hz. Ömer nasıl halife oldu? Bu soruların cevabını Kandehlevi'nin Hayatü's Sahabe eserinden alıntıladık.
Bunun üzerine Ebu Bekir:
«- Allah razı olsun! Eğer onu yerime bırakmış olsaydım, senin hakkını yememiş olurdum.» dedi.
Hz. Ebu Bekir, bunlarla beraber, Said b. Zeyd, Useyd b. Hudayr, ensar ve muhacirlerin diğer ileri gelenleriyle de istişarede bulundu.
Useyd:
«- Senden sonra en hayırlımızın o olduğunu biliyoruz. Razı olunacak şeye razı olur, kızılacak şeye kızar. İçi de dışı kadar tertemizdir. Bu işe ondan daha liyakatlisi yoktur.» dedi.
Eshap, Abdurrahman ile Osman'ın, Ebu Bekir'in yanına girip baş başa konuştuklarını duyunca, Ebu Bekir'in yanına geldiler, içlerinden biri:
«- Ömer'i, yerine tavsiye ettiğin için, Rabbine hesap verirken ne diyeceksin? Onun şiddetini bilmiyor musun?» dedi. Bunun üzerine Ebu Bekir:
«- Bana yardım edin, oturayım ... Allah ile beni korkutmak istiyorsunuz? Başınıza geçerek size zulmeden perişan olur. Ben, Rabbime: Allah'ım, onlara en hayırlılarını halife seçtim, derim. Bu sözlerimi dışarıda seni bekleyenlere ilet.» dedi.
Yatağına uzanarak Osman b. Affan'ı çağırttı.
Ve:
«- Yaz... » dedi.
Hz. Osman şunları yazdı:
«Ebu Bekir'in, Ömer'i halife seçmesi, Ömer' e ve halka tavsiyeleri hakkındaki mektubudur:
Bu belge Ebû Bekir b. Ebî Kuhâfe'nin dünyadan ayrılmak üzereyken; kâfirin mümin, günahkârın kesin iman sahibi olacağı ve yalancının da doğru söyleyeceği ahirete dâhil olma anındaki ahdidir. Benden sonra Ömer b. el-Hattâb'ı size halife tayin ettim. Onu dinleyin ve itaat edin! Ben Allah için, O'nun elçisi, dini, nefsim ve sizin için sadece hayır gayesiyle çalıştım. Şayet Ömer adil olursa, bu zaten benim onun hakkındaki tahminim ve bilgimdir. Şayet böyle davranmazsa herkesin kazandığı günah kendinedir. Ben sadece hayrı murat ettim. Ancak gaybı bilemem. ‚Zulmedenler hangi akıbete uğrayacaklarını göreceklerdir.‛ 23 Allah'ın selamı ve rahmeti üzerinize olsun.
Sonra mektubu eline alarak mühürledi.
Bazıları, Hz. Ebu Bekir'in bu mektubu yazdırırken, Ömer ismini zikretmeden kendinden geçtiğini, bunu gören Hz. Osman'ın, Ömer'in ismini yazarak mektuba devam ettiğini söylerler. Biraz sonra, Hz. Ebu Bekir kendine gelince, Hz. Osman'a:
«- Yazdıklarını bana bir oku.» demiştir. Mektup okunurken Ömer ismini duyunca, Ebu Bekir tekbir getirerek:
«- Bu baygınlığım sırasında, ruhumu teslim edeceğimden korkup, ihtilafa meydan vermemek için bunu yazdığını görüyorum. İslama ve Müslümanlara bu iyiliğinden dolayı Allah seni hayırla mükafatlandırsın. Vallahi sen de bu işe Iayıksın» dedi. Sonra mektubu mühürleyerek Hz. Osman'a verdi. Ömer b. Hattab ve Useyd b. Said ile beraber Müslümanların kalabalık olduğu yere gonderdi. Hz. Osman, halka:
«- Bu mektupta yazılı olan şahsa biat edecek misiniz?» diye sorunca, halk: «- Evet! » dediler.
İçlerinden birisi, İbn-i Sa'd, bunun Hz. Ali olduğunu söylüyor:
«- Mektupta yazılı olanın Ömer olduğunu biliyoruz. Mektubun tamamını okuyun!» dedi. Okunanı herkes kabul etti ve Ömer'e biat ettiler.
Sonra Hz. Ebu Bekir, yalnız olduğu bir sırada, Ömer'i çağırdı. Ona gerekli tavsiyelerde bulundu. Sonra, Ebu Bekir dışarı çıkarak ellerini kaldırıp:
