Arama
İslam'ın ilk yıllarında nasıl ibadet edilirdi? Peygamberimiz ibadet hayatı...
Alemlere rahmet olarak gönderilen Hz. Muhammed'in, Kur'an-ı Kerim'de yüce bir ahlak üzerine olduğu buyrulur. Peygamber Efendimiz kulluk şuuru en yüksek seviyede bir insandı. Allah'ı görüyormuşçasına ibadet edilmesi gerektiğini ümmetine tavsiye ediyordu. İslam'ın en önde gelen şiarı olan namazı Peygamber Efendimiz "dinin orta direği" olarak nitelendirdi. Peki, İslam'ın ilk yıllarında nasıl ibadet edilirdi?
"Ey Muhammed! Kitaptan sana vahyolunanı oku. Namaz kıl; muhakkak ki namaz hayâsızlıktan ve fenalıktan alıkor"
(Ankebut Suresi, 45. ayet )
Kur'ân-ı Kerîm'de Peygamber Efendimiz için "ve sen elbette yüce bir ahlâk üzeresin" (el-Kalem 68/4) buyurmakta ve bu yüce ahlâka eriştirilen Hz. Peygamberimiz yine Kur'an-ı Kerim'de bize "en güzel örnek" olarak tanıtılmaktadır.
Peygamber Efendimiz her hususta olduğu gibi ibadet hayatı konusunda da inananlar için en güzel örnektir.
"Ey Muhammed! Onların dediklerine sabret; güneşin doğmasından ve batmasından önce Rabbini hamd ile tesbih et. Gece saatlerinde ve gündüzleri de tesbih et ki, Rabbinin rızâsına eresin"
(Tâhâ 130. ayet)
Yüce Allah, Kur'an-ı Kerîm'de Hz. Peygamber'e hamd, tesbih, secde, ibadet, kulluk, ibadette sabır gibi hususlarda bazı emir ve yükümlülükler verdi. Ayrıca bazı ibadetlere işaretle Resûl-i Ekrem'den onları yerine getirmesini istemişti.
Kur'an-ı Kerim'deki ayetlerde Hz. Peygamber'in şahsında bütün Müslümanlara yönelik bir kısım emir ve tavsiyeler bulunur.
Nitekim pek çok ayet-i kerimede de namaz, bütün müminleri kapsayacak tarzda bazen tek olarak, çoğu yerde de zekâtla birlikte emredilmiştir.
"Ey bürünüp sarınan (resulüm), kalk ve (insanları) uyar. Sadece Rabbini büyük tanı, kalbini tertemiz tut. Kötü şeyleri terke devam et"
(Müddessir Suresi, 1-5. ayetler)
Müddessir Suresi'ndeki âyetlerin nüzulünden sonra Hz. Peygamber, Cebrail'in tarifiyle abdest alıp namaz kılmış, daha sonra Hz. Hatice'ye de abdest aldırıp namaz kıldırmıştı.
Bu dönemde namaz, sabahın erken ve akşamın geç vaktinde olmak üzere günde iki vakitte ikişer rek'at olarak kılınırdı.
İlk namazda Cebrail, sabahleyin Kâbe civarında Hz. Peygamber'e imamlık yapmış, daha sonra namazlar Hz. Peygamber'in imametiyle devam etmişti.
Hemen ilk gün akşam vaktine cemaat olarak Hz. Hatice, ertesi gün Hz. Ali katılmıştı. Hz. Ali, akşamleyin Hz. Peygamber ile Hz. Hatice'yi namaz kılarken görmüş, davete uyarak ertesi gün o da büyük bir çocuk iken cemaate katılmıştı. Daha sonra Zeyd b. Hârise ve Hz. Ebû Bekir bu cemaate eklenmişti.
"Birinizin kapısının önünden bir nehir geçse ve onda her gün beş defa yıkansa, bu o kimsenin kirinden bir şey bırakır mı, ne dersiniz?" Sahâbîler, "Onun kirinden hiçbir şey bırakmaz." demişler, bunun üzerine Resûlullah, "İşte beş vakit namaz da böyledir! Allah onlarla günahları yok eder." buyurmuştur.
(Buhârî, Mevâkîtü's-Salât, 6)
Risâletin ilk döneminde açıkça namaz kılınamıyordu; Hz. Peygamber, Hz. Ali'yi de yanına alarak Mekke dışında dağ aralarında namaz kılıp dönüyordu. Diğer Müslümanlar da öyle yapıyorlardı.
Bir defasında Sa'd b. Ebû Vakkas dağ arasında müşriklerin takibine, alay ve tazyikine maruz kalınca eline geçirdiği bir deve çene kemiği ile birinin başını yarmış ve "Allah yolunda ilk kan akıtan kişi" diye anılmıştı.