Kibir ve gurur hakkında ayet ve hadisler
Kibir, tevazunun karşıtı olarak "kişinin kendini üstün görmesi ve bu duyguyla başkalarını aşağılayıcı davranışlarda bulunması" demektir. Gurur ise kişinin, manevi açıdan değersiz sayılan şeylere aldanıp onlarla avunması anlamına gelir. Kibir ve gurur, Allah tarafından yasaklanan hasletlerdendir. İnsanoğlunun dünyaya kapılması ve aldanması, kendini beğenmesi ve büyük görmesinin yanlış olduğu hem ayetlerde hem de hadislerde sık sık vurgulanmıştır. Kibir ve gurur hakkında ayet ve hadisler...
◾ İşte ahiret yurdu. Biz onu yeryüzünde büyüklük taslamayan ve bozgunculuk çıkarmayanlara has kılarız. Sonuç, Allah'a karşı gelmekten sakınanlarındır.
Kasas, 83
Kasas suresi ilgili ayetin tefsiri
"İşte" diye çevirdiğimiz tilke kelimesi Arap dilinde genellikle büyük ve önemli şeylere işaret için kullanılır; burada nitelikleri hakkında daha önce bilgi verilmiş olan âhiret yurdunun önemli ve ebedî nimetlerle dolu olduğunu göstermektedir.
◾ Yeryüzünde böbürlenerek yürüme...
İsrâ, 37
İsra suresi ilgili ayetin tefsiri
On iki madde halinde sıralanan ilkelerle ilgili davranış tarzlarının kötü olanlarını seçmenin Allah'ın nezdinde sevimsiz, dolayısıyla haram olduğu ifade edilmekte; 39. âyette bu ödevlerin "hikmetten vahyedilmiş ilkeler" olduğu bildirilmektedir.
◾ Küçümseyerek surat asıp insanlardan yüz çevirme ve yeryüzünde böbürlenerek yürüme! Çünkü Allah kendini beğenmiş, övünüp duran kimseleri asla sevmez.
Lokmân, 18
Lokmân suresi ilgili ayetin tefsiri
Lokmân'ın oğluna yönelttiği bu öğütler de Allah'ın ona verdiği hikmetin meyveleridir. Kuşkusuz insanın yaptığı her şey –ne kadar saklanırsa saklansın– Allah'ın mutlaka onu bildiği, dolayısıyla onun hesabını soracağı inancı ve bilinci ile bundan doğan sorumluluk duygusu ve kaygısı ahlâkî hayatın temelidir.
◾ Şüphesiz Kârûn, Mûsâ'nın kavmindendi. Onlara karşı azgınlık etti. Biz ona, anahtarlarını (bile taşımak) güçlü bir topluluğa ağır gelecek hazineler verdik. Hani, kavmi kendisine şöyle demişti: "Böbürlenme! Çünkü Allah, böbürlenip şımaranları sevmez.
Kasas, 76
Kasas suresi ilgili ayetin tefsiri
Tefsirlerde Karun, Hz. Mûsâ'nın amcasının oğlu ve Firavun'un yüksek seviyede bir görevlisi olarak tanıtılmakta, İsrâiloğulları'na karşı zalimlik ve taşkınlık ettiği rivayet edilmektedir.
◾ Abdullah b. Mes'ûd'dan (ra) rivayet edildiğine göre Hz. Peygamber "Kalbinde zerre kadar kibir bulunan kimse cennete giremez" buyurdu. Sahâbîlerden biri "(Yâ Resûlallah), insan elbisesinin ve ayakkabısının güzel olmasından hoşlanır" dedi. Resûlullah da "Allah güzeldir, güzeli sever. Kibir ise hakkı kabul etmemek ve insanları küçümsemektir" buyurdu.
Müslim, Îmân, 147
