Arama
Kiliseye dönüştürülen camiler
Yalnızca İslam aleminde değil, tarih boyunca farklı dinlere mensup devletler de bir bölgeyi ele geçirdiklerinde ilk olarak büyük mabetleri dönüştürmekle işe başladı. Üstelik, mimari dönüşümü Osmanlı'daki gibi "zarar vermekten korkan" bir hassasiyetle değil tanınmayacak hale getirerek yaptılar. Peki, Endülüs'ten günümüze kiliseye dönüştürülen camiler hangileriydi?
Ayasofya'nın Danıştay kararıyla cami olarak yeniden ibadete açılması, özellikle Hristiyan aleminde büyük bir yankı uyandırdı.
Hristiyan dünyasının lideri Papa Francis, Ayasofya'nın statü değişikliğinden ötürü "derin bir acı" duyduğunu ifade etti, Ayasofya böylece bir kez daha tartışmaların odağı haline geldi.
Fakat Ayasofya tarih boyunca hüviyeti değiştirilen tek mabet miydi? Hükümdarların fethettikleri bölgelerin en önemli ibadethanelerini kendi inançlarına göre değiştirmesinin tarihte pek çok örneği vardı. Endülüs İslam döneminden Osmanlı'ya kadar yüzlerce cami kiliseye dönüştürüldü.
Endüslüs-İslam döneminde camiden kiliseye çevrilen pek çok yapı mevcuttu.
7 asır boyunca Müslümanların ibadet ettiği Kurtuba Camii, Endülüs Müslümanlarının bıraktığı en büyük mimari miraslardandı. İspanya'nın Cordoba/Kurtuba şehrinde inşa edilen bu cami, boyutları bakımından bütün İslam âleminde Samarra Ulu Camii ile Ebû Dülef Camii'nden sonra üçüncü sırada yer alıyordu.
Yaklaşık 7 asır boyunca Müslüman yurdu olan Endülüs, 13'üncü yüzyılda işgale uğramaya başladı. 1236 yılında Kurtuba şehri, Hristiyanların eline geçti ve Kurtuba Camii de kiliseye çevrildi. 3 asır boyunca ana yapısı aynen muhafaza edilerek kullanılan bu yapının orta bölümüne 16'ncı yüzyılda Rönesans üslûbunda bir katedral eklendi.
2006 yılında İspanya'daki yasal boşlukları kullanan Katolik Kilisesi, yapının mülkiyet hakkını üzerine geçirdi. 2014 yılı sonunda tarihi yapıdaki "cami" ibaresini tüm turistik kataloglardan çıkartıp "Kurtuba Katedrali" olarak adlandırılması için girişim başlattı.
Bunun üzerine "cami" ibaresi daha önce olduğu gibi kataloglarda tekrar kullanılmaya başlandı. Günümüz İspanyasında Müslümanların ibadetine yasak olan Kurtuba Camii/Katedrali'nde Katolikler için sadece özel günlerde ibadet yapılıyor.
İber Yarımadası'nda birçok bölge 712 yılından 1492 yılına kadar Endülüs-İslam hükümranlıkları tarafından idare edildi. Bu bölgeler içinde özellikle Sevilla, dünya kent tarihi açısından önemli bir yere sahipti. Kentlerin isimleri de dönüşümlere tabi tutuldu. Roma döneminde Hispalis, İslam döneminde İşbiliye, Hıristiyan döneminde Sevilla olarak adlandırıldı.
Sevilla, Roma döneminden itibaren dini, ekonomik, politik, coğrafi ve kent tarihi açısından oldukça kıymetli bir bölgeydi. 712 yılında Halep'e bağlı Emevi Halifeliği tarafından ele geçirilen kent, daha sonra Kurtuba Emevileri, taife krallıkları, Abbâdîler, Murabıtlar ve Muvahhidler tarafından idare edilerek yaklaşık 500 yıllık İslam hakimiyetinde kaldı.
İslami dönemde İşbiliye olarak adlandırılan kent, zengin bir kültürel miras bıraktı. 1248'de III. Fernando İşbiliye'yi ele geçirdiğinde, kentteki sayıca fazla olan camileri kiliseye çevirdi. Kent ele geçirildiğinde Müslümanlara ne yazık ki Yahudilere davranıldığı gibi müsamahalı davranılmamıştı. Hatta öyle ki kentte kalan Müslümanlar için ibadetlerini yerine getirebilecek bir yer de verilmedi.
Kurtuba ve diğer Endülüs kentlerine göre İşbiliye en fazla camiye sahip olan yerdi. İslam hükümranlığı olan Muvahhidler döneminde toplam 28 cami tespit edildiği kaynaklara geçti. Bazı kaynaklara göre ise 72 cami vardı. Bu camilerin yönleri değiştirilmiş, İslam inancına ait nesneler kaldırılmıştı.