Kurban niçin kesilir?
Kurban, Kurban Bayramı'nda inananların Allah'a (CC) olan teslimiyetlerini gösterdiği bir ibadet şeklidir. Durumu olan kişilere farz olan bu ibadet, her yıl aynı huşu ile idrak edilir. Peki, Kurban niçin kesilir? Kurbanın anlamı ve önemi nedir?
🔸 Kurban, kişiler ve toplum için fayda sağlayan vacip bir ibadettir. Kurban kesen kişi, Allah'ın (CC) emrini yerine getirmiş olur ve kulluk bilincini diri tutar.
Kur'an'ı Kerim'de Kurban ile ilgili şöyle bir ayet bulunur:
"Şimdi sen rabbin için namaz kıl ve kurban kes!"
(Kevser,2)
Kevser suresini İshak Danış'ın sesinden dinlemek için tıklayın!
↪ Tefsiri: 2. ayette, kendisine pek çok hayır lutfedilmiş olan Hz. Peygamber'in bu nimetlerin şükrünü eda etmek üzere sadece Allah'a yönelerek namaz kılması ve O'nun rızası için değerli mallarından kurban kesmesi emredilmiş; bu suretle putlar için kurban kesen müşriklerin çok tanrılı inancını silip tevhid inancını yerleştirmesi ve kesilen kurbanlar sayesinde sosyal yardımın sağlanması amaçlanmıştır. Bilindiği gibi namaz, azdan çoğa göre arttırılarak Mekke döneminde, yaygın kanaate göre hicretten üç yıl kadar önce gerçekleşen mi'rac olayı sırasında farz kılınmış; kurban ibadeti ise Hz. Peygamber tarafından hicretten iki yıl sonra uygulanmaya başlanmıştır. Bu ayette geçen namazın beş vakit namaz mı, bayram namazı mı olduğu konusunda farklı tesbit ve değerlendirmeler vardır. Ayetteki kurbanın da vacip veya sünnet kurban mı yoksa nâfile de dahil mutlak kurban mı olduğu tartışmalıdır. Bize göre ayette vurgulanan husus, belli bir namaz ve kurban olmayıp bütün namaz, kurban ibadetlerinin, yalnızca Allah'a, bütün nimetlerin sahibine özgü kılınması, yalnızca rabbe ibadet edilmesidir.
🔸 Müminler her kurban kesiminde Hz. İbrahim (AS) ile oğlu İsmail'in (AS) Cenab-ı Hakk'ın buyruğuna mutlak itaat konusunda verdikleri başarılı sınavın hatırasını tazelemiş ve kendilerinin de benzeri bir itaate hazır olduğunu simgesel davranışla göstermiş olur.
🔸 Zeyd b. Erkam anlatıyor: Resûlullah'ın (SAV) ashâbı, "Ey Allah'ın Resûlü! Bu kurbanlar nedir?" dediler. Resûlullah, "Babanız İbrâhim'in sünnetidir." diye cevap verdi.
(İbn Mâce, Edâhî, 3: İbn Hanbel, IV)
🔸 Zengine malını Allah'ın rızası, yardımlaşma ve başkalarıyla paylaşma yolunda harcama zevk ve alışkanlığını kazandıran kurban ibadeti, onu cimrilik hastalığından, dünya malına tutkunluktan kurtarır.
🔸 Fakirin ise varlıklı kullar aracılığıyla Allah'a şükretmesine, dünya nimetinin yeryüzündeki dağılımı konusunda karamsarlık ve düşmanlıktan kendini kurtarmasına ve kendini toplumunun bir üyesi olarak hissetmesine vesile olur.
Hac Suresi 34. ayette Allah (CC) Kurban ile ilgili şöyle buyurmaktadır:
"Biz her ümmete kurban kesmeyi meşrû kıldık ki kendilerine rızık olarak verdiği kurbanlık hayvanlar üzerine Allah'ın adını ansınlar. Sonuç itibariyle hepinizin mâbudu tek bir tanrıdır. Şu halde yalnız O'na teslimiyet gösterin. Sen de Allah'ın buyruklarına içtenlikle teslimiyet gösteren kimseleri müjdele!"
Bünyamin Topçuoğlu'nun sesinden Hac suresini dinlemek için tıklayın!
(Hac,34)
↪ Tefsiri: 34. ayette geçen "mensek" kelimesi genellikle kurban kesme ibadeti anlamında yorumlanmıştır; fakat bunu kurban kesme yeri veya kurban kesme usulü mânasında anlayanlar da olmuştur. 34. ayette geçen ve "Allah'ın buyruklarına içtenlikle teslimiyet gösteren kimseler" diye çevirdiğimiz "muhbitîn" kelimesine, "gönlü Allah'a yönelmekle huzur bulanlar, içtenlikle tövbe edenler, alçak gönüllü kimseler, haksızlık etmeyen ve haksızlığa uğradığında da özverili davrananlar" gibi manalar da verilmiştir.
