Mekruh oruç nedir? Mekruh oruç ne demek?
Ramazan ayına ait kaidelerden olan mekruh oruç, bayramının birinci gününde ve Kurban Bayramının dört gününde tutulur. Bu mübarek günler, Allah Teala'nın kullarına ikramının bol olduğu ziyafet günleridir. Oruç tutarak bu ziyafetten kaçınmak ise doğru değildir. Mekruh, tahrimen mekruh ve tenzihen mekruh olmak üzere ikiye ayrılır. İşte, mekruh oruca dair tüm detaylar...
🔸 Bu hikmeti şöyle açıklayabiliriz; aa) Ramazan Bayramı bir ay boyunca Allah için oruç tutan müminlerin genel bir ziyafet günü niteliğindedir. Bundan dolayı adına "Fıtr (oruç açma) Bayramı" denmiştir. Böyle toplu iftar gününde oruçlu olmak, Allah'ın ziyafetine katılmamak anlamına gelir.
🔸 bb) Kurban Bayramı günleri de aynı şekilde ziyafet günleridir. Çünkü kesilen kurbanların etleri misafirlere, yakınlara, komşulara ve fakirlere ikram edilir, zengini ile fakiri ile kesilen kurbanların etlerinden yararlanılır.
🔸 Bu sebeple bayram günleri boyunca oruç tutulmaz. Bu günlerde oruç tutmak bayramın anlamına ters düşer. Her iki bayramın birinci günlerinde oruç tutulmayacağı Hz. Ömer (r.a.)'in şu ifadesinden anlaşılmaktadır: "Rasûlullah şu iki günde oruç tutmayı yasakladı: Bunlardan biri Ramazan orucunu açtığınız (birinci) bayram günü diğeri ise kurban etlerinden yediğiniz bayram günü."
(Müslim, "Sıyam", 138)
🔸 Kurban Bayramı'nın 2., 3. ve 4. günlerinde oruç tutulamayacağı konusunda ise Rasûlullah (s.a.s.) şöyle buyurmuştur. "Arefe günü, Kurban Bayramı günü, teşrik günleri biz Müslümanların bayram günleridir. Bu günler yeme ve içme günleridir."
(Tirmizî, "Savm", 58)
🔸 Kadınların ay hali (hayız) veya nifas (loğusalık) günlerinde oruç tutmaları haramdır. Tutarlarsa bu oruçlar makbul olmayacağı gibi günahkâr da olurlar.
TENZİHEN MEKRUH ORUÇLAR
"Ramazanı Karşılama" Adı Altında Oruç Tutmak
🔸 Ramazanı karşılamak üzere oruç tutmak meşru değildir. Geçmişte olduğu gibi günümüzde de Ramazanı karşılama orucu tutanlar olmaktadır. Halbuki Peygamberimiz (s.a.s.) böyle bir oruç tutulmamasını istemiştir: "Ramazandan önce (onu karşılamak amacıyla) oruç tutmayın."
(Tirmizî, "Savm", 1)
🔸 "Ramazan ayını bir veya iki gün oruç tutarak karşılamayın. Ancak biriniz daha önce oruç tutuyor ve bu oruç da Ramazanın hemen öncesine denk geliyorsa o zaman oruç tutulabilir." (Tirmizî, "Savm", 1) Bu hadise göre "Ramazana hazırlık olması" amacıyla Ramazandan bir veya iki gün önce oruç tutmak uygun değildir.
(bk. Müslim, "Savm", 21; bk. Buhârî, "Savm", 14; Tirmizî, "Savm", 1; Ebû Dâvûd, 11)
2. ŞEK GÜNÜNDE ORUÇ TUTMAK
🔸 Hava bulutlu olduğu için Ramazan hilalinin doğup doğmadığı tespit edilememesi sebebi ile Kamerî aylardan Şaban'ın 29'undan sonraki günün Ramazan ayının ilk günü mü yoksa Şaban ayının son günü mü olduğundan şüphe edilen güne "şek günü" (yevmü'ş-şek=şüpheli gün) denir.
🔸 Sahabeden Ammar b. Yasir, böyle bir günde kestiği bir koyun etini insanlara ikram etmek isteyince bazı insanların oruç tuttukları için yememeleri üzerine şöyle demiştir:
"Kim şek gününde oruç tutarsa Hz. peygamber'e isyan etmiş olur."
(Tirmizî, "Savm", 1; Ebû Dâvûd, "Savm", 10)
