Mescid güvercini Abdullah bin Zubeyr kimdir?
Abdullah bin Zübeyr, hicretten sonra Medine'de dünyaya geldi. Adını bizzat Peygamberimiz (sav) verdi. Genç sahabilerin öncülerindendi. Hz. Hüseyin ile birlikte Yezid'e karşı mücadele etti. Hz. Hüseyin'in şehadetinden sonra Yezid'e karşı en büyük muhalefeti gösterdi. Hicaz bölgesini Emevilere karşı savundu. Peki Abdullah bin Zübeyr kimdir? Sizler için Abdullah bin Zubeyr'in hayatını derledik.
📌 Abdullah bin Zubeyr çocukluğundan itibaren Peygamberin (sav) ve ashabının yanında yetişti. Küçük yaşta Müslümanlarla beraber savaşlara katıldı. Yermük Savaşı'nda bulundu. Babası Zübeyr bin Avvam'ın Hz. Ömer tarafından Mısır'ın fethi için takviye birliklerin komutanı olarak görevlendirilmesi sonucu o da bu savaşa iştirak etti.
➡ Afrika valisi Gregorious'un isyan etmesi sonucu çıkan savaşta Müslümanların ağır kayıplar verdiği bir savaşta Abdullah bin Zubeyr'in Gregorius'u öldürmesi sonucu, Müslümanlar savaşı kazanabildi. Onun bu savaştaki mücadelesi ve kahramanlığı müminler arasında hayırla yad edildi.
📌 Hz. Hasan'ın hilafeti Hz. Muaviye'ye bırakması sonucu Müslümanlar arasında ihtilaflar son bulmuştu. Muaviye hayattayken oğlu Yezid'i veliaht edince bu Mekke ve Medine halkı arasında tepki ile karşılandı.
Abdullah bin Ömer, Hz. Hüseyin ve Abdullah bin Zubeyr Yezid'e biat etmedi. Muaviye (r.a.) hayattayken onları ikna etmek için çabalasa da kabul etmediler. Muaviye vefat edince Yezid, Medine valisine onlardan biat alması için emir verdi. Abdullah bin Zubeyr ve arkadaşları bunun üzerine Medine'den Mekke'ye gitti.
Kûfelilerin Hz. Hüseyin'i davet etmesi sonucu Abdullah bin Zubeyr, Hz. Hüseyin'in Kûfe'ye gitmesini destekledi. Ubeydullah bin Ziyad tarafından Hz. Hüseyin şehit edilince Abdullah (r.a.) Yezid'e karşı muhalefetin başı haline geldi.
📌 Hz. Hüseyin'in şehadetinden sonra bütün dikkatler onun üzerine çekildi. Abdullah bin Zubeyr'in kendisine biat etmeyeceğini anlayan Yezid kendi kendine şöyle yemin etti:
"Abdullah'ı ya zincire vurdurarak yanıma getirteceğim ya da üzerine ordu göndereceğim."
Onun bu şekilde yemin ettiğini duyan insanlar Abdullah bin Zübeyr'e barış yapması için telkinde bulunarak şöyle dediler:
"İstersen sana üzerine elbise olarak giyebileceğin gümüşten bir zincir yapalım. Onun da yemini yerine gelmiş olur. Sulh senin için daha hayırlıdır."
Abdullah (r.a.) onlara şöyle cevap verdi:
"Allah, onun yeminini yerine getirmeye fırsat vermesin. Taşın dişler arasında hamur haline gelmesi ne kadar zorsa, benim de Hakk'ın dışında bir arzu ile yumuşamam imkansızdır. Allah'a yemin ederim ki, şerefle kılıç darbeleri yemek, şerefden yoksun olarak kırbaçlanmaktan daha iyidir."
📌Yezid bin Muaviye'de Şam halkından oluşan bir orduyu Medine üzerine gönderdi. Ordunun komutanı Müslim bin Ukbey'di. İki haram bölgeye geldiğinde (Mekke ve Medine) Medine halkı ile savaşmak için saldırıya geçti. Peygamberimizin şehri Medine'ye mancınıklarla saldırdı. Resulullah'ın sahabesinden hayatta olanlar bu savaşta canlarını zor kurtardı. Müslim bin Ukbe Medine'de birçok kötülük yaptı, insanların ölmesine sebep oldu, şehirden ayrılırken yolda öldü. Ölmeden önce yerine Husayn bin Numeyr adında birisini komutan tayin etti ve ona şöyle dedi:
"Kureyş'in hilelerine aldanma.Onlara mızrak ve kılıçtan başka bir şeyle muamele etme."
Husayn Mekke'ye gelince Abdullah bin Zübeyr'le günlerce savaştı. Bu sırada Yezid öldü. Husayn'da geri çekildi. Yezid ölünce Abdullah bin Zubeyr hilafetini ilan etti ve emirü'l mü'minin sıfatını aldı.
➡ Yezid'in yerine Mervan bin Abdulhakem Emevi hükümdarı oldu. Kısa bir süre sonra o da öldü. Onun yerine Abdulmelik geçti. Bu süre zarfında kimse Abdullah bin Zübeyr'e galip gelemedi.
Şam bölgesini Emeviler, Arap yarımadasını ise Abdullah bin Zubeyr kontrol ediyordu. Emeviler çok çaresiz kalmıştı. Abdulmelik, Şam'ın ileri gelenlerini topladı ve minberde onlara şöyle nida etti:
"Sizden kim Abdullah bin Zübeyr'in hakkından gelecek?
Haccac bin Yusuf adında birisi (sonradan zalim lakabını kazanacak) :
"Ben ey müminlerin emiri!" diye ortaya atıldı.
Abdulmelik onu susturdu. Soruyu tekrarladı. Haccac ileri atılınca, onu yine susturdu.
Üçünkü kez sorduğunda Haccac şöyle dedi:
"Ben ey müminlerin emiri. Rüyamda onun cübbesini sırtından alıp, giydiğimi gördüm."
Böyle söyleyince Abdulmelik onu kumandan tayin etti. Bir ordu ile Mekke'ye Abdullah bin Zübeyr'in üzerine gönderdi.
📌 Haccac bin Yusuf ordusuyla Kabe'ye geldiğinde Abdullah bin Zübeyr ve az sayıda birlikleri ile savaşmaya başladı. Mekke'yi mancınıklarla taşa tuttu. Yanında bulunanlardan bazıları Abdullah'ı terketti bir kısmı da şehid oldu. Bir süre sonra Haccac ve ordusu Mekke'ye girdi. Abdullah bin Zubeyr'in az sayıda adamı kalmıştı. Onlarla birlikte Kabe'yi savunuyordu. Bu şiddetli savaş sırasında Haccac'ın mancınıklarla yaptığı saldırılar sonucu Kabe çok fazla zarar görmüştü.
➡Abdullah bin Zübeyr şehit olacağını anlayınca annesine haber yolladı:
"Herkes beni bırakıp kaçtı. Düşman da teslim olmaya çağırıyor, ne yapayım?" diye sordu.
Annesi Esma şöyle cevap verdi:
"Allah'ın kitabını ve Resulünün sünnetini yaşatmak için bu mücadeleyi başladıysan, hak bildiğin yolda öl. Yok eğer, dünya menfaati umarak böyle bir harekete kalkıştıysan, o zaman ne yaşamanda, ne de ölmende hayır vardır."
🔍 Kadisiye Savaşı nedir? Kadisiye Savaşı'nın önemi ve sonuçları
