Muharrem ayını idrak etmek
Peygamber Efendimizin torunu, Hz. Ali'nin oğlu Hz. Hüseyin'in Kerbela'da şehit edilişinin yasının tutulduğu Muharrem ayı, Müslümanlar tarafından her yıl hüzünle hatırlanır. Bu ay, Müslümanlar için yeni bir yılın da başlangıcıdır. Her yıl Müslümanlar çeşitli şekilde bu ayı idrak ederler. Bunlar içerisinde öne çıkanlar oruç tutmak ve aşure dağıtmaktır. Gelin, birlikte Muharrem ayının faziletlerinin neler olduğuna ve bu ayda neler yapıldığına bakarak Allah'ın ayı olarak nitelenen Muharrem ayını daha yakından tanıyalım...
🔷 Haram kılınan, yasaklanan, saygı duyulan ve kutsal olan anlamlarına gelen "muharrem" savaşmanın haram olduğu dört aydan biridir.
Haram aylar nedir?
Zilkade, Zilhicce, Muharrem, Receb ayları haram aylar olarak nitelenir.
🔷 Muharrem ayının onuncu günü "aşûrâ" diye adlandırılır. Hz. Peygamber (SAV) Medine'ye hicretinden sonra bu günde birkaç defa oruç tutmuş, Müslümanlara da oruç tutmalarını emredip, Ramazan orucunun farz kılınmasıyla bu orucu kişilerin isteğine bırakmıştır.
🔷 Hanefî mezhebine göre Muharrem ayının sadece onuncu günü oruç tutulması Yahudileri taklit etme manasına gelebileceğinden dolayı mekruh sayılır.
🔷 Emeviler döneminde Peygamber Efendimizin (SAV) soyundan gelen ehl-i beyte yapılan zulümlerin zirve noktası Hz. Hüseyin ve yetmiş iki kişinin Kerbelâ'da şehit edilmesi olayıdır.
🔷 Bu hüzün dolu olay iki Muharrem'de başlayıp beşinci güne kadar sürer. Onuncu gün Kerbelâ'da Hz. Hüseyin ve yetmiş iki kişi şehit edilir. Hz. Hüseyin ve aile fertlerinin Kerbelâ'da öldürülmesi sebebiyle Muharrem ayı başka bir anlam kazanır. Bir matem günü olur. Yas merasimlerinde ağıtlar söylenir ve Maktel-i Hüseyin denilen eserlerin okunması gelenek halini alır.
🔷 Bu ayda Hadikatü's Süeda okurlar. Hadikatü's Süeda ile peygamberler tarihini, İslam'ın tarihini, onların yaşadıklarını, örnek davranışlarını ve Hz. Hüseyin'in şehadetini tarihsel bağlamdan koparmadan bilgi tazelemesi yapmış olurlar.
🔷 Bu dönem tutulan oruçların çok büyük sevaba vesile olduğunu söyleyen hadisler de vardır.
Hadikatü's Süeda nedir?
Fuzuli'nin yazdığı Kerbelâ olayını anlatan ve Hz. Hüseyin'ni anlatan manzum ve mensur karışımı bir eserdir. Eserin diğer adı "Saadete ermişlerin bahçesi" olarak geçer.
🔷 Aşure tatlısı ya da aşure çorbası önemli… Hz. Hüseyin'in Kerbelâ'da şehadetinden sonra çadırlarda kalan ne varsa bir çorba yaparlar. Aşurenin böyle bir gelenekten geldiği de söylenir.
🔹 Maktel-i Hüseyin denilen mersiyeler okunarak Kerbelâ olayı hatırlanır.
🔹 Bu dönemde okumalarımız Hz. Hüseyin ve Kerbelâ üzerine olur.
🔹 Hadikatü's Süeda bir bilgi ve ruh tazelemesi olarak okunur.
🔹 İnsanlara aşure yapılarak dağıtılabilir ve böylece toplumdaki birlik ve beraberlik duyguları pekişir.
🔷 Osmanlı döneminde de devlet erkânı Muharrem ayında padişahın yeni yılını tebrik eder ve padişahtan "muharremiyye" denilen hediyeleri alır, kendileri de emirleri altında bulunan kimselere muharremiyye verirlerdi.
🔷 Ayrıca şairler tarafından hicri yeni yıla ait manzumeler yazılır, Muharrem ayında bilhassa tekke ve camilerde okunan Kerbelâ Vakası'nı anlatan ilâhiler de "muharremiyye" olarak adlandırılırdı.
🔷 Günümüze gelindiğinde de Tunus, Mısır, Cezayir ve Fas gibi ülkelerde de çeşitli törenler düzenlenerek Muharrem ayı idrak edilir.
