Orucu bozmayan şeyler
Birçok insan, çeşitli sağlık problemleri nedeniyle tedavi görüyor. Günümüzde Peygamber Efendimiz (SAV) zamanında bulunmayan pek çok muayene yöntemleri bulunmaktadır. Bu sebeple tedavi gören, oruç tutmayı arzulayan hastalar, bu tedavi yöntemlerinin oruçlarına zarar verip vermeyeceği konusunda tereddüt yaşıyor. Peki, orucu bozmayan şeyler nelerdir? Astım hastalarının kullandığı sprey, göz damlası, dilaltı hapı, endoskopi, kolonoskopi yaptırmak, makat veya ferçten ultrason çektirmek, idrar kanalının görüntülenmesi, kanala ilaç akıtılması, anestezi, kulak damlası ve kulağın yıkattırılması, fitil kullanmak, Lavman yaptırmak, iğne yaptırmak, hastaya serum ve kan vermek, diyaliz, anjiyo yaptırmak, biyopsi yaptırmak, kan vermek, merhem ve ilaçlı bant kullanmak orucu bozar mı? İşte, Diyanet İşleri Başkanlığına göre orucu bozmayan şeylerin neler olduğu...
b) Düşünmek veya bakmak sureti ile menisini getirmek
🔹 Ancak böyle yapan kimse günahkâr olur.
c) Göze sürme çekmek
🔹 Hz. Peygamber (SAV) Ramazanda oruçlu iken sürme kullanmıştır. (Tirmizî, "Savm", 30)
d) Diş fırçası veya misvak kullanmak
🔹 Peygamberimiz oruçlu iken dişlerini misvak ile temizlerdi. (Tirmizî, "Savm", 29)
e) Ağzı çalkaladıktan sonra ağızda kalan yaşlığı tükürükle birlikte yutmak, genizden burun içine gelen akıntıyı yutmak
f) Dişlerin arasından çıkan ve mideye ulaşmayacak kadar küçük olan kırıntıyı yutmak
g) Boğaza ve genze kaçırmamak kaydıyla ağzı çalkalamak, buruna su çekmek
h) Yıkanmak, yüzmek
ı) Eşini öpmek (Tirmizî, "Savm", 31)
i) Vücuduna koku sürünmek
j) Boğaza duman ve toz gibi şeylerin girmesi
🔹 Çünkü bunlardan sakınmak mümkün değildir.
* Sigara ve benzeri şeylerin dumanını isteyerek içine çekmek orucu bozar ve hem kaza, hem kefaret gerekir.
k) İradesi dışında ağız dolusu kusmak
l) İsteyerek ağız dolusundan az kusmak
m) Kusmuğu istemeden yutmak
n) İsteyerek ağız dolusu kusmak ve isteyerek kusmuğu yutmakla oruç bozulur ve kaza gerekir
o) Cünüp olarak sabahlamak
KUR'AN-I KERİM UYGULAMAMIZDAN MUKABELE DİNLEMEK İÇİN TIKLAYIN
CÜZ, MEAL, SURE, AŞR-I ŞERİF DİNLEMEK İÇİN TIKLAYIN
p) İhtilam olmak
🔹Oruçlu iken rüyada ihtilam olmak orucu bozmaz.
Peygamberimiz (SAV):
"Üç şey orucu bozmaz: Kan aldırmak, (istem dışı) kusmak ve ihtilam olmak" (Tirmizî, "Savm", 24)
Buraya kadar fıkıh ve ilmihal kitaplarında zikredilen orucu bozan ve bozmayan şeyleri kısaca zikrettik. Ancak tedavi amaçlı eylemlere ve bunların orucu bozup bozmadıkları konusunda adı geçen kaynaklarda yer alan görüşlere değinmedik. Çünkü teknoloji ve tıbbın gelişmesi ile hem pek çok yeni tedavi yöntemi ortaya çıkmış, hem de öteden beri başvurulagelen yöntemlerin orucu bozup bozmayacağı noktasından fıkıh kıstaslarına göre yeniden değerlendirilmeleri imkânı doğmuştur. Bu bakımdan orucu bozup bozmamaları bakımından bazı muayene ve tedavi yöntemlerinin yeniden ele alınıp değerlendirilmesi gerekmiştir. Bu sebeple Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu, konuyu ele alarak görüşüp değerlendirmiş ve karara bağlamıştır.
🔻 Söz konusu kararın ilgili maddelerini aynen aktarıyoruz:
Orucu bozup bozmamaları bakımından bazı muayene ve tedavi yöntemleri
a) Astım hastalarının kullandığı sprey
🔹 Akciğer hastalarının kullandıkları spreyden, bir kullanımda 1/20 ml. gibi çok az bir miktar ağza sıkılmaktadır. Bunun da önemli bir kısmı ağız ve nefes boruları civarında emilerek yok olmaktadır. Bundan geriye bir miktarın kalıp tükürük ile mideye ulaştığı konusunda kesin bir bilgi de yoktur. Abdest alırken ağızda kalan su ile kıyaslandığında bu miktarın çok az olduğu görülmektedir. Halbuki oruçlu, abdest alırken ağzına verdiği sudan geri kalan miktarın mideye ulaşması halinde orucun bozulmayacağı konusunda hadis (Dârimî, "Savm", 21) ve İslâm bilginlerinin icması vardır.
🔹 Ayrıca, misvaktan bazı kırıntıların ve kimyevi maddelerin mideye ulaşması kaçınılmaz olduğu halde, Hz. Peygamber'in (SAV) oruçlu iken misvak kullandığı, sahih hadis kaynaklarında yer almaktadır. (Buhârî, "Savm", 27; Tirmîzî, "Savm", 29) Diğer taraftan, "kesin olarak bilinen, şüphe ile bozulmaz" kaidesi gereğince, mideye ulaşıp ulaşmadığı konusunda şüphe bulunan bu şeyle oruç bozulmaz. Bu itibarla astımlı hastaların, sağlığı oruç tutmalarına uygun olup başka bir hastalıkları da yoksa rahat nefes almalarını sağlamak amacıyla ağza püskürtülen oksijenli ilaç orucu bozmaz.
KUR'AN-I KERİM UYGULAMAMIZDAN MUKABELE DİNLEMEK İÇİN TIKLAYIN
CÜZ, MEAL, SURE, AŞR-I ŞERİF DİNLEMEK İÇİN TIKLAYIN
b) Göz damlası
🔹 Uzman göz doktorlarından alınan bilgilere göre, göze damlatılan ilaç miktar olarak çok az (1 mililitrenin 1/20'si olan 50 mikrolitre) olup bunun bir kısmı gözün kırpılmasıyla dışarıya atılmakta, bir kısmı gözde, göz ile burun boşluğunu birleştiren kanallarda ve mukozasında mesamat yolu ile emilerek vücuda alınmaktadır. Damlanın yok denilebilecek kadar çok az bir kısmının, sindirim kanalına ulaşma ihtimali bulunmaktadır. Bu bilgiler, yukarıdaki bilgilerle birlikte değerlendirildiğinde, göz damlası orucu bozmaz.
c) Burun Damlası
🔹 Tedavi amacıyla buruna damlatılan ilacın bir damlası, yaklaşık 0,06 cm3 'tür. Bunun bir kısmı da burun çeperleri tarafından emilmekte, çok az bir kısmı mideye ulaşmaktadır. Bu miktarda, mazmazada (ağzı çalkalamakta) olduğu gibi affedilmiştir.
