Ramazan ikliminin çocuklara aktarımı
Rahmet ve bereket ayı Ramazan, çocuklara İslam'ı anlatmak, sabrı öğretmek, medeniyet ve oruç bilinci oluşturmak için önemli bir fırsattır. Konuşmaya başladıkları günden itibaren çevresinde gördüğü her şeyi sorgulayan çocuklar, Ramazan geldiğinde oruç ile ilgili birçok soru soracaktır. Bu mübarek ayın ruhunu, çocuklara aktarma noktasında özellikle anne babalara büyük vazifeler düşmektedir. Peki, ebeveynler Ramazan iklimini çocuklara nasıl aktarmalıdır?
Giriş Tarihi: 11.04.2023
10:40
Güncelleme Tarihi: 11.04.2023
11:09
ÇOCUKLARDA RAMAZAN BİLİNCİ OLUŞTURMA
🔸 Çocuklar, konuşmaya başladıkları andan itibaren çevresinde olup bitenleri sorgularlar. On bir ayın sultanı Ramazan geldiğinde de diğer her konuda olduğu gibi, neden oruç tutulduğu gibi pek çok noktada sorular soracak ve cevaplar arayacaklardır.
🔸 Ramazan'ı çocuklara anlatmada 4 aşama bulunur:
◾ Bilgilendirme ◾ Sevdirme ◾ Bilinçlendirme ◾ Pratik
🔸 Vav Tv'de yayınlanan Eğitim Atölyesi programına konuk olan eğitimci İsmail Güler ve İbrahim Güler, çocuklara Ramazan bilinci kazandırma noktasında önemli değerlendirmelerde bulundu. İsmail Güler konuyla ilgili şu ifadeleri kullandı: "Direkt pratikten başladığınızda çalıyı tepesinden sürüklemek gibi bir şey oluyor. Ama bilgisini, sevgisini, bilincini verirsek çocuk zaten pratiğini kendisi denemek istiyor."
Müslüman ülkelerde Ramazan gelenekleri: Doğu Türkistan
🔸 Oruç tutmanın, Allah'ın verdiği nimetlere şükrümüzün bir göstergesi olduğunu, imanımızı güçlendirmek, sabrı idrak etmek için bu ibadeti gerçekleştirmek gerektiğini en güzel şekliyle çocuklara anlatmak gerekir.
🔸 Süreç ile ilgili Güler, "Önce bilgilendirme, sonra sevdirme, ardından bilinçlendirme, sonra da pratik diyoruz. "Ramazan nedir? Niçin Ramazan bizim için önemli?" Bunları anlatmak gerekir. Ramazan'ı, orucu sevdirmek için model şahsiyetlerin kıssalarının anlatılması önemli. Ayrıca nasıl oruç tutacağımızdan önce "Niçin oruç tutacağız ve Ramazan'a niçin sahip çıkacağız?" soruları ile bilinç eğitimi dediğimiz şeyi veriyoruz. Bir de pratikte de "Nasıl oruç tutacağız?"ı yaşayarak deneyim edinmesini sağlıyoruz" diyerek çocuklarda Ramazan bilinci oluşturmanın yöntemlerinden bahsetti.
"ÜÇÜNCÜ SINIFTAN İTİBAREN ORUÇ TUTABİLİRLER"
🔸 Anne-babasının ve çevresindeki diğer insanların oruç tuttuğunu gören çocuk, bunu kendiliğinden deneyimlemek isteyecektir.
🔸 Bir çocuğun gerçek manasıyla oruç tutabileceği zaman dilimine de değinen Güler, "Zora sokacak, onların bedenlerine zarar verecek orucu emretmemek ama tutabilecek çocuklara da engel olmamak gerekiyor. Ben çocuklara üçüncü sınıftan itibaren oruçlarını tutmalarını tavsiye ediyorum. Biraz teşvik de etmek lazım çocukları. "Hadi sen tutabilirsin" demek lazım."
Ramazan'da izlenebilecek filmler
TEKNE ORUCU
🔸 Oruç tutmak isteyen çocukları alıştırmak için Anadolu pedagojisinde ilk olarak "tekne orucu" tutturulur. Böylece oruç kavramını öğrenmiş olan çocuk, onu fiile dökerek yavaş yavaş deneyimler. Amaç, çocuğun oruç ibadetini dayanabileceği ölçüde eda etmesini sağlamaktır.
🔸 Ramazan'ı bir fırsat olarak gördüğünü belirten Güler, "Oruca dayanamayacak çocuklara kendini tutma sürelerini kısaltmışlar ve tekne orucu demişler. Yani bir öğünü yiyorsun, diğer öğüne kadar hiçbir şey yemiyorsun. Bu tekne orucu oluyor. Kendini tutma noktasında en etkili eğitim oruçtur. O yüzden Ramazan gerçekten yedisinden yetmişine kadar ciddi bir ekosistemdir" dedi.
KAVANOZ ORUCU
🔸 Tekne orucunun yanı sıra İzmir civarında yaygın olarak çocukların tuttuğu "kavanoz orucu" bulunur. Aynı tekne orucuna benzer, burada amaç çocuklara orucu oyun ile eğlenceli hale getirerek sevdirmektir.
🔸 İbrahim Güler bu orucu şöyle anlatır: "Çocuğun çantasına kavanoz koyuyorsunuz. Mesela sabah birinci sınıfa giden çocuk kahvaltı yapacak. O kavanozu açıyor, ağzındaki orucu dolduruyor ve sonra tekrar kapatıyor. Kahvaltısını yaptıktan sonra yemeği durduruyor. Sonra kavanozu açıyor, orucu içine çekiyor ve tekrar kapatıyor. Hani kavanoza koyduğu orucu tekrar geri alıyor. Tekne orucunun farklı bir versiyonu. Çocukların daha çok hoşuna gidecek gibi duruyor."
Kadim Türkistan'da "Ya Ramazan" geleneği