Şam'ın 1310 yıllık simgesi: Emeviyye Camii
İslam mimarisinin günümüze ulaşan en eski örneklerinden olan Şam Emeviyye Camii, Şam-ı Şerif'in kalbi olduğu gibi Orta Doğu coğrafyasının en önemli duraklarından biri. Asırlar boyunca İslam coğrafyasındaki tüm camileri etkileyen Emevi Camii, İslam'ın mümtaz bir sembolü olarak Müslümanları gururlandırdı. Zengin süslemeleri, emsalsiz mimari yapısı ve duruşu ile Şam'ın sembolü olan Emevi Camii'nin tarihini araştırdık.
◼ Müslümanlar fethettikleri topraklarda inşa ettikleri yapılarla coğrafyanın İslamileştirilmesini sağlamışlardı. Bunların en güzel örneklerinden birisi de Şam'da olmuştu.
◼ İslam tarihinin en güzide mekanlarından olan Şam-ı Şerif'te Emeviler tarafından inşa ettirilen ve el-Câmiu'l-Ümevî, Câmiu Benî Ümeyye isimleriyle bilinen Emeviyye Cami, Müslümanların hafızasında emsalsiz bir noktadaydı.
◼ Emevi Camii'nin bulunduğu alanda daha önce diğer kavimler kendileri için mabedler inşa etmişlerdi. Son olarak bu alana 5. yüzyılda Vaftizci Yahya Kilisesi inşa edilmişti. Mekan, Şam'ın fethinden sonra Müslümanlar içinde bir ibadet alanı oldu.
◼ Öyle ki Hristiyan ve Müslümanların ibadet alanı bir duvar ile ayrılmıştı. Bu mekan İslam tarihinin önemli simalarından Muaviye b. Ebu Süfyan'ın hutbe okuduğu yerdi.
◼ Lakin bu alan bir müddet sonra Müslümanlar için yetersiz kalmaya başladı. Emevi Halifesi Velid b. Abdulmelik buranın yıkılarak büyük bir cami yapılmasını sağladı. Cami hem bölgesel mimari şartlar hem de Mescidi- Nebevi örnek alınarak inşa edildi.
◼ Yapı tamamlandığında yıl 1714 idi. İslam dini mimarisinin en önemli adımlarından kabul edilen Emevi Camii, ciddi bir müddet kendisinden sonra inşa edilen mabedleri etkiledi.
◼ Yapı içinde hükümdarlar için yapılan bir maksure ve Hz. Yahya'ya (AS) nispet edilen bir türbe bulunmakta. Bu türbenin Hz. Yahya'ya (AS) aidiyeti ise tartışmalı.
◼ Caminin avlusundaki revaklar, 68 direk üzerinde oturtulmuş vaziyette. Avluda Kubbetü'l Hazne, Şadırvan ve Kubbetü Zeynelabidin adında üç yapı mevcut.
◼ Emevi Camii'nin avlusu asırlar boyunca Şam ehlinin ibadet dışında da toplandıkları, kararlar aldıkları, tartıştıkları ve sosyalleştikleri bir mekan oldu.
◼ Şam'ın özgürlüğüne kavuşmasının ardından insanlar altmış bir sene sonra Şam Emevi Camii'nin bu yönünü hatırladı. Eline bayrağını alan insanlar Emevi Camii'ne hücum ederek sevincini paylaştı.
