Sicilya’da Müslümanlığın izleri
Avrupa'da 200 yıllık bir İslam kültürü geçmişine sahip olan Sicilya adası bugün hala Müslümanlığa ait pek çok nişaneyi bünyesinde barındırıyor. Akdeniz'in stratejik noktalarından birinde bulunan, doğal güzellikleriyle meşhur Sicilya, göçmenlerin büyük bir hoşgörü ve yardımseverlikle karşılandığı, sokaklarının Arap mimarisinden izler taşıdığı, eskiden cami olan birçok kilisenin bulunduğu hem fiziksel hem de kültürel olarak Müslümanlığın izleriyle dolu bir ada.
Giriş Tarihi: 20.09.2022
08:01
Güncelleme Tarihi: 22.06.2024
13:08
◼ Tarihinde birçok medeniyete ev sahipliği yapan Sicilya Adası 9. asırda Müslümanlar tarafından fethedildi ve burada iki asır boyunca üç Arap hanedanı hüküm sürdü.
◼ Arap hakimiyetinden önce ise adada hüküm süren medeniyetler sırasıyla Yunan, Kartaca ve Bizans oldu. Sicilya'da ilk kurulan koloni Yunan kolonisiyken Yunan- Kartaca mücadelesinden sonra MÖ 3. yüzyılda hakimiyet tamamen Roma Medeniyeti'ne geçti.
◼ MÖ 6. yüzyıla kadar Roma bu bölgede etkinliğini korudu. Daha sonra ise Bizanslı General Belisairus tarafından ele geçirilen ada bir Bizans vilayetine dönüştürüldü.
General Belisairus kimdir?
İmparator I. Justinianus döneminde Doğu Roma İmparatorluğu başkomutanı. Döneminin en büyük komutanı olarak kabul edilir. Dönemin önemli askeri seferlerinde ordulara komuta etmiştir.
◼ Sicilya'nın, İslam'ın 7. asırda yayıldığı Kuzey Afrika'ya gemi ile oldukça kolay ulaşılabilir olması buraya yapılan fetih seferlerini kolaylaştırdı.
◼ Ada, Araplar tarafından 7. yüzyıldan 9. yüzyıla kadar defalarca düzenlenen saldırılara rağmen fethedilemedi. Araplar Sicilya'yı ancak 827 yılında ele geçirebildiler.
◼ Ada, Normanlar tarafından ele geçirilişine kadar burada Üç Arap Hanedan hüküm sürdü; Aglabiler, Fatimiler ve Kelbiler. Aglabi egemenliği 909 yılında Fatimiler Tunus'da iktidarı ele geçirince Sicilya'da sona erdi
◼ Böylece ada, 917'den itibaren Fatimilerin atadığı Salim B. Raşid tarafından yönetildi. 947'de çıkan bir isyan üzerine ise atanan yeni vali Hasan B. Kalbi ile birlikte adada yarı bağımsız Kelbiler hanedanı kuruldu.
Endülüs Sözlüğü
◼ Arap hâkimiyeti döneminde Kuzey Afrika Müslüman kültürü , Sicilya'nın diline, tarihine, mimarisine ve demografik yapısına işledi. Uygun coğrafi ve stratejik konumu Müslümanların adadaki gelişim ve yayılışını kolaylaştırdı.
◼ Adada derin iz bırakan Müslümanlar burada tarım ve ziraatın yapısını değiştirdi, yeni sulama teknikleri geliştirdi, pamuk ekimini başlatarak tekstil endüstrisini de geliştirdi.
◼ Arap hakimiyeti döneminde bilim ve kültür merkezine dönüşen Sicilya'da felsefe, tıp ve doğa bilimleri alanında da önemli aşamalar kaydedildi.
◼ Yunan Doktor Dioskurides'in botanik kitabını Endülüs hükümdarı için Arapça'ya çeviren Ebu Abdallah, Sicilya kökenli bir bilgindi. Astronom, matematikçi ve şair Ebu Abdullah el-Karani de Sicilyalıydı. Ebu Said b. İbrahim , İbni Abi Usaybia , Ebu'l Ayyas da Sicilyalı Müslüman bilim adamları arasında öne çıkan isimler oldu.
◼ Arap hâkimiyetinin kentin tarih ve mimarisine etkisi de oldukça büyük. Bu dönemde bir bilim ve kültür merkezine dönüşen Sicilya'da camiler fıkıh, hadis, kıraat gibi dini bilimlerin yanında gramer ve lügatbilimin de öğretildiği entelektüel aktivitelerin merkezi olarak hizmet verdi.