Sultan Abdülhamid’in desteği ile inşa edilen cami: Teze
Malatya'da, Sultan II. Abdülhamid'in yapımına destek verdiği, halk arasında "Teze Cami" olarak bilinen tarihi Hacı Yusuf Taş Camisi, yıllara meydan okuyor. Osmanlı mimarisini bugüne taşıyan ve tamamen kesme taştan yapılan cami, merkez kubbe ve beş gözlü son cemaat mekanından oluşuyor. Son Osmanlı dönemi eserlerinden olan Teze Camii hakkındaki bilgileri araştırdık.
◾ Malatya, Doğu Anadolu Bölgesi'nin batısında, doğu-batı ve kuzey-güney doğrultusunda uzanan yolların kavşağında bulunur. Tarihi dokuz bin sene öncesine uzanır.
◾ Tohma ve Fırat Nehri başta olmak üzere zengin su kaynakları ile geniş ve verimli ovalara sahip olan Malatya; hem geçmişte hem de günümüzde birbirinden lezzetli meyvelerin yurdu olmuştur.
◾ Bunlardan biri de meşhur Malatya kayısısıdır. Kayısı yaklaşık 60 ülkede yetiştirilir ama Malatya dünya kayısısının başkentidir; yeryüzünün en lezzetli kayısılarının yurdudur. Türkiye yaş kayısı üretiminin yaklaşık % 50'si, kuru kayısı üretiminin ise % 85-90'ı Malatya'da yapılmaktadır.
◾ Osmanlı döneminde Maraş Eyaletine bağlı olan Malatya, 1847 yılında Harput Eyaleti'ne bağlanmış ve Türkiye Cumhuriyeti 1924 yılında il statüsünü vermiştir.
◾ Yapımına 1893'te başlanan ve Sultan II. Abdülhamid'in verdiği destekle 1912'de tamamlanan tarihi cami, adeta yıllara meydan okuyor.
◾ Osmanlı mimarisini bugüne taşıyan ve tamamen kesme taştan yapılan cami, merkez kubbe ve beş gözlü son cemaat mekanından oluşuyor.
HOCAZADE HACI YUSUF TARAFINDAN YAPTIRILDI
◾ Malatya şehir merkezinde yer alan cami, 1843 yılında ulemadan Hocazade Hacı Yusuf tarafından yaptırıldı. Eski caminin 2 Mart 1893'te 'büyük zelzele' olarak kaydedilen depremde yıkılması üzerine, vatandaşlar yardım toplayarak buraya tekrar cami yaptırdılar.
◾ Eski camiden ise geriye sadece minare kaldı. O camiden günümüze ancak şerefesine kadar sağlam kalan minaresi gelebildi.
SULTAN ABDÜLHAMİD'İN YARDIMLARIYLA YAPIMI TAMAMLANDI
◾ Cami yıkıldıktan hemen sonra inşaata başlanmasına rağmen; yardımların yetersiz kalması üzerine inşaat bir süre devam ettirilememiştir.
◾ Daha sonra devrin padişahı Sultan Abdülhamid'in yardımlarıyla yapımı tamamlanarak 1912'de hizmete açılır. I. Dünya Savaşı'nın çıkmasıyla ara verilen son cemaat yerinin üzerindeki küçük kubbeler ile iki adet ince minarenin yapımı ise Cumhuriyet'in ilk yıllarında tamamlanabilmiştir.
