Üç ayların manevi iklimini yaşamak için neler yapılabilir?
İslam dünyasında her yıl manevî bir iklimin hüküm sürdüğü üç aylar, Müslümanlara dini hissiyat ve ibadet yoğunluğu eşliğinde, gündelik hayatlarını sorgulama, yenileme ve zenginleştirme fırsatı sunar. Resul-i Ekrem Efendimizin üç ayların başlaması ile birlikte "Allah'ım! Bize Receb ve Şaban'ı mübarek kıl ve bizi Ramazan'a ulaştır" şeklinde dua ettiği bildirilmiştir. Peki, bu ayların manevi iklimini yaşamak için neler yapılabilir? İslam'ın buyruklarına uyuyor muyuz? Günlük hayatımızda İslam'ı öğrenmeye ve yaşamaya dair fiillerimizi nasıl arttırabiliriz?
İş hayatı, okul, şehir hayatının gereklilikleri derken günümüzün büyük bir kısmını bu zorunluluklarla ve yolda geçiriyoruz.
💠
Bu zorunlulukların dışında kalan zamanımız ise ev içindeki sorumluluklarımız ve dinlenme saatlerimiz. Peki, dinlenme sürecinde neler yapıyoruz?
"İki nimet vardır ki insanların çoğu (onları değerlendirme hususunda) aldanmıştır: Sağlık ve boş zaman."
Buhârî, Rikâk, 1
Başta televizyon olmak üzere dinlenme saatlerimizin büyük çoğunluğunu kitle iletişim teknolojilerine harcıyoruz. Bunun yanında internetin daha ulaşılabilir hale gelmesi, dijital mecralarda ve sosyal medya platformlarında geçirdiğimiz sürenin artmasına sebep oluyor.
📌 Yapılan araştırmalara göre Türkiye'de ortalama televizyon izleme süresi 3 saatin üzerinde. Televizyon yerine yeni nesil video platformlarını tercih edenlerin sayısı da her geçen gün artıyor.
📌 Türkiye'de yaşayan bir kişinin ortalama internet kullanım süresi ise günlük 7 saat 54 dakika. Yani günün üçte birini internette harcadığımızı söyleyebiliriz.
Bütün bunlar vaktimizi neyle geçirdiğimiz konusunda bizlere yardımcı olabilecek türden veriler. Bu sürenin bir kısmını kendi maneviyatımıza dönük fiiller için ayırabiliriz.
🔶🔸 Sosyal medya ile geçen süreyi kısıtlamanızı sağlayacak ipuçları
İslam, hem Allah'a kulluk için yapılan ibadetler hem de insanların birbirleriyle ilişkilerinde pek çok usul ve adabı Müslümanlara buyurmuştur.
💠
İslam'da ibadet öncelikle Kur'an-ı Kerim'in buyruğudur. Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed'in (sav) uygulamalarıyla Müslümanlara bu ibadetlerin nasıl yapılacağı öğretilmiş ve başta sahabeler olmak üzere nesiller boyu kuşaktan kuşağa aktarılmıştır.
Mukaddes kitabımız Kur'an-ı Kerim'de namaz ve oruç gibi vakitleri, kuralları, miktarları belli olan ibadetler zikredilmiştir.
"Önde olanlar; (erdem, amel ve ödülde) önde olanlar; işte onlar nimetlerle dolu cennetlerde Allah'a en yakın olanlardır."
🔊 Vakıa suresini dinlemek için tıklayın.
Bunun yanında dua, zikir, tövbe, istiğfar, tesbih gibi kavramlarla ifade edilen ve Allah'a imanı, saygı ve teslimiyeti yansıtan; miktarı, şekli, zamanı kişilerin dinî sorumluluk ve duyarlılığına bırakılan davranışlardan da söz edilir. Bunlar dinî öğretide geniş anlamıyla ibadet kavramı içinde gösterilir.
Üç aylar, bu ibadetleri gözden geçirmemiz, takva duygusuyla Allah'ın rızasını gözeterek yaptığımız hayırlı davranışları arttırmamız için hem bir muhasebe dönemi hem de fırsattır.
İslam'ın beş şartından biri olan namaz, Allah'ın Müslümanlara emrettiği, günün beş vakti ifa edilmesi gereken bir ibadettir.
💠
Günlük namaz rekâtları toplamda 40'tır. Bu namazların 17 rekâtı farz, 20 rekâtı sünnet ve 3 rekâtı da vacip olan vitir namazıdır.
Kur'an-ı Kerim'de pek çok ayette namazın önemine işaret edilmiş, müminler için vakitleri belli bir fariza olduğu belirtilmiş ve kılınacağı vakitlere değinilmiştir. Namaz ibadeti akli denge muhakemesi olmayanlar haricinde buluğ çağına erişmiş her Müslümana farzdır.
"Kitaptan sana vahyedilenleri oku, namazı özenle kıl. Kuşkusuz namaz hayâsızlıktan ve kötülükten men eder. Allah'ı anmak her şeyden önemlidir. Allah yaptıklarınızı bilir."
🔊 Ankebût suresini dinlemek için tıklayın.
Üç aylar, namazlarımızı gözden geçirmek, vakit namazlarını geciktirmemek, kılamadığımız zamanlardaki namazların kazasını kılabilmek için bizlere fırsattır.
📌 Geçmişte kılmadığımız vakit namazlarının bir listesini oluşturarak bunların kazalarını ifa etmeye başlayabiliriz.
📌 Kaza namazımız yoksa nafile namazlarımızın sayısını arttırabiliriz.
📌 Namaz kılmayı bilmiyor ya da karıştırıyorsanız namaz rekâtlarını ve "namaz nasıl kılınır" sorusunun cevabını derlediğimiz içeriğe göz atabilirsiniz.
İslam'ın beş şartından biri olarak, Allah'ın Müslümanlara farz kıldığı oruç, üç ayların sonuncusu olan Ramazan ayında tutulur.
💠
Ramazan ayında oruç tutmak, akli denge muhakemesi olmayanlar haricinde buluğ çağına erişmiş her Müslümana farzdır.
Recep ve Şaban ayında geçmiş yılların kaza oruçlarını tutmak; bu yoksa nafile oruç tutmak tavsiye edilen ibadetlerden olmuştur.
Peygamber Efendimiz(sav), Ramazan ayından başka hiçbir ayın tamamını oruçlu geçirmemiştir. Ancak, Şaban ayında oruçlu geçirdiği günlerin diğer aylara oranla daha fazla olduğu bilinir.
📌 Resul-i Ekrem, Ramazan'dan sonra fazileti en bol orucun Şaban ayında tutulan oruç olduğunu müminlere müjdelemiştir.
Peygamber Efendimiz (sav) hadislerinde orucun faziletlerini açıklarken hem soyut anlatımlarla hem somut örneklerle bu ibadetin ahlâkı güzelleştirmedeki eğitici rolüne vurgu yapmıştır.
Samimi bir inançla Allah'ın hoşnutluğunu kazanmak üzere Ramazan ayını oruçlu geçirenin günahlarının bağışlanacağını ve oruçluların cennette yüksek derecelere nâil olacaklarını haber vermiş; ayrıca orucun sağlık için yararlı olduğunu ifade etmiştir.
Günlük hayatın karşısında kendimizi çoğu defa çıkmazların içinde buluyor; yaşamın zorluğundan, çarelerimizin azlığından yakınıyoruz.
💠
Olumsuz duygu ve düşünceler, bizi harekete geçmekten alıkoyan davranışları tetikliyor; motivasyonumuzu azaltıyor. Öte yandan çoğu zaman bir durumla karşılaştığımızda ne yapmamız gerektiğini, neyi rehber edinmemiz gerektiğini düşünüyoruz.
Peygamber Efendimizin(sav) yaşamını anlatan siyer okumaları, hem O'nu tanımamız hem İslam'ı öğrenmemiz hem de öğrendiklerimizi kendi hayatımızda uygulamamız açısından oldukça önemli.
🔶🔸 Peygamberimizi konu alan 1 kitap 1 şiir
📌 Okuma önerisi: Üç ayların manevi iklimini yaşamamıza vesile olacak, bilgilendirici ve edebi bir üslupla yazılan bazı siyer kitapları:
💠 Necip Fazıl Kısakürek - Çöle İnen Nur: Necip Fazıl Kısakürek'in kaleme aldığı Çöle İnen Nur, Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed'in (sav) hayatını kaleme aldığı eserdir. Necip Fazıl, bu eserinde tefsir, hadis, siyer ve nakil olarak en emin kaynaklardan faydalanmıştır. Ancak kaynaklarını tek tek göstermek tasasından uzak durmuştur. Resul-i Ekrem'in hayatını tarihî bir biyografi olarak değil genellikle İslâmî gelenek ve kaynaklardan gelen bilgileri edebî bir üslûpla geliştirerek oluşturmuştur.
🔶🔸 Kitabı incelemek ve satın almak için tıklayın.
💠 İskender Pala - Bülbülün Kırk Şarkısı: Pek çoğumuz, birçok farklı kalemden siyer kitabı okumuş, Peygamber Efendimizin (sav) yaşamına tanıklık etme, onun yaşamını kendi yolumuza rehber etme isteğimizi bu kitaplar aracılığıyla pekiştirmişizdir. Peki, Peygamberimizin (sav) hayatını hiç İskender Pala'nın kaleminden okudunuz mu? İskender Pala, tasavvuftaki en önemli unsurlar olan gül ve bülbülün birlikteliğinden yola çıkarak kaleme almıştır Bülbülün Kırk Şarkısı'nı. Dikkat çekici bir üsluba sahip, edebiyatla harmanlanan muhteşem bir siyer kitabıdır.
🔶🔸 Kitabı incelemek ve satın almak için tıklayın.
💠 Ahmet Lütfi Kazancı - Peygamber Efendimizin Hayatı: Saadet yolunun en büyük ve en son rehberi, Allah Teâlâ'nın en sevgili kulu ve Resul-i Ekrem Efendimizin, her haliyle güzel, dürüst ve örnek olan hayatını olduğu gibi verebilmek, ashabının ona olan sevgilerini, vefa duygularını tam olarak anlatabilmek, düşmanlarının kin ve haset dolu davranışlarını aksettirebilmek oldukça zordur. Peygamber Efendimizin Hayatı serisi, Server-i Enbiya Efendimizin doğumundan vefatına kadar geçen hayatını anlatmayı hedeflemiştir. Özlenen Şafak, Aydınlıklara Doğru, Doğuş - Hicret Yurdunda Sabah, Yükseliş - Hudeybiye Ufuklarına Doğru, Guruba Yaklaşırken ve Kavuşma adında 6 kitaptan oluşan seri, Peygamber Efendimizin(sav) hayatını, kaynakları ile birlikte hikâyeleştirerek, duru bir dil ile anlatmıştır.
