Dünyanın en eski çarşılı köprüsü
Dünyada sadece üç örneği bulunan "çarşılı köprünün" en eski örneği, Bursa'daki Irgandı Köprüsü'dür. Zaman içinde pek çok doğal afete ve savaşa direnerek Bursa'nın tarihine tanıklık eden köprüye dair bilmeniz gerekenleri sizler için anlattık.
6 ASIRLIK ULU BİR ÇINAR: OSMANLI
◾ Osmanlı, dünya tarihinin şahit olduğu en güçlü imparatorluklarından biriydi. Çok kısa bir sürede hem devlet olarak hem de askeri gücüyle varlığını ispatlamıştı.
◾ 6 asır boyunca, etrafı hasımlarla dolu bir devleti ayakta tutmak oldukça sistemli olmayı zorunlu kılmaktaydı. Her birimi titizlikle oluşturulan Devlet-i Aliyye, mimari alanda da oldukça gelişmişti. Bu da hiç şüphesiz diğer ülkelerin, imparatorluğa gıpta ile bakmasına sebep olacaktı.
OSMANLI MİMARİ ÜSLUBU
◾ Tam bu noktada; böylesine köklü bir yapının ortaya çıkardığı mimari üslubun da türlü sınıflara ayrıldığını belirtmemiz gerekmekte. Çünkü Osmanlı Devleti kurulduğu günden beri büyüyerek farklı tarzlar ve fikirler kazanmıştır.
◾ İmparatorluk, hakim olduğu her alanda inşa ve ihya faaliyetlerini geliştirmiş, fethedilen bölgeyi başta ekonomi ve ardından sırasıyla ulaşım, ticaret adına kalkındırmıştır.
İHYA VE İNŞA: KÖPRÜLER
◾ İhya ve inşa faaliyetlerin ilk sırasında "köprü yapımını" örnek gösterebiliriz. Yapımdaki amaç ise geçiş yerlerini ve ulaşımı daha güvenilir hale getirmektir.
◾ Osmanlı dönemine ait olmayan eski köprüler de aynı yüzyıllarda elden geçirilmiş, gerekli görülen restorasyonlar yapılmıştır. Devlet-i Aliyye'de yaygın olarak inşa edilen köprüler, sıra kemerlilerdir.
BURSA'NIN TARİHİ KÖPRÜSÜ
◾ Köprü denilince akıllara iki yeri birbirine kavuşturan yapılar gelmektedir. Tarih içinde de daima köprülerin birleştiriciliğinden, bağlayıcılığından bahsedilmiştir.
◾ Fakat ülkemizde bulunan bir köprü vardır ki bu yapı iki noktayı birbirine bağlamaktan öte bir özelliğe sahiptir. Bursa'da yer alan Irgandı Köprüsü, ulaşım yolu olmasından ziyade varılmak istenen bir yerdir.
GÖKDERE ÜZERİNDE BULUNUYOR
◾ Tarihi Irgandı Köprüsü, dünyada sadece dört örneği bulunan arastalı köprüden yalnızca biridir. Köprü, Bursa'nın önemli derelerinden biri olan "Gökdere"nin üzerine kuruludur. Aynı zamanda bu dere, Yıldırım ve Osmangazi ilçelerinin sınırını oluşturmaktadır.
◾ Bursa'da çekilen ilk fotoğrafın, Irgandı Köprüsü olması hasebiyle tarih boyunca başta seyyahların ve tarih meraklıların ilgi odağında olmuştur.
Arasta ne demek?
Arasta, Farsça kökenli bir kelimedir ve "çarşı" manasına gelmektedir. İslam mimarisinin en önemli yapı çeşitlerinden biri olan külliyelerde sıklıkla yer alan arastalar Osmanlı döneminin en önemli ögelerindendir.
Dünyadaki diğer çarşılı köprüler
Bulgaristan- Klearchos Köprüsü, İtalya'daki Floransa kentindeki Ponte Vecchio Köprüsü ve Venedik'teki Rialto Köprüsü.
