İstanbul'da gizemli bir köşk
İstanbul'un en gözde yapı türlerinden biri, hiç şüphesiz köşklerdir. Mimari üslubun ön planda olduğu eserler; yaşanan bürokratik sıkıntılar, mirasçılar arasında çıkan anlaşmazlıklar gibi pek çok sebepten ötürü kaderlerine terk edilmiştir. Sivil mimarinin en güzel örneklerinden biri olan Cemil Topuzlu Köşkü de bunlardan sadece biridir. İşte, bu eşssiz eserin hazin öyküsü...
Giriş Tarihi: 13.09.2023
16:45
Güncelleme Tarihi: 13.09.2023
17:18
İPAR KÖŞKÜ
◾ Kadıköy Çiftehavuzlar semtindeki Cemil Topuzlu Köşkü diğer adıyla İpar Köşkü , Artnouveau izleri taşır. 20. yüzyılın ilk yarısında meşhur doktor Cemil Topuzlu'nun talebi üzerine Fransa'dan getirtilen malzemeler ile inşa edilir.
◾ Dört katlı olacak şekilde inşa edilen köşkün mimarı Alexandre Vallaury'dir. 30 dönümlük bir alanda kurulan köşkün zemin katında kargir, üst katları ahşap şekilde tasarlanır.
↪ Bu görkemli eserin bahçe duvarlarlarında bulunan yılanlı demir parmaklıklar, Cemil Topuzlu'nun mesleki temsilidir.
Artnouveau tarzı nedir?
Artnouveau, "zarif dekoratif süslemelerin ön plana çıktığı, kıvrımların ve bitkisel desenlerin sıklıkla kullanıldığı" bir sanat akımıdır.
Kargir ne demek?
Farsça kökenli kagir kelimesinden türeyen kargir sözcüğü, taş ya da tuğladan inşa edilen yapılara verilen isimdir.
Alexandre Vallaury kimdir? Fransız asıllı mimar Alexandre Vallaury, Sanayi-i Nefise Mektebi'nin mimarlık bölümünün kurucusudur. Aynı zamanda mimarlık hocasıdır.
*Cemil Topuzlu Köşkü'nün bir penceresi
ÖZEL BİR KÖŞK
◾ Vedat Tek , şato görüntüsüne sahip bu köşkün inşaatında yapımına yardımcı olmuştur. Dört katlı olan bu yapı farklı üslupların kullanılmasından ötürü simetrik kabul edilmez, bu da köşkü özel kılan bir niteliğidir.
◾ Yapının birinci ve ikinci katında oldukça geniş balkonlar bulunur. Pencere üstlerine eklenen saçaklar köşke farklı bir hava katmaktadır.
↪ Köşk, deniz kıyısına kadar olan bir arazinin içindedir. Bundan ötürü sahile, Deniz Köşkü ve iskelesi de yaptırılmıştır.
Vedat Tek kimdir?
20. yüzyıl başlarında titiz çalışmalarıyla tanınan ünlü bir mimar. Birinci Ulusal Mimarlık Akımı 'nın, Mimar Kemaleddin Bey ile önde gelen isimlerinden biridir.
İSTANBUL ŞEHREMİNİ OLMASI
◾ Cemil Bey'in bizzat başında bekleyerek yaptırdığı köşkün bahçesi de titiz bir çalışmanın sonucudur. Doktor Bey'in torunu Cemaleddin Topuzlu, bahçenin bilimsel olarak yapıldığını, tüm ağaçların yerinin kayıtlı olduğunu beyan etmiştir.
◾ Bazı meyve ve sebzelerin yazın bazılarının kışın verdiklerini, bundan dolayı da buradaki habitatta yaşayan canlıların ama özellikle kuşların her mevsimde yiyecek bulmalarının sağlandığını da aktarmıştır.
◾ Bir rivayete göre de Sadrazam Gazi Ahmed Muhtar Paşa bu bölgeden geçerken Cemil Bey'e, "Kendine bu kadar güzel ev yaptığına göre İstanbul'u da güzel yaparsın. Sana Belediye Başkanlığı teklif ediyorum." der. Bu duruma itiraz eden Cemil Bey her ne kadar "ben doktorum" dese de itirazı kabul görülmez ve İstanbul Şehremini olur.
KÖŞKÜN HAZİN SONU
◾ Cemil Bey"ömrüm boyunca kalmak istiyorum" diyerek yaptırdığı köşkte bir gün dahi rahat içinde yaşayamaz. Hayatı, işi icabı yurt dışında geçer. Çok severek inşa ettirdiği bu köşkü ise kızına bırakır. Bir albay olan damadı, ev hususunda birtakım sorunlar çıkarır. Bunun ardından Cemil Topuzlu, köşkü Hayri İpar'a satar. O günden itibaren de İpar Köşkü olarak da anılmaya başlanır.
◾ 1931 yılında köşkü satın alan İpar ailesi , dönemin saygın ailelerinden biri olur. Bu köşkün getirdiği prestij ve zenginlik fazla sürmez. Aile fertlerinin başına gelen esrarengiz olaylar sonucu köşkte yaşayacak kimse kalmaz.
Hayri İpar kimdir?
Tam adıyla Mehmet Hayri İpar, Türk iş insanıdır. Türkiye'de şeker sanayisinin kurucularından olup Şeker Kralı olarak bilinir.
Asırlara meydan okuyan 3 tarihi külliye
BİR TERKEDİLİŞ HİKAYESİ
◾ Köşkün üçüncü sahibi 1980 yılında Cevher Özden olur. Banker Kastelli olarak ün salan Özden, hakkında "Buraya inşaat yapacak" söylentilerine "İnşaat yapmayacağım ailemle burada yaşayacağım" yanıtını verir. 1982'de çıkan Bankerler Krizi sonucu yurt dışına kaçar. Geri döndüğünde arazi için imar izni alır. Bahçedeki tüm ağaçlar kesilir, etrafına yeni İstanbul'un ilk temsilleri olan apartmanlar dikilir.
◾ 1997 yılına gelindiğinde ise Banker Kastelli, yaşlı ve yorgun bu köşkü, iş insanı Şadan Kalkavan'a satar. O da çok geçmeden kalp krizi geçirerek hayata veda eder. Kalkavan'dan sonra köşk, derin bir yalnızlığa gömülür.
Cevher Özden kimdir?
Tam adıyla Abidin Cevher Özden, Türk insanı ve bankerdir. Kamuoyunda Banker Kastelli olarak tanınır.