Şairler şehri Şiraz hakkında tarihi bilgiler

Bir buçuk milyonluk nüfusuyla İran'ın en büyük şehirlerinden biri olan Şiraz, Fars bölgesinin en önemli sanayi ve ticaret merkezleri arasındadır. İran'da Fars eyaletinin yönetim merkezi olan Şiraz şehri gülleri, İrem bağları, tarihi çarşıları, camileri, kaleleri ve kral mezarları ile İran'ın en fazla turist çeken şehirlerinden biri olma özelliğine sahip. İran'ın "kültür başkenti", "şairler şehri" ve "güller şehri" olarak anılan ve Pers İmparatorluğu'nun da başkenti olan Şiraz, tarihin en eski şehirleri arasında yer alıyor.

Günümüzde Şiraz bulunduğu Fars bölgesinin en önemli sanayi ve ticaret merkezlerinden biridir. Çevresinde büyük ve gelişmiş bir kent olmaması nedeniyle dışarıdan çok göç alıp büyümüştür. Bir buçuk milyona yakın nüfusuyla İran'ın altıncı büyük kentidir. Hz. Ömer döneminin (634-644) sonlarına doğru Ebû Mûsâ el-Eş'arî ve Osman b. Ebü'l-Âs tarafından fethedilmiştir.

Kentin, Bostan ve Gülistan eserlerinin sahibi Şeyh Sadi ve Hafız-ı Şirazi gibi büyük şairlere ev sahipliği yaptığı da biliniyor. İran'a özgü bağ ve bahçelerin en meşhur olanı İrem Bağı da Şiraz'da bulunuyor. İrem Bağı, bahçe düzeni açısından yer yer Selçuklulardan kalıntılar taşıyor. İçerisinde halka açık olmayan bir sarayı da olan bahçe, bugün Şiraz Üniversitesi'nin Botanik Bahçesi olarak kullanılıyor.

Şiraz şehri, etrafını Zağros dağ silsilesinin çevrelediği 1.480 metre rakımlı bir plato üzerinde yer alır. Bu plato içinde yerleşime müsait alanların az olması nedeniyle İran'ın gelişmiş bölgelerinden uzakta bulunan şehir başkente 927 km. ve en yakınındaki liman olan Buşehr'e 287 km. uzaklıktadır. Saraylar, hamamlar ve lokal insanların günlük yaşantılarını gözlemleyebileceğiniz çarşılar burada görmeniz gereken başlıca yerler arasında geliyor. Şiraz'a bir seyahat planınız varsa bahar ve sonbahar dönemlerinde gelmelisiniz. İklim olarak yaz ayları sıcak ve kurak geçiyor.

Abbasîler döneminde 255 (869) yılında Saffârîler'in (Doğu İran'da Sîstan bölgesinde hüküm süren bir İslâm hânedanı) hâkimiyetine giren Şiraz bu hanedanın merkezi oldu. Cengiz Han ve Timur ordularının istilalarından ve yıkımlarından zarar görmedi. Moğol ve Timur dönemlerinde şehir çok gelişti. Hatta o dönemlerde İslam medeniyetinin en gelişmiş şehriydi. Yine bu dönemde şehirde kültürel hayat çok ilerlemiş özellikle edebiyat ve mimarlık zirve yapmıştı. Edebiyat alanında Şeyh Sadi Şirazi ve Hâfız bu dönemde yetişti. Şirazlı mimarlar gerek İran'da gerekse diğer doğu şehirlerinde önemli eserler verdi.