Şehirlerle özdeşleşen tarihi mekanlar: 5 şehir 5 tarihi eser
Medeniyetlerin beşiği olan ülkemizin her ilinde ayrı bir kültürel miras bizi karşılar. Bir şehri tanımak için evvela simgeleşen tarihi mekanlarına gitmeniz gerekir. Ancak bu şekilde şehrin geçmişine dokunabilir, şehirle bir temas kurabilirsiniz. Divriği Ulu Cami'nin kapısına düşen silueti görmeden Sivas'ı, Ulu Cami'deki hatlara hayran olmadan Bursa'yı tanımanız zordur. Sizler için şehirlerle özdeşleşen tarihi mekanları derledik.
📌 Kültür, doğa ve kaplıca turizmi açısından önemli bir kent olan Sivas'ın tarihi MÖ 2000 yılı başlarına dayanır. Şehir, birçok medeniyetin izlerini barındıran bir açık hava müzesi konumundadır.
➡️ Sivas denilince akla ile gelen yapılardan biri Divriği Ulu Cami ve Darüşşifası'dır. UNESCO'nun "Dünya Kültür Mirası Listesi"nde yer alır. Avrupalı bazı bilim adamlarınca "Anadolu'nun El Hamrası" olarak nitelendirilen Divriği Ulu Cami ve Darüşşifası'nı yaklaşık 800 yıllık tarihe sahiptir.
📌 Dünyanın önemli eserlerinden birisi olan Divriği Ulu Cami, Anadolu beyliklerinden Mengücekoğulları döneminde Hükümdar Süleyman Şah'ın oğlu Ahmed Şah ve eşi Turan Melek tarafından yaptırıldı.
➡️ Mimarisiyle görenleri adeta büyüleyen yapı, estetik, kültürel ve evrensel değeriyle 13'üncü yüzyılda kadın erkek eşitliğini de simgeleyen bir anıt olarak nitelendiriliyor.
📌 Divriği Ulu Cami, zengin geleneksel taş işçiliğinin en nadide örneklerini sergiler. Bu tarihi yapıyı özgün kılan özelliği, uzaktan bakıldığında simetrik olduğu düşünülen, fakat özünde asimetrik olan bezemelerde yer alan on binlerce motifin hiçbirinin bir daha kendini tekrar etmemesidir.
➡️ Mimar Hürremşah, Allah'ın tekliğine ve birliğine vurgu yapmak için binlerce motifin hiçbir şeklini bir daha tekrar ettirmez.
📌 1228 yılında yapılan Divriği Ulu Cami bin 280 metrekarelik alanı kaplar. Caminin bitişiğinde Behram Şah'ın kızı Melike Turan Melek'in de aynı yıl yaptırdığı darüşşifa da 768 metrekarelik alana sahip.
➡️ Divriği Ulu Cami ve Darüşşifası, taş bezemeleri, 3 boyutlu geometrik stilleri, mimari özellikleri ve manevi havasıyla eşsiz bir eserdir. Caminin batı kapısında, mimari özelliğine bağlı olarak Mayıs ile Eylül ayları arasında, ikindi namazından 45 dakika önce insan silueti beliriyor. Bu siluet önce Kur'an okuyan bir insan, namaz vakti yaklaşınca ise ellerini bağlayarak kıyamda duran insan şeklini alır.
📌 Tarihi eserde asırlar önce yapılan fakat günümüzde kullanılır durumda olmayan alttan ısıtma sistemi bulunurdu. Başmimar Muğis oğlu Ahlatlı Hürrem Şah tarafından tarihi yapının yaklaşık 100 metre ilerisine yapılan hamamın bacasından çıkan buharla ısıtıldı. Divriği Ulu Cami ve Darüşşifası'nın "Cennet kapısı" üzerindeki altıgenin, eserin alttan ısıtma sistemi planı olduğu düşünülüyor.
➡️ Evliya Çelebi Divriği Ulu Cami'yi şöyle anlatır: ''Üstad-ı mermer bu camiye öyle emek sarf edip, kapı ve duvarları öyle nakış bukalemun eylemiş ki, methinde diller kısır, kalem kırıktır''
