Arama
Tiyatronun mihenk taşı; Haldun Taner
Haldun Taner, sade bir dille işlediği hikâyeve tiyatrolarıyla günümüz edebiyatının yapı taşlarından biridir. Alçak gönüllü ve zarif kişiliğiyle tanınan Taner, toplumun her kesimini öykülerinde ele aldı. Aynı zamanda Türkiye'de epik ve kabare tiyatrosunun öncüsü ismi Haldun Taner, vefatının 33. yılında yad ediliyor.
Son Osmanlı Meclis-i Mebusanında İstanbul milletvekilliği yapmış, hukuk profesörü Ahmet Selahattin Bey ile Seza Hanım'ın oğlu olan Taner, 16 Mayıs 1915'te İstanbul Çemberlitaş'ta dünyaya geldi.
Henüz 5 yaşındayken, kalp krizi nedeniyle babasını kaybeden usta yazar, annesiyle büyükbabası Matbaa-i Amire Müdürü İsmail Hamit Bey'in Saraçhanebaşı'ndaki konağına taşındı. Taner'in, büyükannesi, teyzesi ve dört dayısıyla yaşadığı konakta, kültürel altyapı ve kişiliğinin temellerini atılmış oldu.
Orta öğrenimini 1935'te Galatasaray Sultanisi'nde tamamlayan Taner, tatil günlerinde çalıştığı, büyükbabasının Hamid Matbaası'nda, dönemin ünlü yazarlarını tanıma fırsatı yakaladı.
Haldun Taner, devletin verdiği yükseköğrenim bursuyla 1935-1938 yıllarında Almanya Heidelberg Üniversitesi'ne giderek, ekonomi ve politika üzerine eğitim aldı. Ağır tüberküloz nedeniyle okulunu yarıda bırakarak Türkiye'ye geri dönen başarılı yazar, 1938-1942 arasında Erenköy Sanatoryumu'nda tedavi gördü.
Gençlik yıllarında yazdığı skeçlerle edebiyat dünyasına adım atan yazarın, "Töhmet" adlı öyküsü, 1946'da "Haldun Yağcıoğlu" takma ismiyle Yedigün dergisinde yayımlandı.
Skeç, öykü, oyun, kabare, senaryo ve hiciv türlerinde eserlere de imza atan Taner'in yazıları, "Yedigün", "Ülkü", "Yücel", "Varlık", "Küçük Dergi" ve "Yeni İnsan" dergilerinde yer aldı.
Taner'in, siyasal politik konulu öykülerden oluşan "Yaşasın Demokrasi" adlı kitabı 1949'da okuyucuyla buluştu.
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Alman Dili ve Edebiyatı Bölümünü 1950'de bitiren Taner, sanat tarihi kürsüsünde asistan olarak görev yaptı.
Usta edebiyatçı, 1950'de çıkardığı "Şişhane'ye Yağmur Yağıyordu" öykü kitabında yer alan aynı adlı hikayesiyle New York Herald Tribune Gazetesi'nin 1953'te düzenlediği uluslararası yarışmada birinciliğe değer görülürken, 1956'da da Varlık dergisi tarafından yılın en beğenilen öykücüsü seçildi.
Viyana Max Reinhardt Tiyatro Enstitüsü'ne 1954'te giden ve 2 yıl boyunca eğitime devam eden yazar, Viyana'daki bazı tiyatrolarda reji asistanı olarak da çalıştı.
Taner'in 1954'te yayımlanan "On İkiye Bir Var" kitabı, 1955'te verilmeye başlanan Sait Faik Hikaye Armağanı'nı alan ilk kitap oldu. Kitaptaki "On İkiye Bir Var" öyküsü aynı zamanda İsviçre Atlantis Yayınevinin düzenlediği "Zaman Üstüne Öyküler" yarışmasından da ödüle layık görüldü.
Haldun Taner, 1950'den sonra İstanbul Edebiyat Fakültesi Gazetecilik Enstitüsü ile 1968'de kuruculuğunu üstlendiği Language and Culture Center Özel Tiyatro Okulunda (LCC) birçok öğrenci yetiştirdi