Sinemada distopyanın 7 örneği

Thea Von Harbou'nın aynı isimli romanından uyarlanan film, sinema tarihindeki ilk distopya filmidir ve bilim kurgu türünün temellerini atmıştır. Filmin bir diğer özelliği de sessiz olmasıdır. Belki de kelimelerle ifade edilse bu kadar etkili olamazdı.

İki sınıf arasında çıkan krizler ile sitemin eleştirisi etrafında dönen filmde, işçiler yer altında yaşarlar, işverenler ise gökdelenlerdedir. Metropolis şehrinin patronu, insana benzeyen makineler yapıp işçileri devre dışı bırakmak ister. Patronun oğlu Feder ise işçileri yer altından getirip götüren Maria adındaki bir kadına âşık olur. Âşık olduğu kadını takip edince yer altındaki işçilerin durumunu görür ve yardım etmeye çalışsa da işçilerin isyan etmelerini engelleyemez.

1 saat 37 dakika - IMDb: 7.3

Hayatını sürdürebilmek için yolu büyük şehre düşen Jhon, bir inşaatta çalışmaya başlar orda tanıştığı arkadaşı onu yaşadığı mahalleye götürür ve Jhon orada korkunç bir keşif yapar. Tüm dünya uzaylılar tarafından istila edilmiştir.

Yönetmen: John Carpenter Senaryo: John Carpenter

Matrix film serisinin atası olan bu film, sistem eleştirisinin en özgün örneklerinden biridir. Proleter sınıfının içindeki çelişkileri, tüketim toplumunu bu kadar açık bir şekilde ele alan film sayısı azdır. Carpenter bütün bu sorunları filmde çok sert ve açık bir şekilde yansıtmıştır.

Ana karakterimiz Nada, erken yaşta evden ayrılmış iş arayan bir gençtir. Sonunda inşaatta beden gücüne dayalı bir iş bulup, etrafında toplanan komünde yer alan barakaya yerleşir. Nada'nın gerçekleri anlamaya başlaması, bulduğu kutular dolusu gözlüklerden birini takmasıyla başlar.

Gözlüğü taktığında, yeryüzünü uzaylıların ele geçirdiğini, önemli makamlarda uzaylıların yer aldığını ve evrenin bütün kaynaklarını tükettiklerini görür. İnsanlar ise bu olanların farkında değildirler. Reklam tabelalarının hepsinde 'itaat et, daha çok tüket, televizyon izle, sisteme uy, düzeni bozma' şeklinde metinler görür. Burada tüketim toplumuna sağlam bir eleştiri vardır. İhtiyacımız olduğu için mi alıyoruz, ne tüketeceğimize gerçekten biz mi karar veriyoruz? Reklamlar niçin var? Moda nedir? İzleyicinin bütün bunları sorgulamasına olanak veren bir film sizleri bekliyor.

1 saat 52 dakika - IMDb: 7.3

Kitapsız bir dünya düşünebiliyor musunuz? Kitapların varlığını, bütünlüğünü ve iktidarını sürdürebilmek için en birincil tehdit olarak gören Devlet, öncelikli savaşını ülkedeki bütün kitapşarın yakılarak yok edilmesine vermiştir. İtfaiye teşkilatında çalışan ve görevi bulunan kitapların derhal yakılarak imha edilmesi olan itfaiyecilerden Guy Montag, toplumun bütün üyelerinin hayatlarındaki boşluğu ve farkında olmadıkları mutsuzluklarını doyurabilmek için hap içerek hayatta kalmaya çalıştıkları bir ortamda kendisini son derece yalnız hissetmektedir. Sistem tarafından beyni kitapların zararları ile doldurulmuş olan Guy, tam bir kitap aşığıdır.

Yönetmen: François Truffaut Senaryo: François Truffaut, Ray Bradbury, Jean-Louis Richard, David Rudkin

Kapitalizmi ve tüketim toplumunu hedef alan filmde, itfaiyeciler bütün kitapları yakmakla görevlidir. Fahrenheit 451, kâğıdın yanmaya başladığı sıcaklık derecesidir. Kitaplar yanınca düşünceler de yanacak. Kitaplarının yanması sonucu kitapsız kalan insanlar, bir süre sonra yabancılaşmaya başlayıp boşluğa düşerler.

Filmin ana karakteri Guy Montag, yıllardır kitapları yakan bir itfaiyecidir. Bir gün kitapları yakmak yerine okumaya başlar. Sonrasında ise işler değişir. İsyankârların olduğu bir örgüt vardır. Bu örgütteki insanlar kitaplarının yanmasına önlem olarak kitapları ezberlemeyi amaç edinirler. Böylece kitaplar onların zihninde yaşayacak ve yanmayacaklardır. Montag ise artık eski Montag değildir.