Stratejik Nokta: Kırım'ın jeopolitik önemi ve Kırım Türkleri
1944 yılının 18 Mayıs gecesi kaderleri değişen Kırım Tatarları, tarihte pek çok zorlukla karşılamış ve mücadele etmek durumunda kalmışlardır. Karadeniz'in kuzeyinde yer alan Kırım Yarımadası'nda, "vatan davasına" sıkı sıkıya sarılmış olan Kırım Türklerini sizler için araştırdık. İşte, Kırım'ın jeopolitik önemi ve Kırım Türklerinin tarihi...
🔹 Kırım, tarih boyunca oldukça stratejik bir noktada yer almıştır. Bu da bölgenin günümüze kadar sürekli bir huzursuzluk içinde olmasına sebebiyet vermiştir.
🔹 Peki, bu denli mühim bir yer olan Kırım, nerede bulunuyor? Kırım, Karadeniz'in kuzeyinde yer alması hasebiyle iklim olarak fazlasıyla elverişli bir konumda.
🔹 Kırım Yarımadası'nı özel kılan etmenlerden biri de doğal güzellikleridir. Aynı zamanda yarımada olmasından ötürü ekonomisi; tarım, balıkçılık ve turizm merkezlidir.
🔹 Bu güzide ülkenin başkenti, tarihi Akmescit, günümüzde bilinen ve yaygın olan adıyla Sivastopol'dur. Bu kadim diyarın tarihine tanıklık eden başlıca şehirler; Akmescit, Bahçesaray, Kerç, Kefe, Gözlemevi, Yalta ve Canköy. Her birinde bir kuruluş ve bir de göç hikayesi bulunur.
🔹 Türklerin, Kırım'a gelmesi Ruslardan çok öncelere uzanır. Kırım Yarımadası'na 375 yılında gerçekleşen Kavimler Göçü ile birlikte batıya bir akın olmuş bir kısım Türk, Kırım Yarımadası'na yerleşmiş.
🔹 Böyle Kırım topraklarının etnik yapısı değişmeye başlamış. Hazar Devleti'nin bölgeye hakim olmasıyla buradaki Türklerin nüfusu daha da artmıştır.
🔹 Kıpçak Türkleri, Kırım'da yerleşik bir yaşama geçerler. Kadim topraklarda bulunan Kıpçaklar ve Peçenekler daha sonra buraya Altın Orda İmparatoluğu'nun da yerleşmesiyle Kırım bir Türk yurdu olmuştur.
🔹 Altın Orda'dan sonra Kırım Hanlığı bölgeyi hakimiyeti altına almış. Osmanlı Devleti döneminde de Kırım ile olan bağlantı hiç kesilmemiş, Kırım Türkleri daima "kardeş" olarak görülmüştür.
🔹 Coğrafi olarak Rusya'ya epey yakın olan Kırım, tarih boyunca Çarlık Rusya'nın baskı ve eziyetlerine maruz kalmıştır. Sıcak denizlere inmek isteyen ve bir türlü çıkış yolu bulamayan bu devlet, Kırım Yarımadası'na yönelmiş ve yarımadanın üzerinde türlü oyunlar oynamıştır.
🔹 Kırım, bir yarımada olduğundan dolayı birçok liman kentine de sahiptir. Ekonomisini ticaret üzerinden yürüten Kırım Hanlığı'nın Cenovalı tüccarlarla yaşadığı anlaşmazlık, Hanlığı farklı devletlerle ticari ilişkiler kurmaya yönlendirir.