Türk - Japon dostluğunun simgesi: Ertuğrul Fırkateyni
Türk-Japon dostluğunun ilk adımları, tarihimizin en büyük deniz faciası olarak bilinen Ertuğrul Fırkateyni ile atıldı. Peki, 19. yüzyılda gerçekleşen Türk - Japon felaketi nasıl ve nerede meydana geldi? İşte, Ertuğrul Fırkateyni hakkında bilmeniz gerekenler...
TÜRK - JAPON DOSTLUĞU
◾ Tam 130 yıl önce 15 Eylül 1890'da Japonya'da, Ertuğrul Fırkateyni'nin battığı olay tarihimizdeki en büyük deniz felaketlerinden biri. Aynı zamanda bu facia, Türk-Japon dostluğunu başlatmıştır.
◾ Japonlar, 19. yüzyılın ortalarından itibaren ABD ve Avrupa'nın baskısıyla karşılaşınca bu durumdan çıkış yolları aramaya başlar. 1871'de Fukuçi Geniçiro'yu Türkiye'nin durumunu tespit ettirmek üzere gönderirler.
◾ 1875'te Dışişleri Bakanı Munenori Başbakan Sanetomi'ye şu ifadelerde bulunmuştur:
"Türkler gayri Hristiyan Batı milleti olarak Avrupalılar ile diplomatik ilişkilerde bulunuyorlar. Bu bakımdan Japonlara benziyorlar. Biz de onlardan çok şeyler öğrenebiliriz. Dolayısıyla onlar ile diplomatik ilişkileri açarsak bizim için faydalı olacak"
↪ Bu konuşmadan sonra İngiltere'deki Japon ve Türk elçileri arasında bir görüşmeler gerçekleşir.
II. ABDÜLHAMİD'İN ASYA FAALİYETLERİ
◾ Yaptıkları değerlendirmeler sonucunda Osmanlı Devleti ile ilişki kurmayı faydalı bulan Japon yönetiminin gönderdiği heyet, 1881'in ocak ayında İstanbul'a ulaşır.
◾ Dışişleri Müşaviri Yoshida Masaharu, İstanbul'u ziyaret ederek, padişah ile görüşür. O sırada sömürgeci ve emperyalist Avrupa'ya karşı bir denge arayışı içinde olan II. Abdülhamid ise gözünü Güney ve Güneydoğu Asya'ya çevirir..
JAPONYA'DAN ŞEREF NİŞANI
◾ 1887'de Avrupa seyahatine çıkan Prens Komatsu İstanbul'a gelir ve Sultan II. Abdülhamid ile Japon imparatorunun gönderdiği en şerefli nişanı (Kikuka-Daijusho) takdim eder.
◾ Osmanlı yönetimi, hem bu seyahate karşılık vermek, hem de iki ülke ilişkilerini üst düzeye çıkarmak adına bir faaliyet göstermek ister. Yönetim, Bahriye Mektebi'ni bitiren genç denizci subaylara açık deniz eğitimi vermeyi de hedefler. Ertuğrul gemisini Japonya'ya gönderme kararı alınır.
ERTUĞRUL FIRKATEYNİ YOLA ÇIKTI
◾ Albay Osman Bey komutasında, 600'den fazla personele sahip Ertuğrul Fırkateyni 14 Temmuz 1889'da İstanbul'dan hareket eder. Fırkateyn, yaklaşık 25 yıl önce Tersane-i Amire'de yapılarak Osmanlı donanmasına katılmış, 79 metre boyunda, 15,5 metre genişliğinde, 10 mil sürat yapabilen bir gemidir.
◾ 27 Temmuz'da Süveyş Kanalı'nı geçerken kuma oturur ve dümeni kırılır. Fırkateyn tamir için havuza alınır ve bu arada başka bir gemiyle nişan ve hediyelerin üst düzey subaylarla gönderilmesi düşünülür.
◾ Ancak tamerin kısa sürede bitmesi üzerine yola çıkan gemimiz bir kaza daha geçirir. 7 Ekim'de Aden'e, 20 Ekim'de Bombay'a, vardır. Yol boyunca Müslümanlar, Ertuğrul Fırkateyni'ni büyük bir coşkuyla karşılar.
1890 YILINDA JAPONYA'YA ULAŞTI
◾ Karaya çıkan Osmanlı denizcileri, halkla birlikte Cuma namazı kılar. Bombay'da 100 binden fazla kişi gemiyi ziyaret eder, bölge Müslümanları üzerinde Ertuğrul'un ziyareti büyük tesir bırakır. Nitekim II. Abdülhamid'in bu seferden bir amacı da İslam halifesinin görünürlüğünü artırmaktır.
◾ Gemi, 28 Kasım'da Singapur'a ulaşır ve uygun havayı yakalamak için burada dört ay kalır. Singapur'dayken Sumatra ve Cava gibi bölgelerin Müslümanları gemiye gelerek fırkateyn komutanına durumlarını anlatır.
◾ Singapur'dayken gemi komutanı amiraliğe terfi ettirilir. Yolda 13 kişi koleradan vefat eder ve gemi, 22 Mayıs 1890'da Japonya'ya ulaşır. Burada da aynı büyük ilgi ile karşılanır.
