Arama
Tarihte ilk uçuşu gerçekleştiren Müslüman alim; Abbas ibn Firnas
Günümüzde insanın roketle uzaya çıkması, galaksileri keşfedip Mars'tan ve Aydan kaya örnekleri getirmesi gibi önemli olaylara şahitlik ediyoruz. Bütün bunların merkezinde bulunan uçma mefhumu binlerce yıldır insanın aklını çelmişti. Bu kişilerden biri de uçan bir makine yapma girişimde bulunan tarihteki ilk kişi Kurtubalı Abbas ibn Firnas'tı.
Eski Mısırlılar, Sasanileri Çinliler ve Yunanlılar uçmayla ilgili birçok efsaneye sahipti. Sasanilerin en çok bilinen hikâyelerinden Firdevsi bin yıllarında yazdığı Şehname adlı eserinde anlatır. Hikâyeye göre, kötü ruhların kışkırtmalarına karşı koyamayan Kral Keykavus uçan bir taht yardımıyla gökleri ele geçirmeye kalkışır. Bu uçan tahtın dört köşesine uçları yukarı bakacak şekilde uzun sırıklar bağlıdır. Her bir direğin tepesine birer et parçası koyulmuştur ve tahtın her ayağına aç bir kartal bağlıdır. Uçarak ete ulaşmaya çalışan kartallar beraberlerinde tahtı da havalandırırlar. Ancak kaçınılmaz olarak kartallar yorulunca taht yere çakılarak parçalanır.
Uçan bir makine yapan ve uçma konusunda gerçek bir girişimde bulunan ilk Müslüman hatta tarihteki ilk kişi 9. yüzyılda yaşayan Kurtubalı Abbas ibn Firnas'tı. Meraklı ve araştırmacı bir karaktere sahip olan Firnas, birçok keşfiyle çağdaşlarının dikkatini çekmiş ve devrin hükümdarı tarafından kendisine "hakim-ül endülüs" unvanı verilmişti.
Firnas, 810-887 yılları arasında yaşamış Endülüslü bir İslam âlimdir. Endülüs'ün Ronda bölgesindeki bir köyde doğmuş, Kurtuba'da büyümüş ve burada tahsil görmüştü.
Zamanın çoğu âlimi gibi o da ünlü bir şair, astrolog, müzisyen, astronom ve mühendisti. Ancak kendisine en büyük ünü kazandıran girişimi, insanı havada taşıyabilecek uçan bir makine inşa etmesiydi. Çöl bölgeleri üzerinde birkaç başarı uçuş gerçekleştirmişti. Böylelikle Kurtuba'daki iki ünlü uçuşu öncesinden tasarımlarını geliştirdi.
İlk uçuş 852 yılında gerçekleşti; kendisini tahta çıtalarla gerdirilmiş bol bir pelerine saran İbn Firnas, Kurtuba Ulu Camisi'nin minaresinden aşağıya atladı. "Kanat" görevi gören peleriniyle paraşüt ya da yamaç planörü gibi aşağıya süzüldü. Girişimin başarısız olmasına rağmen, düşüş hızı yeterince kesildiği için önemsiz yaralarla atlattı. Böylelikle en azından tarihte ilk kez paraşütle atlayanlardan biri oldu.
Batı kaynaklarında hatalı olarak Abbas ibn Firnas yerine Armen Firman şeklinde Latince bir isim kullanılmaktadır.
Tecrübelerinden ders almasını bilen İbn Firnas, çok çalışarak bir sonraki tasarımını iyileştirdi. Şahitlerin ve döneme ait el yazmalarının anlatımına göre bu tasarımın büyük kanatlardan oluşan bir makineydi. Yani bundan yaklaşık bin iki yüz yıl önce, yetmişine yakın Abbas ibn Firnas, ipek ve kartal tüyleri kullanarak uçmaya yarayan bir makine yapmıştı.
İbn Firnas kendisine, Kurtuba'nın hemen dışında Rusafa semtinde bulunan Cebel-i Arus yakınlarında bir tepe seçti. Önceden ilan edilen saat gelip çattığında, İbn Firnas'ın makinesine son rötuş yapmasıyla birlikte uçuşunu seyretmek için büyük bir insan kalabalığı toplandı.