Azerbaycan'ın dinmeyen sızısı: Kara Yanvar
Tam 35 yıl geçti Azerbaycan'daki Kara Ocak veya Kanlı Ocak diye anılan günün üstünden. 1990 yılında Sovyetler Birliği'nin bir parçası olan kardeş ülke, 20 Ocak tarihinde en kara gününü yaşadı. Karabağ'ın Azerbaycan'dan koparılması bardağı taşıran son damlaydı, halk sokaklarda sesini duyuruyor, adalet arıyordu. İşte, o anlarda Sovyet askerleri yaşlı, kadın, çocuk demeden 147 Azerbaycan vatandaşını canice katletti. Geriye hafızalardan asla silinmeyecek görüntüler, sesler ve isimler kaldı...
◾ Azerbaycan'da tarih 20 Ocak 1990'ı gösterdiğinde yer yerinden oynar. O dönemler Azerbaycan Sovyetlerin 15 bağımsız ülkesinden yalnızca biridir.
◾ İşte, bugün tam 35 yıl geçti Azerbaycan'daki Kara Ocak'ın üstünden. 1990 yılında Sovyetler Birliği'nin bir parçası olan kardeş ülke, 20 Ocak tarihinde en kara gününü yaşadı.
◾ Azerbaycan'ın bir parçası olan Karabağ'ın Ermenistan'a verilmesi bardağı taşıran son damla oldu. Bir kahramanlık destanı olan Kara Yanvar, 70 yıl süren Sovyet esaretine de bir son verecekti.
◾ Kanlı Ocak veya Kara Ocak olarak bilinen olaylar, Sovyetler Birliği'nin çöküşünü hızlandırmış, Azerbaycan halkı arasında bağımsızlık duygusunu kamçılamıştı.
◾ Olayların asıl sebebi Karabağ sorunudur. Ermeniler, 1980'lerin sonunda Karabağ'ın Azerbaycan'dan koparılması için faaliyetlerini artırmış ve Aralık 1989'da Ermenistan Sovyet Cumhuriyeti Yüksek Konseyi, Karabağ'ın Ermenistan ile birleştirilmesi yönünde radikal bir karar almıştır.
◾ Tahmin edileceği üzere Azerbaycan halkı bu kararı büyük bir tepki ile karşılar ve Bakü'de yüz binlerce kişinin katıldığı mitingler düzenlenir. En büyükleri ise Ermenilerin artan toprak taleplerine ve Sovyet yönetimine tepkilerini göstermek adına Bakü'nün Azadlık Meydanı'nda toplanmalarıdır.
◾ Tansiyonu yüksek mitingler Sovyet yönetimini fazlasıyla tedirgin etmiş ve Bakü'ye asker gönderilmesi yönünde karar alınmasına sebep olmuştur. Halk ise kentin giriş yollarını ve Bakü'deki askeri birliklerin önünü keser.
◾ Tarih 19 Ocak 1990'ı gösterdiğinde Sovyetler tarafından Azerbaycan televizyonunun enerji sağlayıcısı patlatılır. Akşam hava kararınca ise 26 bin kişilik Sovyet ordusu zırhlı araçlarla Bakü'ye girer.
◾ Sovyet ordusu, onları engellemeye çalışan silahsız sivillere mermi yağdırarak kente ulaşır. Tanklar ve ağır zırhlı araçlar insanların üzerlerine sürülür, ambulanslara ve yolcu otobüslerine ateş açılır. O gece yalnızca Bakü'de 130 sivil hayatını kaybetmiştir.
◾ Toplamda Bakü, Neftçala ve Lenkeran gibi illerde toplam 147 Azerbaycan vatandaşı 20 Ocak katliamının kurbanı olmuştur. Bu olaylarda 744 kişi yaralanmış, yaklaşık 400 kişi Sovyet ordusunca gözaltına alınmıştır.
