Geleneğin peşinde modern bir mimar Sedad Hakkı Eldem kimdir?
Mimarlık üretimi, sosyal, ideolojik, siyasi alanlarla adeta ayrılmaz bir bütündür. Dolayısıyla onu tanımlamak, bir çerçeve çizmek oldukça zordur. Bilhassa Sedad Hakkı Eldem gibi alışılmışın dışına çıkan bir mimar söz konusu olduğunda bu tanımlamayı sağlamak daha da zor hale gelir. Peki, Türkiye mimarlığına tarihsel tutumu ve biçimsel anlatımı ile yeni bir soluk getiren ve Google'ın 115. yaş gününe özel doodle yaptığı Sedad Hakkı Eldem kimdir? İşte Sedad Hakkı Eldem'in biyografisi ve hayatından detaylar...
📌 Sedad Hakkı Eldem, üst düzey bir diplomat olan İsmail Hakkı Bey ile Azize Hanım'ın üçüncü çocuğu olarak 1908'de İstanbul'da dünyaya gelir. Osmanlı'nın soylu ailelerinden birine mensup olan İsmail Hakkı Bey, görevinden dolayı pek çok farklı ülkede çalışır. Bu yüzden Sedad Hakkı Eldem'in çocukluk ve gençliği, Cenevre, Münih ve Zürih gibi çeşitli Avrupa kentlerinde geçer.
📌 İlköğretimini Fransızca gören Eldem, liseye Almanya'da devam eder. Bu sayede bu iki dile hakim olur fakat Türkçe'yi kullanmada bazı problemler yaşar.
📌 Eldem, 1924'te İstanbul'a döndüğünde, Mimar Vedat Tek ile önceden tanışmış olması aracılığıyla Sanayi-i Nefise'ye kaydını yaptırır. Mimar Vedat Tek, Sedad Hakkı'ya büyük ilgi gösterir ve yanında asistan olarak kalmasına izin verir.
📌 Sedad Hakkı Eldem 1928'de Sanayi-i Nefise'den mezun olur. Devlet bursuyla üç yıllığına Avrupa'ya gider, Paris ve Berlin başta olmak üzere birçok Avrupa kentini dolaşır. Auguste Perret ve Hans Poelzig gibi mimarlarla çalışır Le Corbusier ile de tanışma şansı yakalar.
📌 1930'da, Güzel Sanatlar Akademisi'nden (Sanayi-i Nefise) gelen teklifle tekrar Türkiye'ye döner.
📌 1931'de inşa edilen Budapeşte Fuarı Türk Sergi Binası ile ilk mimari eserini ortaya koyar.
📌Aynı zamanda 1932'de Akademi'ye atanır ve akademik hayatı da bir yandan şekillenir.
📌 Sedad Hakkı Eldem, 1988'de vefat edene kadar hem mimarlık alanında hem de akademi alanında eşsiz örnekler ortaya koyar.
📌 Sedad Hakkı Eldem, mimari eserlerini Osmanlı dönemi sonrası Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk dönemlerinde ortaya koyar.
📌 Eldem'in yaklaşımının modern Türk mimarlığında önemli ve kendine has bir yeri vardır.
İslam uygarlığında mimari eserlerin ağırlığını taşıyan kemerler
📌 Sedad Hakkı, mimarlık yaklaşımında geleneksel ile moderni bir araya getirerek kendine has, ulusal, aynı zamanda evrensel bir mimarlık üslubu geliştirir. Gelenekselin dinamikleri ile kendi döneminde yeni bir mimarlık anlayışının öncülüğünü yapar.
📌 Türkiye'nin mimarlık birikimine çok büyük katkıda bulunan Sedad Hakkı Eldem, bir döneme damgasını vurur ve hala pek çok yerde karşılaştığımız yapıları ile bize kendisini hatılatır.
