Arama
İkinci Dünya Savaşı'nın seyrini değiştiren icat: Enigma makinesi
Alan Turing'in İkinci Dünya Savaşı'nda Almanlar'ın "çözülemez" dediği şifreleri çözdüğünü biliyor muydunuz? Ya da Enigma kodunu kırıp savaşı iki yıldan fazla kısaltarak "14 milyon" kişinin hayatını kurtardığını? Sizler için, İkinci Dünya Savaşı'nın seyrini değiştiren icat hakkında bilinmeyenleri derledik.
"Bir makine, tesadüfi bir sembolizm hazanı değil de düşünceleri ve hissettiği duygular sayesinde bir sone yazabilene yahut bir konser düzenleyebilene kadar, makinelerin bizimle aynı beyin yapısına sahip olduğunu kabul edemeyiz. Bu; sadece yazmak değil, yazdığının farkında olmaktır."
23 Haziran 1912'de Londra'da dünyaya gelen Alan Mathison Turing, Britanya Hindistan koloni idaresinde Hindistan devlet memuru olarak çalışan bir babanın ikinci oğlu, orta sınıf bir ailenin üyesiydi. 6 yaşındayken okula gitmeye başlayan Turing, kısa sürede okulun başöğretmeni tarafından üstün zekâsıyla keşfedildi. Ayrıca türev ve integral ile alakalı problemlerin çözümüyle de ilgilendi. Cambridge, King's College'e başladığında, çalışmalarına yoğunlaştı ve olasılık teorisi üzerine olan tutkusu ve matematiksel mantığı kariyerini ileriye taşıdı.
Enigma İkinci Dünya Savaşı sırasında Alman askerlerin en çok kullandığı şifreleme cihazıdır. Savaş sonunda orduya kayıtlı yüz bin Enigma vardı. Enigma yaklaşık 10 kilo ağırlığında, daktilo benzeri, rotorlu, elektromekanik bir şifreleme cihazıdır. O dönemde Almanlar, iletişimini Enigma ile sağlıyordu. Bu şifreli notlar sürekli olarak değişmekte ve gizliliğini korumaktaydı.
"Bir makinenin hatasız olması bekleniyorsa o makinenin aynı zamanda zeki olması mümkün değildir."
İkinci Dünya Savaşı sırasında Enigma şifreleme cihazını yaygın olarak kullanan Almanlar, savaş sırasında bu şifrelerin Müttefikler tarafından kırıldığının farkında değildi. Yaklaşık yarım milyon Alman mesajını çözen Müttefikler Atlantik'teki Alman "U-boat" savaşında, Normandiya Çıkarması'nda ve Afrika Çöl Savaşları'nda avantaj elde etti.
Tuş takımının hemen üst kısmında 26 harften oluşan ışıklı bir pano vardır. Operatörün her tuşa basımında ışıklı panoda bir harfin ışığı yanar; bu harf, karşılık gelen şifreli karakterdir. Enigma'daki matematiksel fonksiyonlar 26 elemanlı harf kümesindeki permütasyonlarıdır. Bu permütasyonlar ticari Enigma'da üç rotor ve bir yansıtıcıyla ifade ediliyordu. Her bir rotorun bir tarafında 26 pin, diğer tarafında 26 levha bulunuyordu. Her bir pin, rotorun öbür yüzündeki levhalardan birine içerden bir kablo ile bağlıydı.
Böylece bir pinden geçen elektrik akımı rotorun diğer tarafında bir levhadan çıkıyor ve bu da 26 elemanlı bir alfabede bir harf ifade ediyordu.
Bletchley Park'ta kriptoloji ekibiyle çalışan Turing, bir süreliğine Alman deniz kuvvetlerine ait şifrelerin kırılımı için çalışan kriptoanaliz ekibinin başına getirildi. Bu görevdeyken, Alman şifrelerini kırmak için yeni yöntemler geliştirir ve Enigma cihazı tarafından üretilen şifreleri kırmaya yarayan 'Bombe' isimli bir elektromekanik makinanın tasarımına katkıda bulundu.
Böylece Almanlar'ın en önemli iletişim araçları olan hücumbot ve denizaltılarının İngilizler ve müttefikleri tarafından satır satır okunabilmesini sağladı.