İlk Türk Müslüman kadın hükümdar: Raziye Begüm
Türk kadını; cesurdur, çalışkandır ve öncüdür. Tarih ise bunun en büyük şahididir. Tomrisler, Kurmancan Datkalar, Süyümbikeler hep var olmuştur ve var olmaya devam edecektir. Türk kadınının gücünü gösteren en önemli isimlerimizden biri de Delhi Türk Sultanlığı'na dört yıl hükümdarlık yapmış Raziye Begüm Sultan'dır. O, ilk Türk Müslüman kadın hükümdar olarak anılacak ve asırlar boyu akıllardan çıkmayan bir örnek olarak karşımızda duracaktır.
Giriş Tarihi: 06.08.2024
08:53
Güncelleme Tarihi: 06.08.2024
09:03
Raziye Begüm'ün tahta geçmesi
🔸 Sultan İltutmuş'un cevabı oldukça manidardır:
"Benim oğullarım işret ve gençlik zevkleriyle meşguldür. Hiç birisinde memleket idare edecek kabiliyet yoktur. Dolayısıyla ülkedeki düzeni muhafaza edemezler. Biliniz ki, benim ölümümden sonra veliahtlığa hiç birisi Raziye'den daha lâyık değildir. Zira, Raziye her yönden erkek kardeşlerinden üstündür. Gerçi şeklen kadındır ama zekâ ve basireti erkekten farksızdır." yanıtı vermiştir.
🔸 Babasının bu sözleri, Raziye Begüm 'e güç verecek ve ömrünün sonuna kadar bu güç ile hareket edecektir. Şemseddin İltutmuş 'un 1236 yılındaki ölümünden sonra emirler iki gruba ayrılmıştır.
TÜRKLERİN İLK KADIN GENERALİ: KURMANCAN DATKA
🔸 Melikler, İltutmuş 'un vasiyetine rağmen Begüm Sultan 'ı saf dışı bırakmış ve kardeşleri Rükneddin Firuz Şah 'ın tahta çıkmasını sağlamışlardır. Sultan, kardeşlerini babasının vasiyetini hatırlatmış ve hakkı olan tahta 16 yaşında oturmuştur.
🔸 Begüm Sultan tahta oturmadan önce Firuz Şah 'ın annesi Şah Terken , anneleri farklı olan Kutbeddin 'i öldürtür. Hatta bir gün Raziye Begüm 'de hedef gösterilir ancak Sultan bir şekilde suikasttan kurtulur.
İlk Müslüman Türk kadın hükümdar
🔸 Tahta çıkmasındaki en büyük etken şüphesiz kardeşlerinin kendinden küçük olmasıdır. Raziye Begüm Sultan tahta geçtikten sonra,
"Saygıdeğer beyler ve sevgili halkım. Maalesef kardeşlerim babamın emanetine sahip çıkamadılar. Ben bir kanınım ancak bir Türk kadını erkekten zayıf değildir. Orta Asya ve Türkistanlı olan beyler bunu çok iyi bilirler. Hindistan'da hepimiz yabancıydık. Burada İslam'ın bayrağını dikerek adalet, birlik ve insanlar arasında eşitliği getirdik. Şimdi bütün bunlar tehlikeye girdiği için varlığımı bunun uğruna feda etmeye hazırım" ifadelerini kullanmıştır.
KAZAN TÜRKLERİNİN KADIN KAHRAMANI: SÜYÜMBİKE
🔸 Raziye tahta geçtikten sonra "Sultan" yerine "Melike" ünvanını kullanmayı tercih eder. Babasından sonra kaldırılan gelenek ve görenekleri tekrardan canlandırır. Kanun ve nizamları gözden geçirir ve düzene koyar.
🔸 Delhi Türk Sultanlığı'nın başında tam dört yıl devlet yönetecek olan Raziye Begüm'ü farklı sıkıntılar beklemektedir. Bunlardan ilki tahtın başına geçer geçmez çıkan Nûr-i Türk İsyanı 'dır.
🔸 İsyanı bastırmakta zorlanmış ve uzunca bir süre bununla meşgul olmuştur. Tam "rahatladım" dediği anda bu sefer tahta çıkmasına karşı olan babasının veziri, Nizâmü'l Mülk Muhammed Cüneydî ve yandaşları ortaya çıkmıştır.
UYGURLARIN CESUR HATUNU: İPARHAN
Teberhind hakimi İhtiyarüddin Altuniyye
🔸 Vezir ve yandaşları tahtta kesinlikle bir kadın istemiyorlardır. Raziye Sultan bu ve daha bunun gibi isyanlarla, kalkışmalarla mücadele etmek zorunda kalır. Halbuki çok başarılı bir yöneticidir ve varlığı devleti için gelecek vaat etmektedir. O, tüm baskılara ve kısa süreli hükümranlığına rağmen çok iyi işlere imza atmıştır.
🔸 Raziye Begüm kendisine kurulan bir tezgah sonucu hapse atılır ve oradan kurtulmanın yollarını arar. Çözüm olarak Teberhind hakimi İhtiyarüddin Altuniyye ile evlenmeye karar verir. Bu evlilik onu hapisten kurtaracak ve tekrar tahta geçmesini sağlayacaktır.
🔸 Fakat yine ilerleyen süreçte verdiği mücadeleler ve savaşlar boşa çıkmış, güvendiği askerleri, eşi isyan eden kardeşi Behram Şah 'ın tarafına geçmişlerdir. Raziye Sultan ise esir düşmemek için atını çöle sürmüştür. Artık takati kalmadığı bir vakit bir çiftliğe sığınır.