Arama
İslam dünyasında ilk operatör doktor İbnü’l Kuf
İbnü'l Kuf, İslam dünyasında ilk operatör doktor olarak bilinir. İslam uygarlığında yetişen, pek çok tıp âliminden teorik ve uygulamalı dersler alan İbnü'l Kuff, hem ortaya koyduğu yeni uygulamalarla hem de kaleme aldığı tıp eserleri ile tıp tarihine katkısı büyük bir isim. İbnü'l Kuff, Haçlılara karşı verilen mücadelede cerrahi tabip olarak Müslüman askerleri tedavi etmiş; Haçlı askerlerinin cesetlerine otopsi uygulayarak anatomik bilgilerini geliştirmiş ve insan vücudu üzerinde çalışma yapan ilk tabiplerden olarak bunu gelecek kuşaklara eserleri ile aktarmıştı.
İslam dünyasında ilk operatör doktor olarak bilinen İbnü'l Kuff, 21 Ağustos 1233 tarihinde, Filistin'deki Kerek Kalesi'nde doğdu.
Babası Muvaffakuddin Ya'kûb, Eyyûbî Devleti'nde çeşitli görevlerde bulunmuş kültürlü bir Hristiyan Arap'tı; özellikle tarih, dil, edebiyat ve şiirde iyi yetişmişti.
İbnü'l Kuff, ilk eğitimini çocukluk dönemini geçirdiği Kerek'te gördü. 12-13 yaşlarında iken babasının Serhad'a tayin edilmesi üzerine aile dostları İbn Ebû Usaybia'nın öğrencisi oldu.
Ondan teorik ve uygulamalı tıp dersleri alarak Kitâbü'l-Fuṣûl ve Taḳdimetü'l-maʿrife gibi Hipokrat külliyatına ait metinlerle, aralarında Huneyn bin İshak'ın Kitâbü'l-Mesâʾil fi'ṭ-ṭıb li'l-müteʿallimîn'i ve Ebû Bekir er-Râzî'nin eserlerinin de yer aldığı çeşitli tıp kitaplarını okudu.
İbn Ebû Usaybia'nın, zihnî ve ahlâkî özelliklerinden övgüyle söz etmesi onun gibi bir öğrencinin hocası olmaktan memnunluk duyduğunu gösterir.
El-Melikü's-Sâlih Necmeddin Eyyûb'un, Serhad şehrini ele geçirmesinden sonra babasının Dımaşk'ta yeni bir göreve tayin edilmesi sebebiyle oraya giden İbnü'l Kuff, felsefe ve tıp derslerine devam etti; Müeyyidüddin el-Arazî'den de Kitâbü Öḳlîdis'i okudu.
İbnü'l-Kuff, Halep ve Dımaşk Eyyûbî Hükümdarı el-Melikü'n-Nâsır Selâhaddin Yûsuf'un zamanında cerrah-tabip olarak Haçlılara karşı tahkim edilen Aclûn Kalesi'ne gönderildi.
Onun orada kaldığı yıllarda mesleğini başarıyla yürütürken birçok tecrübe kazandığı da görülür.
İbnü'l Kuff'un, ʿUmdetü'l-ıslâh fî ʿameli sınâʿati'l-cerrâh'ta verdiği anatomik bilgilerden insan vücudu üzerinde çalışma yapan ilk tabiplerden biri olduğu anlaşılır.
İbnü'l Kuff, bunu Aclûn'da iken kendisine verilen Haçlı askerlerinin cesetlerine otopsi uygulayarak gerçekleştirdiği tahmin edilir.