Kars Sarıkamış'taki Katerina Köşkü
Doğu'nun incisi Kars, saklı güzellikleriyle bizi adeta bir zaman yolculuğuna çıkarır. Doğası, farklı mimari tarzıyla bizi karşılayan bu şehrin bir ilçesi olan Sarıkamış'ta, Baltık mimarisinin en güzel örneklerinden biri yer alıyor. Doğayla iç içe olan bu eser, görenleri kendine hayran bırakıyor. Aynı zamanda gizli bir saray olarak da anılan Katerina Köşkü'nün bilinmeyen hikayesi...
◼ Fakat Sarıkamış'ta bulunan bu köşkün Çariçe Katerina ile bir ilgisi olmadığı söyleniyor. II. Nikolay zamanındaki yönetimde Katerina isimli Çariçe yoktur.
◼ Çar II. Nikola'nın eşinin ismi Katerina değil, Aleksandra Fyodorovna'dır. Sonuç olarak yaygın olan söylenti doğru değildir. II. Nikola'nın Katerina isimli bir eşi hiç olmamıştır.
Aleksandra Fyodorovna kimdir?
Aleksandra Fyodorovna, II. Nikolayʼın eşidir. Çarın zorla tahttan çekilmesine kadar İmparator II. Nikolayʼın eşi olarak son Rusya imparatoriçesi olarak nam salmıştır.
◼ Kars'taki söz konusu olan bu köşkün Rus İmparatoriçeler I. Katerina ya da II. Katerina ile de bir bağı bulunmuyor. Bahsi geçen Katherina, başka bir kimsedir.
◼ Bu köşk, Rusların Kars'ı işgal ettiği dönemde inşa edilmiştir. O zaman kısaca bu işgal sürecinde neler olduğuna ve bu köşkün nasıl inşa edildiğine bir bakalım.
◼ Doğu Anadolu'nun incisi Kars, tarihte en trajik olaylara sahne olmuştur. Bunlardan biri şüphesiz 40 sene süren Rus işgali. 1877 ile 1878 yılları arasında Osmanlı ve Rus Savaşı olarak bilinen 93 Harbi yaşanmıştır.
◼ Bu savaş sonucunda Kars, 40 yıl boyunca Rus işgâli altında kalmıştır. 1878 senesinde Berlin Antlaşması ile sınırlarına kattığı bu bölgede Ruslar, Kars Oblastı'nı kurmuştur.
◼ Kars, 1917 senesinde Bolşevik devriminin ardından imzalanan Brest-Litovsk Antlaşması ile Türkiye'ye iade edilir. İşte, bahsi geçen köşkün Rus işgali zamanında, 19. yüzyılda inşa edildiği tahmin ediliyor.
◼ Baltık mimari üslupla inşa edilen köşkün kitabesi bulunmuyor. Rivayetlere göre köşkün 1894-1917 yılları arasında tahtta kalan son Rus Çarı II. Nikola tarafında 1896 senesinde yaptırıldığı yönünde.
◼ Çar II. Nikola'nın 1914 senesinin Aralık ayında Kars'ı bir ziyaret ettiği söyleniyor. Bu ziyarette çar ve eşinin söz konusu köşkte konakladığı da aktarılan bilgiler arasında.
◼ Tarihçiler ve araştırmacılar tarafından en çok kabul gören ise II. Nikolay, köşkü hemofili hastası oğlu Aleksey Nikolayeviç Romanov için inşa ettirdiği yönündeki görüşlerdir.