Kudüs'ün Surları ve Kapıları
Asırlar boyunca "selam yurdu" olarak anılan ve 1967'den beri terör devleti İsrail'in işgali altında bulunan Kudüs'ün Eski Şehir bölgesine giriş sur duvarlarına açılan kapılardan sağlanır. Şehre giriş-çıkışı sağlayan yedi kapı bulunur ve bu kapılardan her birinin ulaşımı sağlamasının yanı sıra ticari ve dini fonksiyonları bulunur. Sizin için Kudüs'ün kapılarının fonksiyonlarını ve sembolik önemlerini araştırdık.
Önceki Resimler için Tıklayınız
🔸 Günümüzde var olan surlar ise 1536 - 1541 yılları arasında Kanuni Sultan Süleyman tarafından yaptırılmıştır. Surların etrafı 4 kilometre, yüksekliği ise 11 - 12 metre arasında değişiklik gösterir.
🔸 Sultan I. Süleyman'ın surları yaptırmasının nedenleri arasında 13. yüzyılda yıkılan surları yeniden ayağa kaldırmak istemesi ve diğer ülkeler arasında gücünü ve hakimiyetini ortaya koymak istemesi gösterilebilir.
🔸 Kudüs surlarının yedi kapısı vardır. Doğuda Aslanlı Kapı, batıda Yafa Kapısı, güneyde Siyon ve Mağribe kapısı, kuzeyde Şam, Herod ve Yeni Kapı bulunur.
🔸 Surların bir kapısı hariç altı kapısı üzerinde yapım tarihlerini gösteren kitabeler bulunur. Kapılar özeliklerine veya bulundukları bölgelere göre isimlendirilmiştir. Kesme taştan yapılmış olan kapıların süslemeleri de taş işçiliğiyle icra edilmiştir.
Aslanlı Kapı (Babu'l Esbat)
🔸 Kavimler Kapısı olarak da anılan Aslanlı Kapı, 1538 - 1539 yılları arasında inşa edilmiştir. Şehrin Müslüman yerleşim yerine açılan kapı, surların doğu yönünde bulunan tek kapıdır. Ayrıca Hz. Meryem'in (RANHA) doğduğu mağaraya yakın olduğu için "Sitti Meryem Kapısı" ve "Aziz Stephen Kapısı" olarak da anılır.
🔸 Sivri kemere sahip kapının üzerine düşmanlara ok atıp yağ dökmek amacıyla taştan bir burç yerleştirilmiştir. Kapı kemerinin iki yanında ikişer tane leopar figürü vardır. Bu yüzden halk arasında "Aslanlı Kapı" olarak da bilinir. Mescid-i Aksa'ya en kolay ulaşılan sur kapısı olduğundan Müslümanların sıkça kullandığı bir kapıdır. Ayrıca Hristiyanların hac yolu başlangıcı olan Çile Yolu'na da bu kapıdan giriş yapılır.
Çile Yolu nedir?
Hristiyan itikadına göre Hz. İsa'nın (AS) çarmıha gerilmeye giderken hacı sırtlanıp geçtiği yoldur.
Burç nedir?
Surların üzerinde gözetleme ve savunma özelliklerini arttırmak için yapılan çokgen, yuvarlak ya da kare biçimli kale çıkıntısıdır.
Sahira Kapısı (Babu's –Sahira)
🔸 1537 - 1538 yılları arasında inşa edilen kapı surların kuzeyinde bulunur. Dış cephesinde bulunan çiçek tezyinattan dolayı "Çiçek Kapısı" olarak da bilinir.
🔸 Kapı, şehrin Müslüman mahallelerine açılır. Girişte bulunan estetik seyri yüksek iki kanat, bakırla sağlamlaştırılmış ahşaptan imal edilmiştir.
Şam Kapısı (Babu'l Amud)
🔸 1537 - 1538 yıllarında inşa edilen kapı, Müslüman ve Hristiyanların kullandığı kapılardan biridir. Şam ve Nablus tarafına baktığı için Yahudiler tarafından "Nablus Kapısı" olarak da anılır. Mimar Sinan tarafından yapılan kapı, surların en meşhur kapısıdır.
🔸 Kapının iki yanında burçlar üzerinde yağdanlık balkon açıklıkları ve sol alt bölümünde bir kemer bulunur. Yapılış tarzı askeri mimariyi yansıtan kapı şehrin iki caddesine açılır. Osmanlı döneminde, şehrin en büyük hayvan pazarı bu kapının önünde kurulmaktaydı.
