Medeniyetimizi besleyen kaynak: Tercüme-i Kitab-ı Coğrafya
Bir medeniyeti kuvvetli yapan kendisini her dem taze tutabilmesidir. Osmanlılar duraklama dönemine girdiklerinde dahi Batı'da olan biten meselelere kayıtsız kalmayarak bilhassa tercüme yolu ile ilmi gelişmeleri yakından takip ettiler. Sosyal ve fenni bilimlere dair pek çok eser bu devirde tercüme edilerek medeniyetimizi besledi. Bunlardan biri de Osman b. Abdulmenan tarafından tercüme edilen "Kitab-ı Tercüme-i Coğrafya" idi.
Giriş Tarihi: 28.03.2022
20:09
Güncelleme Tarihi: 27.09.2022
12:37
* Eserin Arapça mukaddimesinin ilk sahifesi
📌 İslam uygarlığı Batı'nın Orta Çağ olarak adlandırdığı döneminde ilim ve teknik gibi meselelerde yüksek mertebelere ulaştı. Bugün Batı, ulaştığı teknolojik gelişimi esasında Müslümanlara borçludur.
📌 Bilhassa Haçlı Seferleri ile masum Müslümanları katleden bu kötü zihniyet, Orta Doğu'da bulunan tüm teknik gelişmeleri ve eserler i de yanlarında kendi memleketlerine götürdü.
* Bu içerikteki veriler, çizimler ve bilgiler Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı tarafından basılan, Sadullah Kaya ve Şerife Boz Kaya tarafından yayına hazırlanan, Osman b. Abdülmennan tarafından telif edilen "Tercüme-i Kitab-ı Coğrafya" adlı değerli eserden alıntıdır.
Kitab-ı Cihannüma
* Eserde bulunan Dünya haritası
📌 Sanayi Devrimi ile zirveye ulaşan Batı tekniği, Osmanlı ülkesinde zihni ve fikri anlamda ciddi tartışmalara sebep oldu. Zamanla oturan mantıki düzlemde Batı'da yazılan mühim eserler tercüme edilmeye başlandı.
📌 Bu tercüme hareketleri ilmi camiayı desteklediği gibi Müslümanların ilmi birikimine ve düşünsel gelişimine de katkıda bulundu.
Coğrafya ve astronomi çalışmalarıyla bir Osmanlı denizcisi
* Eserde bulunan Dünya haritası
📌 Osman b. Abdülmenan 'ın çevirdiği "Tercüme-i Kitab-ı Coğrafya " isimli eserde bu zihin yapısı içerisinde Johann Hübner 'in "Kurtze Fragen Aus der Neuen und Alten Geopraphie" adlı telif eserinin tercümesidir.
📌 Eser ana hatlarıyla kıta kıta ve ülke ülke tasnif edilir. Burada öne çıkan; ülkelerin yönetim biçimleri, coğrafi etkenleridir. Eser içerisinde barındırdığı oriijinal çizimler ile de çağdaşlarının önüne geçer.
Bilim ve teknolojide çığır açan Osmanlı âlimleri
* Eserde bulunan Kopernik'in güneş sistemi çizimi
📌 Osman b. Abdülmenan Belgrad divan tercümanıdır. Köprülüzade Hacı Hafız Ahmed Ahmed Paşa'nın isteği üzerine Hübner'in eserini tercüme eder.
📌 Lakin eseri sadece tercüme etmekle kalmaz. Güncel biligileri de kitaba ilave ederek ortaya hacmen ve ilmen daha şamil bir kitap koymaya gayret eder.
Osmanlı'da bilimin temellerini atan alim
* Eserdeki bu çizim gök katmanlarını gösterir.
Eserin bölümleri
Eser var olan ve tespit edilen dünya üzerindeki hemen tüm bölgelere temas eder. Hatta "Arz-ı Mechule" bölümü bilinmeyen, arada kalmış ve hakkında malumat bulunmayan toprakları içerir. Eserin ayrıldığı bölümler;
➡ Dünya'nın şekli
➡ Avrupa ülkeleri
➡ Asya Ülkeleri
➡ Afrika ülkeleri
➡ Yeni Dünya
➡ Arz-ı Mechule
İslam uygarlığının coğrafyaya dair 25 ilginç keşfi